Midden-Oostenblog
Oorlog Hamas-Israël
NOS NieuwsAangepast

'Veiligheidsraad stemt vanavond over Palestijns lidmaatschap van de VN'

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen. Hier bekijk je onze interactieve special over de machtsstrijd in het Midden-Oosten.

liveblog gesloten

'V-Raad stemt vanavond over Palestijns lidmaatschap Verenigde Naties'

Wordt Palestina volledig lid van de Verenigde Naties? Een resolutie die daartoe oproept wordt vanavond rond 23.00 uur Nederlandse tijd in stemming gebracht in de VN-Veiligheidsraad. Dat melden verschillende media op basis van diplomatieke bronnen.

Palestina heeft nu de status van waarnemer, en is dus geen volledig lid van de VN. Om lid van de Verenigde Naties te worden heeft een staat de steun nodig van zeker negen van de vijftien leden van de Veiligheidsraad, zonder dat een permanent lid (VS, VK, Rusland, China en Frankrijk) zijn veto uitspreekt.

Veto verwacht

De verwachting is dat de VS een veto zal uitspreken tegen de resolutie, die door Algerije is ingediend. De afgelopen dagen heeft de Amerikaanse ambassadeur bij de VN benadrukt dat Washington geen heil ziet in het creëren van een onafhankelijke Palestijnse staat via de Verenigde Naties. De VS wil dat die ontstaat als onderdeel van rechtstreekse onderhandelingen met Israël, de zogenoemde tweestatenoplossing.

Palestina heeft sinds 2012 waarnemersstatus bij de VN. Van alle 193 lidstaten van de Verenigde Naties, hebben 140 de Palestijnse staat eenzijdig erkend.

'Nog veel lichamen onder het puin in vluchtelingenkamp Nuseirat'

Palestijnse hulpdiensten blijven zoeken naar de doden die zijn achtergelaten na de terugtrekking van het Israëlische leger uit het vluchtelingenkamp Nuseirat in Midden-Gaza.

Volgens de door Hamas bestuurde regeringsmedia in Gaza zijn 75 mensen omgekomen en 348 gewond geraakt tijdens de dagenlange belegering van het kamp. Nog eens 100 anderen zijn vermist en 13.000 woningen zijn vernietigd. De burgerwacht in Gaza zegt zwaar materieel nodig te hebben om lichamen uit het puin van kapotgeschoten gebouwen te kunnen bergen.

"Teams van de burgerwacht zijn erin geslaagd om meerdere slachtoffers te bergen, maar er blijven nog veel lichamen onder het puin", meldt de burgerwacht in een verklaring.

'Gebruik van babygeluiden'

Volgens een internationale hulporganisatie zijn tijdens de belegering sommige slachtoffers door het Israëlische leger door middel van onconventionele methodes naar buiten gelokt. Drones zouden diverse geluiden hebben gemaakt, zoals dat van een huilende baby, een meisje dat om hulp smeekt, of muziek. Toen kampbewoners naar buiten gingen om een kijkje te nemen, werden ze vanuit de drones beschoten, aldus Euro-Med Human Rights Monitor. De organisatie haalt meerdere kampbewoners aan die de methode beschrijven.

Twee vrouwen zitten op de restanten van hun appartementengebouw in Nuseirat, eerder vandaag

World Press Photo-prijs voor beeld dat moment van rouw vastlegt

De Palestijnse fotograaf Mohammed Salem heeft de World Press Photo gewonnen met een foto van een Palestijnse vrouw die het lichaam van haar nichtje vasthoudt. Het meisje werd thuis gedood door een Israëlische raketaanval in de stad Khan Younis, op de Gazastrook.

Volgens de jury laat het beeld "onvoorstelbaar verlies" zien, maar is het gemaakt met respect en zorg. Salem zelf, die voor persbureau Reuters werkt, omschrijft de foto als een "krachtig en verdrietig moment dat het grotere gevoel samenvat van wat er gebeurde in de Gazastrook".

Winnaar World Press Photo

Google ontslaat werknemers wegens protest tegen megagroot cloud-deal met Israël

Google ontslaat 28 werknemers die deze week protesteerden tegen een grote dataopslag-deal tussen het bedrijf en de Israëlische regering. De demonstraties vonden plaats bij Google-kantoren in New York en Californië.

De politie hield negen mensen aan tijdens een demonstratie georganiseerd door No Tech for Apartheid, meldt The Wall Street Journal. Sommige arrestanten hadden zich 10 uur lang gebarricadeerd binnen het kantoor van Google Cloud-topman Thomas Kurian. De demonstranten zeggen tegen de krant dat "Google meer geeft om een contract ter waarde van 1,2 miljard dollar met de genocidale Israëlische regering en leger dan om zijn eigen werknemers".

De Google-top reageert in een interne mail aan alle werknemers dat de demonstraties een disruptieve en onveilige sfeer veroorzaken.

Foto gemaakt buiten een Google locatie in Californië, tijdens demonstratie tegen megadeal

Spanning in Midden-Oosten houdt aan, Israël overweegt tegenaanval op Iran

Het blijft gissen of Israël een vergeldingsactie gaat ondernemen tegen Iran voor de massale luchtaanval afgelopen zaterdag. Maar ook hoe en wanneer de Israëli's zullen terugslaan houdt het Midden-Oosten in spanning.

Westerse bondgenoten waarschuwen Israël dat een vergelding kan leiden tot verdere escalatie en een regionale uitbreiding van het conflict met Iran. Desondanks zegt Israël wraak te zullen nemen voor de nachtelijke raket- en droneaanval die Iran op 13 april uitvoerde. De Iraanse luchtaanval was een reactie op het eerdere Israëlische bombardement dat drie Iraanse generaals doodde in Damascus.

Ondertussen bereiden Iran en bondgenoten zich op een aanval voor. De Revolutionaire Garde en Hezbollah hebben topofficieren uit Syrië teruggehaald. Iraanse officieren zouden zich schuilhouden in ondergrondse bunkers. Eerder deze week legde Iran alle kernenergie-installaties in het land tijdelijk stil om ze te beschermen tegen een mogelijke vergeldingsactie.

'Wisselgeld voor Rafah-invasie'

Zoals het er nu uitziet verwacht Washington geen nieuwe Israëlische aanval op Iran tot na het joods Pesach, dat op 30 april eindigt. Dat zei een hooggeplaatste Amerikaanse functionaris tegen de Amerikaanse zender ABC. De zender meldt op basis van Israëlische bronnen dat Israël al twee keer een geplande vergeldingsactie kort van tevoren heeft afgeblazen. Het Israëlische oorlogskabinet zou verschillende opties overwegen, onder meer aanvallen op Iraanse bondgenoten buiten Iran en een cyberaanval.

Onbevestigde berichtgeving van de Qatarese krant Al-Araby Al-Jadeed suggereert dat Israël de Amerikaanse zorgen over een verdere escalatie als wisselgeld gebruikt om steun te winnen voor een grondoffensief in de stad Rafah in Zuid-Gaza. Volgens een anonieme Egyptische bron van de krant is Washington akkoord gegaan met een grondoffensief in Rafah zolang Israël een vergeldingsactie tegen Iran beperkt houdt.

Al maanden waarschuwen de VS en andere westerse bondgenoten Israël om geen grootscheepse aanval op Rafah te beginnen, uit vrees voor de humanitaire gevolgen.

Iraniërs in Teheran juichen twee dagen na de Iraanse luchtaanval op Israël van 13 april

'Israël onderschatte aanval op Iraanse generaals'

Israël heeft de gevolgen van de dodelijke luchtaanval op Iraanse generaals in Syrië zwaar onderschat, en de VS pas op het laatste moment op de hoogte gebracht van de aanvalsplannen. Dat schrijft The New York Times na gesprekken met meerdere regeringsbronnen in Israël en Washington. Het bericht uit Israël zou op 1 april "enkele momenten" voor het bombardement aan Amerikaanse functionarissen zijn overgebracht, waardoor de Amerikanen geen kans hadden om de potentiële consequenties in te schatten.

Door de aanval op een Iraans consulair gebouw in Damascus zijn zeven Iraniërs omgekomen. Drie generaals werden gedood, onder wie Mohammad Reza Zahedi, een topcommandant van de Revolutionaire Garde. Israël heeft in het verleden meermaals Iraanse topofficieren omgebracht, maar nooit eerder zoveel tegelijk. Ook het doel, dat zich bevond op het terrein van de Iraanse ambassade, was bijzonder risicovol. Naaste medewerkers van president Biden waren boos dat Israël "zo'n agressieve actie" tegen Iran zou ondernemen zonder te rade te gaan bij hun Amerikaanse bondgenoot, aldus de krant.

'Amerikanen in gevaar gebracht'

Amerikaanse media melden dat minister van Defensie Austin na de aanval boos telefoneerde met zijn Israëlische ambtsgenoot Gallant. Austin zou hebben geklaagd dat Israël hem had verrast en daarmee Amerikaanse troepen in het Midden-Oosten in gevaar had gebracht.

De tegenaanval van Iran kwam twaalf dagen na het Israëlische bombardement, toen Iran meer dan 300 drones en raketten op Israël afvuurde. Die werden merendeels neergehaald door Israël, de Amerikanen en andere bondgenoten. De Israëlische regering heeft stilletjes tegenover de Amerikanen toegegeven dat het zulke grote consequenties van de eerdere aanval niet had voorzien.

Het bericht van The New York Times is ook opmerkelijk omdat de Amerikanen na de Israëlische aanval in Damascus tegen de Iraanse regering en de media verklaarde dat ze geen voorkennis hadden van de plannen. Naar nu blijkt wisten ze wel dat het bombardement op komst was, zij het heel kort van tevoren.

Amerikaanse defensieminister Austin tijdens een ontmoeting met zijn Israëlische ambtsgenoot Gallant in Washington, eind maart

EU-leiders bespreken sancties tegen Iran

De leiders van de EU-landen hebben vandaag in Brussel gesproken over extra sancties tegen Iran. In een conceptverklaring, ingezien door persbureau Reuters, staat dat de EU "klaar is om verdere beperkende maatregelen te nemen tegen Iran, in het bijzonder in verband met drones en raketten."

De Franse president Macron zei voor het overleg dat de EU de bestaande sancties tegen Iran wil uitbreiden en daarmee de productie van Iraanse drones en raketten wil raken.

De roep om extra sancties tegen Iran is ingegeven door de Iraanse aanval op Israël van afgelopen weekend. Iran schoot honderden drones en raketten af op Israël als vergelding voor de aanval op een Iraans consulaat waarbij Iraanse officieren omkwamen.

EU-leiders op de top in Brussel

Qatar gaat bemiddelaarsrol 'her-evalueren'

Qatar gaat zijn rol als bemiddelaar tussen Hamas en Israël "her-evalueren", zei de Qatarese premier Mohammed Al Thani op een persconferentie.

Al Thani zei dat er vanuit politiek belangen "misbruik" is gemaakt van Qatars rol als bemiddelaar. Qatar heeft daarvan volgens hem "schade ondervonden". Verder zei Al Thani dat de onderhandelingen zich in een "delicate fase" bevinden en er een "struikelblok" is.

Zijn woorden komen nadat een Amerikaans parlementslid, Steny Hoyer, scherpe kritiek op de rol van Qatar had geuit. Qatar zou Hamas niet genoeg onder druk zetten om akkoord te gaan met Israëlische voorstellen voor een staakt-het-vuren en de VS zou de relatie met Qatar moeten heroverwegen, aldus Hoyer.

De premier van Qatar, Mohammed Al Thani

Eerdere berichten suggereerden dat Israël ontevreden was met de rol van Qatar als bemiddelaar.

Onderhandelingen tussen Israël en Hamas, waarin naast Qatar ook de VS en Egypte een rol spelen, verlopen uiterst stroef. Hamas wil in ruil voor het vrijlaten van de gijzelaars een permanent staakt-het-vuren en terugtrekking van Israël uit de Gazastrook. Israël wil doorvechten totdat Hamas volledig is uitgeschakeld.

Hamas wees een voorstel voor een tijdelijk bestand en uitruil van gevangenen en gijzelaars eerder deze week af.

Israël: Eerste voedselkonvooi via Ashdod-haven bereikt Gaza

Voor het eerst sinds het begin van de oorlog heeft een voedselkonvooi Gaza bereikt via de Israëlische haven Ashdod. Dat zegt het Israëlische leger.

Het zou gaan om acht vrachtwagens met bloem van het Wereldvoedselprogramma. De vrachtwagens zijn van Ashdod, ten noorden van de Gazastrook, naar de grenspost Kerem Shalom in het zuiden gereden, en daar de grens overgestoken.

Onder Amerikaanse druk heeft Israël twee weken geleden toegezegd meer hulp Gaza in te laten om een hongersnood te voorkomen. Een van de afspraken was om de Ashdod-haven te openen voor hulpgoederen.

Volgens de VS en Israël is de hoeveelheid hulp die sindsdien Gaza inkomt substantieel vermeerderd. De VN en hulporganisaties zeggen dat het nog altijd ruim onvoldoende is om aan de minimale behoeften van de bevolking te voldoen. Ook zou Israël nog steeds beperkingen opleggen aan de toegang van humanitaire hulp.

De haven van Ashdod in Israël, ten noorden van de Gazastrook

14 soldaten onder gewonden Hezbollah-aanval

Er zijn meer details naar buiten gebracht over de aanval van Hezbollah op het dorp Arab al-Aramshe in het noorden van Israël.

Van de eerdere gemelde 18 gewonden zijn er 14 Israëlische soldaten, zegt het Israëlische leger. Vier van hen zijn ernstig verwond. De aanval zou zijn uitgevoerd door twee drones, waarvan er een niet ontploft is, en twee antitankraketten.

Hezbollah zei eerder dat een militair commandocentrum in het dorp het doelwit was van de aanval.

Het Israëlische leger zegt de plekken in Zuid-Libanon vanwaar de drones en raketten zijn afgevuurd, te hebben beschoten. Volgens Libanese media heeft Israël ook een luchtaanval uitgevoerd bij Baalbek, in het noordoosten van Libanon.

Israëlische hulpdiensten bij Arab al-Aramshe na de aanval van Hezbollah

Biden wil goedkeuring voor meer militaire steun aan Israël

President Biden roept het Huis van Afgevaardigden op wetgeving goed te keuren voor nieuwe militaire steunpakketten voor Oekraïne en Israël. Dat doet hij in een opiniestuk in de Wall Street Journal.

"Dit is niet het moment onze vrienden in de steek te laten. Het Huis moet dringende nationale veiligheidswetgeving voor Oekraïne en Israël aannemen," schrijft Biden.

Vier wetsvoorstellen voor meer steun worden later vandaag ingediend in het Huis van Afgevaardigden.

Volgens Biden is het in het belang van de VS om Israël te beschermen tegen Iraanse aanvallen. Hiervoor wil hij de Israëlische "luchtverdediging aanvullen en militaire hulp bieden [..] om ervoor te zorgen dat het zijn militaire voorsprong op Iran of welke andere tegenstander dan ook kan behouden."

Het wetsvoorstel voorziet in 26,36 miljard dollar militaire steun voor Israël.

President Joe Biden

Ministerie roept Nederlanders op Iran zo spoedig mogelijk te verlaten

Het ministerie van Buitenlandse Zaken roept Nederlanders in Iran op dat land zo spoedig mogelijk te verlaten. Dat staat in een toevoeging aan het reisadvies voor het land, dat al rood kleurde.

"Er zijn nu nog mogelijkheden om Iran met het vliegtuig te verlaten. Het luchtruim is nog open, maar kan plots zonder enige aankondiging gesloten worden," staat in het advies.

De toevoeging houdt verband met de oplopende spanningen tussen Israël en Iran. Israël wil de Iraanse aanval van afgelopen weekend vergelden. Iran heeft gedreigd hard te zullen terugslaan bij een Israëlische aanval.

Dit weekend sloot Nederland uit voorzorg de ambassade in de Iraanse hoofdstad Teheran, maar die is sinds gisteren weer open.

'Leden van gezin gedood bij Israëlische luchtaanval op Rafah'

Bij een Israëlische luchtaanval afgelopen nacht op Rafah, in het zuiden van Gaza, zijn volgens Palestijnse media zeven mensen omgekomen. Het zou gaan om de leden van een gezin, een vader, moeder, grootmoeder en vier kinderen, die vanuit het noorden van Gaza naar Rafah waren gevlucht.

Persbureau Reuters sprak met een familielid van het gezin:

Leden van een gezin gedood bij Israëlische luchtaanval op Rafah

UNRWA: 'Israël martelt gevangenen'

Palestijnen die door Israël in Gaza zijn opgepakt op verdenking van lidmaatschap van Hamas, worden stelselmatig mishandeld en gemarteld. Dat stelt UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnen op basis van getuigenissen. Hoeveel Gazanen nog vastzitten is onbekend, maar intussen zijn ruim 1500 gevangenen weer vrijgekomen.

Ex-gevangenen beschrijven dat ze werden geslagen, urenlang op dunne matrassen moesten liggen zonder eten en drinken en niet naar de wc mochten. Door het slaan met metalen staven of wapens liepen sommigen gebroken ribben of ontwrichte schouders op. Zowel mannen als vrouwen vertellen dat ze zich moesten uitkleden en dat ze naakt werden gefotografeerd.

Medewerkers van UNRWA die waren opgepakt zeggen dat ze onder druk werden gezet om te zeggen dat hun organisatie banden zou hebben met Hamas. Daarbij werden ze geslagen en aan een vorm van waterboarding onderworpen, vernederd en onder schot gehouden.

UNRWA is niet onomstreden, vanwege Israëlische beschuldigingen dat de organisatie banden heeft met Hamas. Ook andere organisaties hebben misstanden in Israëlische gevangenissen gemeld.

Correspondent Nasrah Habiballah schreef vorige maand over de situatie in Israëlische gevangenissen:

'18 gewonden bij droneaanval in Noord-Israël'

Bij een droneaanval in het noorden van Israël zijn zeker 18 gewonden gevallen, melden Israëlische media. De drone raakte een buurthuis in het dorp Arab al-Aramshe aan de grens met Libanon.

Drie van de slachtoffers zouden zwaar gewond zijn. Israël heeft in reactie luchtaanvallen uitgevoerd op doelen in Libanon.

Eerder vandaag zei de Libanese militante beweging Hezbollah dat het een aanval met drones en raketten had uitgevoerd op een militair commandocentrum in Arab al-Aramshe. Die aanval was volgens Hezbollah een vergelding voor Israëlische aanvallen gisteren waarbij drie Hezbollahstrijders werden gedood.

Israël en Hezbollah bestoken elkaar vrijwel dagelijks sinds de oorlog in Gaza uitbrak. Volgens persbureau AFP zijn daarbij in Libanon 387 mensen omgekomen, onder wie Hezbollahstrijders en zeker 70 burgers. Aan de Israëlische kant zijn er 18 personen gedood, tien soldaten en acht burgers, aldus het Israëlische leger.

De NOS sprak eerder met Libanezen die het geweld in het zuiden zijn ontvlucht:

Ontheemd in Libanon door spanningen met Israël: 'Teruggaan is ondenkbaar'

Netanyahu tegen bondgenoten: 'Wij nemen onze eigen beslissingen'

De Israëlische premier Netanyahu heeft de Duitse en Britse ministers van Buitenlandse Zaken bedankt voor hun "ondubbelzinnige steun" en hulp aan Israël zich te verdedigen tegen Iran. Maar hij nadrukt wel dat Israël op gebied van veiligheid zijn eigen beslissingen neemt.

"[Onze bondgenoten] geven allerlei advies en dat waardeer ik. Maar ik wil duidelijk maken: we nemen onze eigen beslissingen en de Israëlische staat zal al het nodige doen om zichzelf te verdedigen."

De premier refereert hiermee klaarblijkelijk aan oproepen van verschillende bondgenoten, waaronder de VS, het VK en Nederland, om de Iraanse aanval van afgelopen weekend niet te vergelden en daarmee escalatie te voorkomen.

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Baerbock zei na de ontmoeting met Netanyahu dat "iedereen nu verstandig en verantwoordelijk moet handelen". Haar Britse tegenhanger David Cameron denkt dat het duidelijk is dat Israël actie gaat ondernemen tegen Iran, maar hij hoopt dat dit gebeurt met de kleinst mogelijke kans op escalatie.

De Duitse minister Baerbock van Buitenlandse Zaken

'Opnieuw tientallen doden en gewonden in Gazastrook'

Volgens het Palestijnse persbureau Wafa zijn vandaag tientallen mensen gedood of gewond geraakt bij Israëlische luchtaanvallen en artilleriebeschietingen op Gaza-Stad en het centrale deel van de Gazastrook. Eerder vandaag werd bekend dat er bij luchtaanvallen op de zuidelijke stad Rafah zeker zeven doden zijn gevallen.

Het onder controle van Hamas staande ministerie van Gezondheid zegt dat het totale aantal slachtoffers sinds het begin van de oorlog is opgelopen tot zeker 33,899 omgekomen Palestijnen en 76.664 gewond geraakten. Het ministerie maakt geen onderscheid tussen burgers en Hamas-militanten.

Ook in het grensgebied met Libanon wordt gevochten. Israëlische media melden dat er raketten neerkwamen in het bedoeïenendorp al-Aramshe aan de Israëlische kant van de grens. Daarbij zouden zeker zeven gewonden zijn, onder wie twee zwaargewonden.

De oorlog begon met een terroristische aanval van Hamas op Israël die aan 1200 mensen het leven kostte. Meer dan 200 mensen, Israëliërs en andere nationaliteiten, werden als gijzelaar naar Gaza meegevoerd. Tientallen kwamen in november bij een gevangenenruil vrij, van de overigen zouden er minder dan 100 nog in leven zijn.

Rook in Gaza-Stad na een bombardement gisteren

'Bemanning door Iran gekaapt schip is veilig'

De bemanning van het zaterdag door Iran gekaapte schip is veilig, zegt het scheepvaartbedrijf MSC dat het containerschip in de vaart heeft. Volgens het bedrijf zijn er gesprekken gaande met de Iraanse autoriteiten over de vrijlating van de 25 bemanningsleden en ook over het vrijgeven van de lading.

De MSC Aries vaart onder Portugese vlag. Portugal riep gisteren de Iraanse ambassadeur op het matje en eiste de onmiddellijke vrijlating van de bemanning van de Aries.

Iraanse commando's kaapten de Aries zaterdag in de straat van Hormuz, uit wraak voor de Israëlische aanval op het Iraanse consulaat in Damascus op 1 april. Daarbij kwam een topman van het Iraanse Revolutionaire Garde om het leven. MSC huurt het gekaapte schip van een dochter van ander bedrijf waarvan een Israëlische zakenman mede-eigenaar is.

De Iraanse commando's lieten zich uit een helikopter op het schip zakken

Iran verwacht reactie Israël, begeleidt eigen koopvaardij

De Iraanse marine gaat Iraanse koopvaardijschepen begeleiden bij hun doorvaart door de Rode Zee. Het besluit is vermoedelijk genomen, omdat Iran een reactie van Israël verwacht op de Iraanse aanval op dat land van afgelopen weekend. Die richtte mede door hulp van andere landen nauwelijks schade aan. Volgens de Israëlische minister van Defensie Galant viel Iran Israël het afgelopen weekend aan met meer dan 500 drones, kruisraketten en ballistische raketten. Dat zijn er aanmerkelijk meer dan de bijna 320 waar eerder sprake van was.

Het Israëlische kabinet praat vandaag over een tegenreactie. Het staat onder druk van het buitenland om dat niet te doen of in ieder geval terughoudend te reageren. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Cameron en zijn Duitse collega Baerbock zijn in Israël om daarop aan te dringen. Ze praten met premier Netanyahu en andere bewindslieden.

