Orbán-uitdager doet mee aan EU-verkiezingen en wil Hongarije 'terugnemen'

Twee maanden voor de Europese verkiezingen is in Hongarije een nieuwe uitdager van premier Victor Orbán opgestaan. Een man uit Orbáns eigen Fidesz-partij die zegt te willen strijden tegen corruptie en schandalen: Péter Magyar. Met zijn nieuwe partij doet hij ook mee aan de Europese verkiezingen.

Magyar heeft net op tijd een nieuwe partij opgericht, gebruikt de partijnaam 'Respect en Vrijheid' én toestemming gekregen van de Kiesraad om mee te kunnen doen aan de Europese verkiezingen van juni.

Al staat Orbáns partij nog steeds onveranderd hoog in de peilingen, in eigen land krijgt Magyar al tienduizenden mensen op de been. Deze week is hij begonnen aan zijn landelijke campagnetour, waarbij hij zes tot acht gemeentes per dag wil bezoeken.

'Brussel bezetten'

Voor Hongarije - met een regering die Brussel veel hoofdbrekens bezorgt - wordt dit een cruciaal jaar: het land krijgt 1 juli het roulerende Europese voorzitterschap in handen en kan dan een half jaar de Brusselse agenda bepalen.

Tot nu toe ligt Hongarije regelmatig dwars bij groot nieuw Europees beleid. "Als we de vrijheid en soevereiniteit van Hongarije willen behouden, hebben we geen andere keuze dan Brussel te bezetten", zei Orbán vorige maand nog. En: "Dit jaar zal een keerpunt zijn. Tegen het einde van dit jaar zullen we een meerderheid hebben in de westerse wereld. We zullen geweldige kansen krijgen."

Orbán doelt op het voorspelde succes van radicale partijen in Europa. "Het is natuurlijk heel gunstig voor hem dat de komende Europese verkiezingen een succes kunnen betekenen voor soortgelijke, nationalistische organisaties", zegt politiek-analist Zsuzsanna Szelényi, politiek analist van het Central European University's Democracy Institute.

Magyar is pro-Europeser en presenteert zich als radicale vernieuwer. Zo wil hij "Hongarije terugnemen" en de democratie herstellen. Tijdens een campagnebijeenkomst pleitte hij vorige week voor hervormingen in de gezondheidszorg en het onderwijs en herhaalde hij dat hij wil samenwerken met de Europese Unie en met pro-Europese bondgenoten.

"Het Hongaarse volk heeft genoeg van de leugens en de corruptie van de regering. Honderdduizenden mensen demonstreren inmiddels voor een vrij en democratisch Hongarije", zegt Magyar op vragen van Nieuwsuur. Volgens de peilingen staat hij met zijn partij nu op 13 procent van de stemmen.

'Rol van betekenis'

Corruptie, propaganda, de invloed van Rusland en extremistische partijen bedreigen Europa, zegt Magyar. "Daarom hebben we het mandaat van het Hongaarse en Europese volk nodig. De verandering, de lente is aangebroken. De tijd is gekomen. Wij nemen de controle en de macht terug."

"Hij zal zeker een rol van betekenis gaan spelen", verwacht politiek-analist Szelényi. "Of het nu met stemmen is van Fidesz of van de oppositie."

Magyar brak in februari met Orbáns partij na het aftreden van de Hongaarse president Katalin Novák. Duizenden Hongaren gingen toen de straat op omdat bekend was geworden dat Novák gratie had verleend aan een man die was veroordeeld voor medeplichtigheid aan kindermisbruik.

In het stadje Bicske, waar het pedofilieschandaal ontstond, heeft Orbáns partij een grote aanhang. Mensen lijken niet erg onder de indruk van het schandaal:

Het pedofilieschandaal koste ook de minister van Justitie de kop: Orbán-vertrouweling Judit Varga en tevens de ex-vrouw van Magyar. In vorige maand onthulde geheime opnames van hun echtelijke gesprekken vertelt Varga over de corruptie op hoog niveau in Orban's partij.

Volgens Magyar zelf gaat het om een van de grootste politieke en juridische schandalen van de afgelopen dertig jaar, sinds de val van het communisme. "Het grootste schandaal waarvoor ook duidelijk bewijs bestaat", zei hij. Maar binnen de partij van Orbán noemen ze het een privé-schandaal. Varga zegt dat ze met geweld onder druk is gezet door haar ex-man.

'Onbetrouwbaar leiderschap'

Sinds de onthulling, die wordt onderzocht door openbaar aanklagers en heeft geleid tot grote protesten in Hongarije, krijgt Magyar steun van mensen uit verschillende organisaties. En inmiddels ook van mensen uit de gereformeerde kerk, die een nauwe band heeft met de Fidesz-partij van Orbán.

Voor predikant Zoltán Tarr waren de onthullingen reden om zich aan te sluiten bij de beweging van Magyar. "Ik wil vechten tegen dit onrecht en tegen het onbetrouwbare leiderschap." Zijn uitlatingen hebben hem inmiddels zijn baan gekost en de nieuwe partij van Magyar heeft Tarr gevraagd als kandidaat-lid voor het Europees parlement.

Zoltán Tarr hoopt dat er in zijn land snel iets gaat veranderen: