Tijn Sadée
EU-correspondent
"Laten we opzadelen, onze harnassen aantrekken." De Hongaarse premier Viktor Orbán is op oorlogspad en heeft hoge verwachtingen van de verkiezingen voor het Europees Parlement over zes weken. "Op naar het slagveld van de verkiezingen. Vrienden, er liggen memorabele weken voor ons, op naar de overwinning."
Vandaag en morgen is de Hongaarse leider gastheer van 'CPAC Hongarije': de Conservative Political Action Conference. De bijeenkomst is naar het voorbeeld van de CPAC in de Verenigde Staten, die geregeld door de Amerikaanse Republikeinen wordt georganiseerd.
Het is een bijeenkomst van ultraconservatieve politici vanuit de hele wereld. Eregast en een van de hoofdsprekers op de conferentie is Geert Wilders, die morgen een lezing houdt.
Journalisten niet welkom
De NOS is niet welkom binnen, net als veel andere journalisten die er graag bij waren geweest op dit spannende moment in de Nederlandse formatie. De CPAC is een 'no woke zone', aldus de organisatie in een toelichting. Op affiches rond het conferentieterrein staat in chocoladeletters 'Wokebusters'.
In de rij voor journalisten die wél naar binnen mogen staat Tim, overgekomen uit de VS. Hij werkt voor Breitbart News, een uiterst conservatieve nieuwswebsite. Een bewonderaar van Wilders wil hij zichzelf niet noemen, maar sympathie voor diens ideeën heeft hij zeker. "Overal in de wereld zie je de opmars van politici met hetzelfde gedachtegoed als Orbán en Wilders."
Zorgen om corruptie
Op de conferentie spreken behalve Wilders ook Tom Van Grieken, voorman van het radicaal-rechtse Vlaams Belang. Ook kopstukken van de Spaanse populistische partij Vox komen aan het woord, net als Fabrice Leggeri, oud-directeur van EU-grenswacht Frontex en prominent lid van de Franse partij Rassemblement National van Marine Le Pen.
De radicaal-rechtse partijen staan stuk voor stuk op winst in de peilingen voor de Europese verkiezingen in juni. Allemaal kijken ze vol bewondering naar hoe Viktor Orbán al veertien jaar aan de macht is en zijn stempel drukt op de Europese politiek.
Vrije media en onafhankelijke rechtspraak zijn in het Hongarije van Orbán uiterst schaars. De Europese Unie bevroor meer dan twintig miljard euro aan subsidies voor het land nadat Orbán een anti-lhbti-wet had ingevoerd en vanwege zorgen over corruptie.
De EU veranderen
Het lijkt de partijen die op de CPAC bij elkaar zijn niet te deren. Voor hen is Orbán een lichtend voorbeeld, iemand die Brussel durft te zeggen waar het op staat. Tijdens een toespraak op Hongarijes nationale feestdag vorige maand sprak de Hongaarse premier duidelijke taal hoe de EU te veranderen.
"We weten dat dit niet vanzelf gaat", zei hij toen. "Wij moeten het doen. We moeten Brussel bezetten, de Brusselse bureaucraten aan de kant duwen en de zaken in eigen hand nemen." Orbán wijst Wilders de weg. Zijn uitspraken komen overeen met de taal in het verkiezingsprogramma voor de verkiezingen voor het Europees Parlement van Wilders, die goed bevriend is met Orbán. Een voorbeeld uit dat programma: "De expansiedrift van de ongekozen eurocraten in Brussel is ongekend. De Unie moet steeds maar groter, steeds weer machtiger. Het wordt tijd dat aan die trend een einde komt."
Bewondering voor Wilders
"De wind van verandering waait door Europa", twitterde Orbán de dag na Wilders' verkiezingsoverwinning, in november vorig jaar. 'Gidsland' Hongarije wil een Europese revolte van de ultraconservatieven na de aanstaande verkiezingen voor het Europees Parlement. In de peilingen groeien ze, maar moeten ze de grote pro-Europese fracties van christen- en sociaaldemocraten vooralsnog voor zich laten.
Bij de vorige verkiezingen wilde Wilders' PVV nog uit de Europese Unie, maar dat is in zijn nieuwe verkiezingsprogramma verdwenen. Hij wil Brussel "van binnenuit" veranderen. Orbán is al veel langer bezig met het verspreiden van zijn gedachtegoed in de Europese Unie. Zo kocht de Hongaarse staat een groot pand op een van de meest prestigieuze plekken in Brussel om bijeenkomsten te houden. Ook opende anderhalf jaar geleden de aan Orbán gelieerde denktank MCC zijn deuren in de EU-hoofdstad.
Ook daar volgen ze Wilders al lang, zegt MCC Brussel-directeur Frank Füredi. Hij heeft het politieke klimaat in Nederland zien veranderen: "Als ik vroeger in Amsterdam kwam, sprak ik jongeren die iemand als Wilders haatten. Kom ik nú in Amsterdam, dan spreek ik steeds meer jongeren die Wilders juist bewonderen."
Voor Orbán morgen zijn keynote-speech houdt, zijn Wilders en hij samen voor een werklunch.