De Iraanse president Raisi waarschuwde vandaag dat zelfs de "kleinste" Israëlische actie een "massief en hard" antwoord van Iran zal opleveren. Raisi sprak bij een jaarlijkse militaire parade. Die was vanwege een eventuele Israëlische aanval verplaatst van het kazerneterrein, waar hij normaal gesproken wordt gehouden, naar een snelweg. Anders dan andere jaren is de parade niet live op tv uitgezonden.

President Raisi bij de militaire parade eerder vandaag

Rapport: bevolking 7 Palestijnse dorpen gevlucht voor kolonistengeweld

Sinds het begin van de Gaza-oorlog hebben Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever de bevolking van zeker zeven Palestijnse dorpen verjaagd. Uit twintig andere dorpen zijn inwoners vertrokken, omdat ze zich onvoldoende beschermd voelden tegen terreur van kolonisten. Dat zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) in een rapport over het geweld van kolonisten na de aanval van Hamas op Israël van 7 oktober. Volgens Human Rights Watch deed het Israëlische leger niets om de Palestijnen te beschermen en deed het er in sommige gevallen zelfs aan mee.

"Terwijl de wereld naar Gaza kijkt, nemen de misstanden op de Jordaanoever toe, aangemoedigd door tientallen jaren van straffeloosheid en laksheid van Israëls bondgenoten", zegt HRW-directeur Bill van Esveld. "Kolonisten en militairen hebben Palestijnse gemeenschappen verjaagd, elk huis vernietigd, met de klaarblijkelijke toestemming van hogere Israëlische autoriteiten."

In het HRW-onderzoek naar de zeven ontvolkte dorpen komt naar voren dat gewapende kolonisten toegangswegen blokkeerden, dorpen aanvielen, inwoners gevangennamen en martelden en Palestijnen uit hun huizen en van hun land verjoegen. De VN telde tussen 7 oktober en 3 april meer dan 700 aanvallen van kolonisten op Palestijnen. Bij die aanvallen werden zeventien Palestijnen gedood en raakten er zo'n 400 gewond. Bij bijna de helft van de aanvallen waren militairen in uniform te zien. In die periode hebben 1200 Palestijnen hun huis gedwongen verlaten.

Afgelopen weekend laaide het geweld opnieuw op na de vondst van een verdwenen jonge 14-jarige kolonist. Volgens het Israëlische leger en de veiligheidsdienst Shin Bet is hij vermoord bij een "terroristische aanval". Kolonisten namen wraak door Palestijnse dorpen aan te vallen. Daarbij werden vier Palestijnen gedood en staken de kolonisten huizen en auto's in brand. Ook werd vee van de Palestijnen gedood.

Nieuwsuur zond op 26 oktober deze reportage uit over het kolonistengeweld:

Israëlische kolonisten met hun vinger aan de trekker

Angst in volgepakt Rafah voor Israëlisch grondoffensief

Bij een Israëlische luchtaanval op Rafah zijn vannacht opnieuw doden gevallen. In deze stad in het zuiden van de Gazastrook leven op dit moment meer dan 1 miljoen Palestijnen, voor het merendeel vluchtelingen, onder erbarmelijke omstandigheden.

De Israëlische regering lijkt vastbesloten om ook hier een grondoorlog tegen Hamas te beginnen. Vluchtelingen vertellen over hun angst:

Angst in volgepakt Rafah voor Israëlisch grondoffensief

VS ziet nut niet van volledig lidmaatschap Palestijnen bij VN

Volgens de VS heeft een volledig lidmaatschap van de Palestijnse gebieden van de VN op dit moment geen meerwaarde. De Palestijnen hebben bij de VN nu slechts de status van waarnemer. De Veiligheidsraad stemt mogelijk morgen over een resolutie van Algerije waarin voor een volledig lidmaatschap wordt gepleit.

Bij stemmingen in de Veiligheidsraad heeft de VS een vetorecht. Op de vraag wat de VS gaat doen, zei de Amerikaanse ambassadeur dat de regering-Biden niet ziet hoe zo'n resolutie de oprichting van een Palestijnse Staat dichterbij brengt. Dat is waar de Amerikanen op dit moment op inzetten. Het is nog onduidelijk of de VS tegen de resolutie zal stemmen.

In de jaren 90 bereikten Israël en de Palestijnen een akkoord over het pad naar een oprichting van een Palestijnse Staat naast Israël. Daar is sindsdien om allerlei redenen weinig van terechtgekomen.

Zoektocht naar overlevenden na dodelijke Israëlische luchtaanval op Rafah

Na een Israëlische luchtaanval op een wooncomplex in Rafah zoeken omwonenden in het donker naar slachtoffers en overlevenden. Volgens het Palestijnse persbureau Wafa kwamen zeker zeven mensen om bij het leven bij de aanval die gisteravond net voor middernacht plaatsvond.

In de stad in het zuiden van Gaza verblijven ruim een miljoen gevluchte Palestijnen onder erbarmelijke omstandigheden. De Israëlische premier Netanyahu dreigt aanhoudend met een grondoperatie in de stad op de grens met Egypte.

  • EPA
    In Rafah zoeken omwonenden naar overlevenden na een Israëlische luchtaanval
  • EPA
    Het wooncomplex zou het voor middernacht zijn bestookt vanuit de lucht
  • EPA
    Door het beperkte licht verloopt de zoektocht moeizaam

Arabische landen die meehielpen bij het beschermen van Israël, hoe zit dat?

De grote Iraanse raketaanval tegen Israël was op meerdere manieren ongekend. Nooit eerder viel Iran direct Israël aan. Bijna alle 320 drones, kruis- en ballistische raketten werden neergehaald. En, eveneens opvallend: een aantal Arabische landen hielp (indirect) mee bij het beschermen van Israël. Hoe die situatie kon ontstaan, wordt uitgelegd in onderstaand artikel.

Rutte: in gesprek met Israël over weer doorleveren F-35-onderdelen

Het demissionaire kabinet wil met Israël gaan praten over het weer doorleveren van onderdelen voor de F-35-gevechtsvliegtuigen vanuit Nederland. Dat zei demissionair premier Rutte in een debat met de Tweede Kamer naar aanleiding van vragen van verschillende fracties. Hij voegde eraan toe dat zijn verwachting over dat gesprek niet positief is.

Het doorleveren van de onderdelen is door de rechter verboden, maar mag mogelijk wel als de vliegtuigen niet worden ingezet voor operaties in de Gazastrook. Rutte denkt dat Israël "niet vreselijk zit te wachten op deze beperking".

Onder meer VVD, BBB en CDA pleitten na de aanval dit weekend van Iran op Israël voor hervatting van de leveringen. Het gerechtshof verbood de levering in februari omdat de kans bestaat dat Israël in Gaza het humanitair oorlogsrecht schendt. Het kabinet is in cassatie gegaan tegen de uitspraak.

Minister Hanke Bruins Slot pleit in EU voor sancties tegen Iran

De EU-buitenlandministers willen nieuwe sancties instellen tegen Iran. Dat maakte buitenlandchef Josep Borrell vandaag bekend na afloop van een extra ingelaste bijeenkomst. Demissionair minister van Buitenlandse Zaken Bruins Slot zegt tegen de NOS dat er brede steun was onder de lidstaten.

De ministers zijn het erover eens dat de EU Iran in de toekomst moet kunnen straffen voor het leveren van wapens aan strijdgroepen in het Midden-Oosten, zoals Hamas en Hezbollah. Ook het leveren van raketten aan Rusland om daarmee Oekraïne aan te vallen mag niet meer ongestraft blijven, vinden de EU-landen. Bruins Slot zegt ook te hebben gepleit voor het aanmerken van de Iraanse Revolutionaire Garde als terroristische organisatie. "Hoewel dat juridisch niet eenvoudig is, vind ik het van groot belang om als EU mogelijkheden daartoe verder in kaart te brengen en tot actie over te gaan."

Eerder vandaag maakte de Amerikaanse minister Yellen van Financiën ook bekend binnen enkele dagen met nieuwe sancties tegen Iran te zullen komen. Die zullen zich vooral concentreren op de olie-export uit het land. Iran heeft al jaren te maken met zware westerse sancties. Borrell ontraadde verdere strafmaatregelen lange tijd, om Iran niet nog verder van de EU te vervreemden.

