Terwijl het coronavirus zich in Brazilië met grote snelheid verspreidt - vandaag meldt het land opnieuw een recordaantal besmettingen - gaat het met de populariteit van president Jair Messias Bolsonaro bergafwaarts. In de peilingen daalt de steun voor zijn beleid.
Brazilië rouwt. Op de dag dat het aantal coronadoden in het land hoger was dan dat van China, vroeg een journalist de president om een reactie. "Nou en? Het spijt me. Wat wil je dat ik doe? Ik heet dan wel Messias, maar ik verricht geen wonderen", reageerde Bolsonaro. Dat schoot zelfs zijn aanhangers in het verkeerde keelgat.
Bolsonaro staat erom bekend: pittige uitspraken die veel losmaken. Nu het virus in Brazilië huishoudt, gaat dat ten koste van de steun voor de president. "We zien dat mensen hem steeds minder waarderen, nog minder. In de peilingen zien we een flinke groei van het aantal mensen dat zijn regering omschrijft als 'heel slecht'", zegt politicoloog Vinicius Valle.
Bolsonaro raakt steeds verder in de problemen. Niet alleen door de aanpak van de coronacrisis. Gisteren stapte de minister van Volksgezondheid op, de tweede bewindspersoon die binnen een maand het veld ruimt na een meningsverschil met de president. Eerder had al de razend populaire minister van Justitie ontslag genomen omdat Bolsonaro zich had bemoeid met het politieonderzoek naar zijn zonen.
Belediging
Online-schoenenverkoper Rivaldo Moura was aanhanger van Bolsonaro, maar hij gelooft niet meer in de president. "Ik ben dezelfde persoon gebleven. Ik ben niet veranderd van ideologie. Mijn morele principes zijn dezelfde. Bolsonaro is wel veranderd. Hij heeft zijn kiezers verraden."
Hij laat beelden zien van Bolsonaro op een jet-ski. "Een belediging voor de Braziliaanse natie. Dit was afgelopen zondag, de dag dat het dodental door Covid-19 in ons land boven de tienduizend kwam."
Moura steunt de opgestapte minister van Justitie, Sérgio Moro. Hij leidde als onderzoeksrechter 'Operatie Wasstraat' het grootste corruptie-onderzoek uit de geschiedenis. Rechtse Brazilianen beschouwen hem als held omdat hij de linkse oud-president Lula da Silva achter de tralies kreeg wegens corruptie.
Sinds de coronacrisis begon, boet Bolsonaro dan wel in aan populariteit, hij heeft nog steeds een sterke, stabiele basis. "Van ongeveer dertig procent van de Brazilianen", zegt politicoloog Valle.
Een stabiele aanhanger is ook de dominee van de Pinkstergemeente, Clarismundo Peixoto. "Ik ben het niet met alles eens. In geen geval zou ik corona een 'griepje' noemen. Maar goed: hij is een flapuit. Iemand die zegt wat hij denkt. Dat zie ik als iets positiefs. Dan weet je tenminste wat iemand denkt. Het is veel moeilijker als iemand niet oprecht is", zegt de dominee.
Bolsonaro deed aan het begin van de crisis het virus inderdaad nog af als een griepje. "Vanwege mijn sportieve achtergrond hoef ik me geen zorgen te maken over een eventuele besmetting. Ik zou er niets van merken, of in het ergste geval voelt het als een griepje", zo zei hij eind maart.
Hij zadelt de gouverneurs op met de ondankbare taak de coronamaatregelen en de economische gevolgen daarvan te verdedigen.
Terwijl president Bolsonaro wil dat de Brazilianen zo snel mogelijk weer aan het werk gaan - "Brazilië gaat eraan kapot" - houdt de kerk zich aan de coronamaatregelen die de gouverneur heeft ingevoerd. De dienst wordt rechtstreeks uitgezonden via sociale media en de dominee roept de gelovigen op om thuis te blijven, in quarantaine.
Dominee Peixoto begrijpt wel waarom Bolsonaro niet in een lockdown gelooft. "Ik ben het niet oneens met hem. We moeten begrijpen waarom de president dat zegt. Hij rekent veel factoren mee en kijkt naar het hele land. Naar de zorg, de economie, alles. Hij werkt met veel meer variabelen. "
Maar politicoloog Valle ziet het als een strategie van de president. "Verder radicaliseren en verzet tegen het sociaal isolement. Daarmee werpt hij zich op als voorvechter van de economie en werkgelegenheid. Hij zadelt de gouverneurs op met de ondankbare taak de coronamaatregelen en de economische gevolgen daarvan te verdedigen."