Minister Bruins Slot eerder deze maand bij een NAVO-top in Brussel

Overlevenden Nova-festival voelen zich in de steek gelaten door Israëlische regering

Overlevenden van de Hamas-aanval op het Super Nova-festival op 7 oktober hebben vandaag het Israëlische parlement, de Knesset, toegesproken. De Israëlische krant Haaretz schrijft dat de overlevenden zich in de steek gelaten voelen door de regering, terwijl ze een zwaar trauma te boven proberen te komen.

Bij de aanval op het festival werden 364 mensen vermoord. Daarnaast ontvoerde Hamas meerdere festivalgangers en volgens ooggetuigen werden vrouwen op het festival verkracht.

Overlevenden nemen het de regering kwalijk dat zij onvoldoende hulp krijgen, met name op het gebied van mentale gezondheid. Een overlevende zegt dat ze haar leven weer heeft opgepakt, maar nog altijd niet kan slapen. "Ik heb een plan nodig. Ik wil weten wat jullie voor mij kunnen doen. Als ik geen psycholoog had gehad, zou ik hier niet zijn." De 24-jarige vrouw zegt dat ze 24 therapiesessies vergoed krijgt. "Als de compensatie stopt, hoe moeten we dan verder?" Andere sprekers zeggen dat ze lang moeten wachten op psychologische hulp.

Angstaanvallen en flashbacks

Tijdens de bijeenkomst werden cijfers getoond van een Israëlisch traumacentrum. Die organisatie heeft 679 overlevenden van het festival geholpen, van wie er 431 nog steeds onder behandeling staan. De meest voorkomende symptomen die de organisatie noemt zijn angstaanvallen, flashbacks, slapeloosheid en fysieke symptomen zoals bedplassen, spierpijn en druk op de borst.

Meerdere overlevenden van het festival zouden in het afgelopen half jaar zelfmoord hebben gepleegd. Cijfers daarvan zijn niet officieel bevestigd.

Beeld van het Super Nova-festivalterrein na de aanval van Hamas

Hoogleraar oorlogsstudies: 'Aannemelijk dat Israël met tegenaanval komt'

Sinds de grootschalige aanval van Iran op Israël van afgelopen weekend is de grote vraag: wat gaat Israël doen? Zowel Europa als de VS oefenen druk uit op Netanyahu niet te reageren. Hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga zei in radioprogramma Nieuws en Co op NPO Radio 1 dat het onduidelijk is of Netanyahu daar naar zal luisteren.

Ondanks druk uit het Westen om zich terughoudend op te stellen, zegt het Israëlische oorlogskabinet met een 'krachtige' reactie te komen op de aanval van Iran. Hoogleraar Osinga denkt dat Netanyahu wel gevoelig is voor de oproep, vooral vanuit de VS, maar ook gehoor moet geven aan de meer radicale stemmen in zijn oorlogskabinet. "Maar ook uit delen van de bevolking die zeggen: dit kun je niet zomaar over je kant laten gaan."

Nucleaire doelwitten

Osinga noemt het aannemelijk dat Netanyahu een represaille-aanval zal uitvoeren op een high value target. "Dan heb je het bijvoorbeeld over nucleaire faciliteiten." Vorige week berichtte The Washington Post dat Iran niet ver verwijderd is van het produceren van eigen kernwapens. Osinga: "Ik kan me dus voorstellen dat Israël, net als in het verleden, erop gebrand is daar wat aan te doen."

Hoewel Iran niet over dezelfde luchtafweersystemen beschikt als Israël, denkt Osinga dat het land wel degelijk in staat is zichzelf te verdedigen. "De afgelopen tien jaar heeft Iran steun gekregen uit Rusland. Dat zal nu weer gebeuren. De vraag is hoe effectief de luchtafweersystemen van Iran zijn, maar ze kunnen zich wel degelijk verweren tegen een luchtaanval."

Aan de andere kant speelt de grote afstand tussen de twee landen Israël mogelijk parten bij een luchtaanval, zegt de hoogleraar. "Israël kan dat eigenlijk niet zonder Amerikaanse steun en Amerika heeft al aangegeven: wij gaan je niet ondersteunen in een grootschalige actie tegen Iran."

Inwoners van Tel Aviv zeggen geschrokken te zijn van de Iraanse aanval. Sommigen denken dat er een Israëlische reactie moet komen, maar vrezen ook voor verdere escalatie:

In Tel Aviv vragen ze zich ook af hoe Israël moet reageren op aanval: 'Ben bezorgd'

Hezbollah-commandant gedood bij aanval Israël op Libanon

Bij Israëlische aanvallen in Zuid-Libanon zouden drie mensen om het leven zijn gekomen, onder wie een commandant van Hezbollah. Dat melden Libanese en Israëlische bronnen.

De commandant werd gedood bij aan aanval op zijn auto in de zuidelijke plaats Ain Ebel, zegt het Israëlische leger. Hij zou betrokken zijn geweest bij de lanceringen van raket- en antitankaanvallen op Israël. Hezbollah heeft zijn dood bevestigd.

Bij twee andere aanvallen op voertuigen ten noorden van Ain Ebel zijn ook twee leden van Hezbollah omgekomen, zegt het Israëlische leger.

Europese missie Rode Zee niet bedreigd door aanval Iran op Israël

De marinemissie van de Europese Unie in de Rode Zee heeft afgelopen weekend niet te lijden gehad onder de aanval van Iran op Israël. Wel zijn er volgens de commandant van de missie meer gevechtsschepen nodig om koopvaardijschepen te beschermen tegen aanvallen door Houthi-rebellen in Jemen. Volgens hem is door de enorme uitgestrektheid van het te bewaken gebied minstens een verdubbeling nodig, vooral als de scheepvaart weer toeneemt.

"Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat de situatie is verslechterd", aldus viceadmiraal Vasileios Gryparis op het hoofdkwartier van de missie in de Griekse stad Larissa. Inmiddels zijn 79 koopvaardijschepen begeleid.

De Europese missie, Aspides genaamd, begon in februari om koopvaardijschepen te beschermen tegen aanvallen van Houthi-strijders. Het Nederlandse marineschip Zr. Ms. Tromp ondersteunt Aspides, maar neemt ook deel aan de vergelijkbare missie Operation Prosperity Guardian onder leiding van de Verenigde Staten.

In Gaza zoeken nabestaanden in mortuaria naar hun geliefden

Van veel Palestijnen ontbreekt ieder spoor. Sommige familieleden gaan langs mortuaria om te kijken of ze daar zijn binnengebracht:

In Gaza zoeken nabestaanden in mortuaria naar hun geliefden

Kremlin: 'Iraanse president zegt tegen Poetin geen escalatie te willen'

De Iraanse president Raisi heeft vandaag gebeld met de Russische president Poetin. In het telefoongesprek zou Poetin aan zijn Iraanse collega hebben gevraagd zich te beheersen. Raisi zou hebben gezegd dat Iran niet van plan is het conflict verder op te stoken.

"Vladimir Poetin hoopt dat alle partijen terughoudendheid tonen en een nieuwe confrontatie, met mogelijk catastrofale consequenties voor de hele regio, voorkomen", aldus het Kremlin. Het is voor het eerst dat Poetin reageert op de recente escalatie tussen Israël en Iran.

Volgens het Kremlin zei Raisi dat de omvang van de Iraanse aanval van afgelopen weekend beperkt was.

Iraanse staatsmedia geven een enigszins andere lezing van het telefoongesprek. Die melden dat Poetin de Iraanse vergeldingsaanval omschreef als "de beste manier om de agressor te straffen" en dat het een uiting was van "de wijsheid van de Iraanse leiders".

Rusland en Iran onderhouden een nauwe relatie. Iran levert veel wapens, met name drones, aan Rusland voor de oorlog in Oekraïne en andersom levert Rusland luchtverdedigingstechnologie aan Iran.

VS en EU overwegen extra sancties Iran

De VS bereidt nieuwe sancties voor tegen Iran, meldt het doorgaans goed ingevoerde medium Axios op basis van een uitgelekte persverklaring van de Amerikaanse minister van Financiën Yellen.

De sancties zijn een reactie op de Iraanse aanval op Israël van afgelopen weekend, en hebben als doel de "kwaadaardige en destabiliserende activiteiten van het Iraanse regime te verstoren", citeert Axios de minister.

Daarnaast zei de voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden vandaag tegen Fox News dat het Huis later deze week gaat stemmen over wetsvoorstel voor extra sancties tegen Iran.

De minister van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Baerbock, zei vandaag dat er binnen de EU over wordt nagedacht om bestaande sancties tegen Iran uit te breiden. Het gaat daarbij om sancties die zich richten tegen de Iraanse droneproductie.

In de VN-Veiligheidsraad vroeg Israël zondag om meer sancties tegen Iran. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken schreef eerder vandaag op X dat hij hiervoor bij 32 landen aan het lobbyen is, waaronder Nederland.

De minister van Financiën van de VS, Janet Yellen, eerder deze maand

VN: Israël blijft toegang hulp beperken

Israël legt nog steeds "onrechtmatige" beperkingen op aan de toegang van humanitaire hulp tot de Gazastrook. Dat stelt de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN.

Onder toenemende internationale druk heeft Israël toegezegd meer hulp toe te laten tot Gaza, waar enorme voedseltekorten zijn en een groot deel van de bevolking honger lijdt. Sinds vrijdag komen er vrachtwagens met hulpgoederen via een nieuwe, tijdelijke grensovergang het noorden van de Gazastrook binnen, maar het is onduidelijk hoeveel precies.

De woordvoerder van het Witte Huis, John Kirby, zei gisteren dat de hulp die Gaza bereikt sterk is toegenomen. Hulporganisaties zeggen dat de hoeveelheid hulp die Israël toelaat nog altijd veel te weinig is om in de minimale behoefte van de bevolking te voorzien.

Zo zei VN-organisatie OCHA eerder dat veel vrachtwagens die nu worden binnengelaten maar halfvol zijn, wat een vertekend beeld geeft van hoeveel hulp er daadwerkelijk binnenkomt. Israël weerspreekt dat het beperkingen aan de hulptoevoer oplegt en zegt dat de problemen liggen bij de distributie door de VN.

President Biden voerde de druk op Israël om meer hulp toe te laten op na de dodelijke Israëlische luchtaanval op zeven hulpverleners van de Amerikaanse hulporganisatie World Central Kitchen.

EasyJet schrapt tot eind oktober alle vluchten naar Israël

De Britse luchtvaartmaatschappij EasyJet schrapt alle vluchten van en naar Israël tot 27 oktober. Gisteren besloot EasyJet al om deze week niet meer op Israël te vliegen. Eind maart hervatte de vliegmaatschappij juist de vluchten van en naar Israël.

"Vanwege de zich voortdurend ontwikkelende situatie in Israël, heeft EasyJet nu de beslissing genomen om de vluchten naar Tel Aviv voor de rest van het zomerseizoen op te schorten", zegt een woordvoerder.

Het besluit komt te midden van oplopende spanningen tussen Iran en Israël. Afgelopen weekend vuurde Iran meer dan 300 projectielen op Israël af als vergelding voor de aanval op een Iraans consulaat. Israël beraadt zich over een reactie op de Iraanse aanval, terwijl Iran zegt daar weer op te zullen reageren.

EasyJet vliegt deze zomer niet naar Israël

Israël lobbyt voor extra sancties tegen Iran

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Israel Katz heeft 32 landen in een brief opgeroepen om extra sancties in te stellen tegen Iran. Dat schrijft Katz op X.

"Naast de militaire reactie (..) leid ik een diplomatiek offensief tegen Iran", schrijft Katz. Ook wil hij dat de Iraanse Republikeinse Garde op de lijst van terroristische organisaties komt, om Iran "in toom te houden en te verzwakken".

Veel landen hebben al economische sancties ingesteld tegen Iran. Katz wil dat de nieuwe sancties zich op het "Iraanse rakettenproject" richten, zonder daarbij in detail te treden.

Afgaande op ministers van Buitenlandse Zaken die Katz heeft genoemd in zijn bericht, maken het VK, de VS, Duitsland, Frankrijk en Nederland deel uit van de 32 landen die de brief hebben ontvangen.

Israëlische artiest houdt paviljoen op Biënnale gesloten vanwege Gaza

Ruth Patir, de artiest die Israël vertegenwoordigt op de prestigieuze kunsttentoonstelling Biënnale in Venetië, houdt uit protest tegen de oorlog Gaza haar tentoonstelling gesloten.

"De artiest en de curatoren van het Israëlische paviljoen zullen de tentoonstelling openen als er een deal wordt bereikt over een staakt-het-vuren en het vrijlaten van de gijzelaars," staat op een brief op de deur van het paviljoen.

"Ik haat het, maar ik denk dat het belangrijk is," zegt Patir over haar besluit.

Meer dan 20.000 artiesten, curatoren en anderen die werkzaam zijn in de culturele sector deden in februari een oproep om Israël uit te sluiten van deelname aan de Biënnale vanwege de oorlog in Gaza. Die oproep had geen effect. Nu is het Israëlische paviljoen dus toch gesloten, maar door een besluit van de Israëlische delegatie zelf.

'Massagraf gevonden bij al-Shifa-ziekenhuis'

Palestijnse artsen hebben bij het al-Shifa-ziekenhuis in Noord-Gaza een graf gevonden met daarin negen lichamen, meldt Al Jazeera.

De doden zouden patiënten zijn die zijn omgekomen bij de Israëlische aanval op het ziekenhuis.

Israël voerde vorige maand twee weken lang een aanval uit op en rond het ziekenhuis, waarbij het tot zware gevechten kwam met Hamas. Op beelden van na de Israëlische terugtrekking is te zien dat het ziekenhuiscomplex grotendeels is verwoest.

CNN meldde eerder dat er honderden Palestijnen zijn gedood bij de Israëlische inval. Vorige week dinsdag waren er al 381 lichamen geborgen in de omgeving van het ziekenhuis. Veel lichamen lagen boven of onder het puin, ook werden doden in ondiepe massagraven gelegd. Israël zegt dat het "200 terroristen heeft geëlimineerd" in de operatie.

China vertrouwt op 'goed handelen' van Iran

China denkt dat Iran in staat is om "goed met de situatie om te gaan en de regio verdere onrust te besparen". Dat heeft de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi gezegd in een telefoongesprek met zijn Iraanse collega.

Wang sprak verder zijn waardering uit voor het handelen van Iran omtrent de spanningen in de regio.

Waar Westerse landen de Iraanse aanval afgelopen weekend op Israël scherp veroordeelden, deed China dat niet. Het beschreef de aanval in de VN-Veiligheidsraad als een militaire reactie op Israëlische agressie, zei correspondent Sjoerd den Daas gisteren in het NOS Radio 1 Journaal.

"China noemt het een militaire actie en niet een Iraanse aanval op Israël, daaraan kun je wel een beetje aflezen aan wiens kant men staat in China," zei Den Daas. China is geen formele bondgenoot van Iran, maar heeft wel nauwe banden. "De handel is extreem levendig, zei Den Daas.

De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi eerder deze maand

'Israëlische leger doodt strijders in Centraal-Gaza'

De Israëlische strijdkrachten zeggen Hamasstrijders te hebben gedood in gevechten in Centraal-Gaza. Raketwerpers, tunnels en gebouwen die Hamas gebruikt zijn vernietigd, zegt het leger. Beelden van de gevechten zijn gedeeld op X.

In de Gazastrook is de afgelopen dagen het hardst gevochten in en rond het Nuseirat-vluchtelingenkamp in Centraal-Gaza. Volgens Al Jazeera zijn daar tientallen doden en gewonden gevallen.

Het Israëlische leger heeft vannacht ook aanvallen uitgevoerd in Noord-Gaza en in Rafah in het zuiden, meldt Al Jazeera.

VS-functionarissen: 'Geen directe aanval Israël op Iran'

De VS verwacht een beperkte tegenreactie van Israël op de grote Iraanse drone- en raketaanval. Dat meldt het Amerikaanse NBC News op basis van gesprekken met vier VS-functionarissen.

Ze zeggen dat Israël Iran niet direct zal aanvallen, maar in plaats daarvan Iraanse troepen of aan Iran gelieerde milities buiten Iraans grondgebied. Iran heeft banden met Hamas in de Gazastrook, Hezbollah in Libanon, en met verschillende milities in Irak en Syrië, het Syrische regime en de Houthi's in Jemen.

Verder is de definitieve beslissing over een Israëlische tegenaanval nog niet genomen en is het ook niet duidelijk wanneer deze zal plaatsvinden, zeggen de functionarissen.

Gisteren waarschuwde de hoogste bevelhebber van de Israëlische strijdkrachten dat Israël met een tegenreactie zou komen. Iran vuurde afgelopen weekend meer dan 300 drones en raketten op Israël af, die vrijwel allemaal werden onderschept. Naar verwachting komt het Israëlische oorlogskabinet vandaag weer samen om een reactie te bespreken.

Bondgenoten van Israël hebben het land opgeroepen zich te onthouden van een tegenaanval, om op die manier verdere escalatie in het Midden-Oosten te voorkomen.

Het Israëlische luchtafweersysteem in werking tijdens de Iraanse aanval op 14 april

Pro-Palestijnse demonstranten blokkeren wegen VS

In verschillende Amerikaanse staten zijn Pro-Palestijnse demonstranten de straat op gegaan. In onder meer Illinois, Californië, New York, Oregon en Los Angeles werden wegen geblokkeerd.
Ook werd het verkeer naar het O'Hare International Airport in Chicago stilgelegd en stonden er demonstranten op de Golden Gate Bridge in San Francisco.

De demonstranten eisten dat Gaza "onmiddellijk wordt bevrijd". Ook waren er borden en spandoeken met "no war in Iran."

Door de blokkades stond het verkeer op sommige plekken urenlang vast. Een aantal demonstranten op de Golden Gate Bridge had zich vastgeketend aan vaten gevuld met cement. De politie heeft door heel het land meerdere mensen aangehouden. Gisteren gingen er ook Pro-Palestijnse demonstranten in het Verenigd Koninkrijk, Griekenland en Spanje de straat op en werd er in Utrecht gedemonstreerd.

Spandoeken met "no war in Iran" in Los Angeles

Ollongren: escalatie op escalatie moet stoppen

Demissionair minister van Defensie Ollongren zal bij haar Israëlische ambtgenoot Gallant vragen om "niet nog verder te reageren" op de Iraanse aanval op Israël van afgelopen weekend. "Escalatie op escalatie is uiterst riskant in de toch al instabiele situatie hier", zei ze tegen Nieuwsuur.

De spanningen tussen Israël en Iran hebben een kookpunt bereikt. Begin deze maand werden bij een luchtaanval op de Iraanse ambassade in Syrië onder anderen twee generaals gedood. De aanval werd toegeschreven aan Israël. Bij een grote vergeldingsaanval vuurde Iran zaterdag ruim 300 drones en raketten af op Israël, die bijna allemaal werden afgeweerd. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken zei vandaag dat Iran "onmiddellijk en heftiger dan eerder" zal reageren als Israël die aanval vergeldt.

"Vanzelfsprekend vinden we ook dat Israël zich moet kunnen verdedigen tegen Iran en andere aanvallen", zegt Ollongren. Maar ze roept "de landen in de regio op tot het bewaren van de rust".

Ollongren spreekt dinsdag met Gallant. "Hij weet heel goed hoe Nederland in deze kwestie zit. Wij dringen al lang aan op terughoudendheid. We dringen aan op een staakt-het-vuren in Gaza. We willen überhaupt de-escalatie."

Drie Palestijnen gedood op Westelijke Jordaanoever

Israëlische kolonisten hebben vanavond twee Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever doodgeschoten. Eerder vandaag hadden Israëlische strijdkrachten in dezelfde regio een Palestijnse tiener doodgeschoten.

Beide incidenten waren in de provincie Nablus. De burgemeester van het dorp Aqraba zegt tegen persbureau Reuters dat vanavond een groep van ongeveer vijftig kolonisten de Palestijnen aanviel. Volgens hem waren Israëlische soldaten ook ter plaatse, maar grepen ze niet in. Er zou nog een onbekend aantal gewonden zijn gevallen.

Eerder op de dag kwam een jongen van 17 om het leven. Volgens de Israëlische grenspolitie werd hij doodgeschoten toen hij een granaat gooide naar agenten.

Het Israëlische leger zegt dat het een onderzoek gaat starten naar de dood van de tiener. De Verenigde Staten hebben die aanval veroordeeld. "Dit geweld moet stoppen. Burgers zijn nooit legitieme doelen", schrijft het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring.

Aanvallen door kolonisten op de Westelijke Jordaanoever komen vaker voor en de kolonisatie van bezet Palestijns grondgebied is al decennia een van de grootste obstakels voor vrede. In het gebied wonen ongeveer drie miljoen Palestijnen en 600.000 Joodse kolonisten in meer dan honderd nederzettingen. Die nederzettingen zijn volgens het internationaal recht illegaal.

Witte Huis: we hebben geen details over aanval van Iran gekregen

Iran heeft de Verenigde Staten niet gewaarschuwd over het tijdstip van de aanval op Israël of mogelijke doelwitten. Dat zegt het Witte Huis in een reactie op uitspraken van de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian. Hij zei gisteren dat Iran de VS had geïnformeerd voorafgaand aan de aanval.

"We hebben berichtgeving gezien dat de Iraniërs wilden falen, en dat deze spectaculaire en beschamende mislukking allemaal met opzet was", zegt woordvoerder Kirby. "Dit is allemaal categorisch onjuist." De aanval werd met hulp van de VS bijna volledig afgeslagen.

Volgens het Witte Huis heeft de VS wel berichten uitgewisseld met Iran, maar ging dat niet over details van de Iraanse aanval. Kirby zei niet waar de berichten dan wel over gingen.

Woordvoerder van het Witte Huis Kirby vandaag in Washington

Waar is Iran militair toe in staat?

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat Iran "onmiddellijk en heftiger dan eerder" zal reageren als Israël de aanval zal vergelden, maar waar is het Iraanse leger toe in staat?

De Iraanse strijdkrachten behoren tot de grootste in het Midden-Oosten: volgens een telling van het Internationale Instituut voor Strategische Studies zijn er zeker 580.000 militairen actief in dienst en kunnen nog eens 200.000 reservisten worden opgeroepen.

Volgens oud-Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif heeft Iran door de jaren heen een groot wapenarsenaal opgebouwd. "De Iraanse landmacht bestaat vooral uit veel massa, maar de kwaliteit van de land- en luchtmacht is beperkt vergeleken met de VS en Israël."

De slagkracht van Iran zit vooral in wapens voor de lange afstand, zoals kruisraketten, drones en langeafstandsraketten. Iran vuurde zaterdagnacht ruim 300 van dat soort projectielen af op Israël. Een omvangrijke aanval, die Israël met hulp van bondgenoten bijna volledig heeft kunnen afwenden.

Lees meer:

Bevelhebber waarschuwt: Israël komt met tegenreactie

Israël komt met een tegenreactie op de Iraanse aanval van zaterdagavond, waarschuwt de hoogste bevelhebber van de Israëlische strijdkrachten Halevi. Volgens hem is dat nodig omdat Iran "de strategische capaciteiten van Israël" wilde schaden. "Dat is nog niet eerder gebeurd", zegt Halevi in een verklaring.

Het oorlogskabinet in Israël was vandaag bijeen om over de situatie te praten. De Israëlische nieuwszender Channel 12 zegt dat het kabinet heeft besloten om met een "duidelijke en krachtige" tegenreactie te komen, maar dat het geen grote oorlog in de regio wil ontketenen. Het oorlogskabinet heeft verschillende opties besproken, schrijft de nieuwszender.

Het medium schrijft dat het kabinet een aanval probeert te plannen met medewerking van de Verenigde Staten. De VS heeft echter eerder gezegd niet deel te nemen aan een aanval. Het Verenigd Koninkrijk heeft Israël opgeroepen om de aanval niet te vergelden.

Volgens Channel 12 komt het oorlogskabinet morgen opnieuw bijeen.

Legerchef Halevi (midden) vandaag in Tel Aviv

Eerste Stolpersteine in Leeuwarden: 'Bijzondere en emotionele dag'

In Leeuwarden werden vandaag de eerste van bijna 700 struikelstenen geplaatst. Ze komen te liggen voor de huizen van slachtoffers van de Holocaust. Vanwege de oorlog in Gaza waren er meer veiligheidsmaatregelen en werd de ceremonie kleiner gehouden.

"Heel verdrietig dat dat moet":

Eerste Stolpersteine in Leeuwarden: 'Bijzonder en emotionele dag'

Frankrijk, België en Duitsland roepen Iraanse ambassadeurs op het matje

Frankrijk, België, Tsjechië en Duitsland hebben hun Iraanse ambassadeur op het matje geroepen vanwege de Iraanse aanval op Israël van dit weekend.

"Deze aanval brengt de regionale stabiliteit en de bevolking in gevaar, en het brengt ons verder van vrede. Ik roep alle partijen op tot grote terughoudendheid", zegt de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Lahbib.

Nederland ontbood de Iraanse ambassadeur gisteren al. "Om onze veroordeling van de gevaarlijke Iraanse aanval op Israël afgelopen nacht over te brengen", zei demissionair minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken.

De Tsjechische minister Lipavsky zegt op X dat Iran "alle grenzen heeft overschreden":

Iran: we reageren 'onmiddellijk' bij vergelding Israël

Iran zal "onmiddellijk en heviger dan eerder" reageren als Israël de Iraanse aanval van zaterdagavond gaat vergelden. Dat heeft de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian gezegd tegen zijn Britse ambtgenoot Cameron, volgens Iraanse staatsmedia.

Cameron riep eerder vandaag Israël op om de aanval niet te vergelden, ook al heeft het land daar volgens hem wel "elk recht" toe. Israël zegt de Iraanse aanval niet onbeantwoord te willen laten, maar hoe zo'n reactie eruit komt te zien is onduidelijk.

Iran vuurde dit weekend meer dan 300 drones en raketten af op Israël als vergelding voor de Israëlische aanval op een Iraans consulaat eerder deze maand. Bijna alle Iraanse projectielen werden neergehaald door de Israëlische luchtverdediging.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian

EasyJet vliegt deze week niet naar Israël

De Britse budgetvliegmaatschappij EasyJet vliegt in ieder geval deze week niet naar Israël. Tot en met zondag worden daarom drie retourvluchten van Amsterdam naar Tel Aviv geannuleerd.

Aanleiding is de aanval van Iran op Israël zaterdagavond. Na deze week wordt de situatie opnieuw geëvalueerd. Eind maart hervatte de vliegmaatschappij juist de vluchten van en naar Israël.

KLM annuleerde gisteren een vlucht en vliegt in ieder geval vandaag niet naar Israël. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor heel Israël aangepast naar de kleurcode rood, wat betekent dat alle reizen worden afgeraden.

Israëlische leger waarschuwt: keer niet terug naar Noord-Gaza

Een woordvoerder van het Israëlische leger heeft inwoners van Gaza gewaarschuwd niet terug te keren naar het noorden. Noord-Gaza is "een gevaarlijke gevechtszone", schrijft de woordvoerder op X.

Gisteren en vandaag probeerden honderden ontheemde Palestijnen terug te keren naar hun huizen in het noorden vanwege de erbarmelijke omstandigheden in vluchtelingenkampen en schuilplaatsen in het zuiden.

Volgens Al Jazeera zijn er doden en gewonden gevallen toen het Israëlische leger het vuur opende op een groep terugkerende Palestijnen.

Het Israëlische leger controleert de routes tussen het noorden en van zuiden van de Gazastrook. Gevechten in de Gazastrook zijn de afgelopen dagen het hevigst in het Nuseirat-kamp in Centraal-Gaza, dicht bij de belangrijkste route naar het noorden.

Een groep Palestijnen op weg richting het noorden van de Gazastrook

Pro-Palestina demonstranten blokkeren weg in Utrecht

Tientallen pro-Palestijnse demonstranten hebben vanochtend een verkeersknooppunt in Utrecht geblokkeerd. Dat meldt RTV Utrecht.

Om 10.30 uur werd de blokkade in overleg met de politie weer opgeheven. Er zijn geen aanhoudingen verricht.

De blokkade was onderdeel van een mondiale protestactie genaamd 'A15' die ten doel heeft economische schade toe te brengen aan landen en bedrijven die volgens de organisatoren "medeplichtig zijn aan genocide". Daarmee doelen ze op de Israëlische operaties in de Gazastrook

Blokkades onder deze noemer hebben volgens lokale media in Australië overlast veroorzaakt in havens, op verkeersknooppunten en op treinstations. Er zijn in Melbourne 14 arrestaties verricht.

Op de X-pagina van A15 staan ook beelden van demonstraties in het VK, Griekenland en Spanje.

Westen zou Iraanse 'terughoudendheid' moeten waarderen, zegt Iraans ministerie

De woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Nasser Kanaani, vindt dat het Westerse landen de "terughoudendheid" van Iran de afgelopen maanden zouden moeten waarderen. Dat meldt persbureau AFP.

Volgens Kanaani moet het Westen naar zichzelf kijken, en naar de steun die het verleent aan Israël, in plaats van beschuldigen te uiten aan het adres van Iran.

Iran vuurde in de nacht van zaterdag op zondag meer dan 300 drones en raketten af op Israël als vergelding voor de Israëlische aanval op een Iraans consulaat. Westerse landen hebben de aanval scherp veroordeeld, Iran zegt dat het uit zelfverdediging handelde en dat voor het land de zaak nu is afgedaan.

Israël zegt de Iraanse aanval niet onbeantwoord te willen laten, maar hoe een reactie eruit komt te zien is onduidelijk. Vandaag komt het oorlogskabinet van Israël bijeen om verdere stappen te bespreken. Verschillende wereldleiders hebben Israël opgeroepen af te zien van escalatie.

Iran steunt Hamas en is Israëls grootste vijand.

Ontheemde Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza

Gevluchte Palestijnen proberen ook vandaag terug te keren naar hun huis in het noorden van de Gazastrook, in de hoop een veilige doortocht te krijgen.

Ze trekken te voet of met paard-en-wagen langs de kust richting in het noorden, waarbij ze door een controlepost van het Israëlische leger moeten. Gezien de grootschalige verwoestingen in Noord-Gaza is het de vraag hoe ze hun huis terugvinden. Maar blijven in de tentenkampen in het zuiden is voor hen ook geen optie.

  • Reuters
    Ontheemden Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza
  • Reuters
    Ontheemden Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza
  • Reuters
    Ontheemden Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza
  • Reuters
    Ontheemden Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza
  • Reuters
    Ontheemden Palestijnen proberen terug te keren naar Noord-Gaza

Oud-ministers doen oproep: Hervat steun UNRWA

Een groep oud-ministers en voormalig ambassadeurs roept het kabinet op de financiële steun aan de VN-hulporganisatie voor Palestijnen (UNRWA) te hervatten. Zij doen dit in een open brief waar de Volkskrant over schrijft.

"Je moet gewoon helpen. In de Westelijke wereld kunnen wij problemen niet oplossen door een hongersnood uit te lokken," zegt oud-minister en ondertekenaar Bram Stemerdink in het NOS Radio 1 Journaal.

Nederland en andere landen schortten de steun aan UNRWA op, nadat Israël twaalf medewerkers van UNRWA had beschuldigd van betrokkenheid bij de terreuraanvallen van Hamas op 7 oktober. Hulp- en VN-organisaties bekritiseerden dit besluit, vanwege de sleutelrol die UNRWA speelt bij de distributie van voedsel en hulpgoederen in Gaza.

"UNRWA is de enige organisatie die over de infrastructuur geschikt om deze distributie snel en efficiënt mogelijk te maken, staat in de brief.

Verschillende landen hebben de steun aan UNRWA hervat, zoals Zweden, Canada, en Australië. Het kabinet vindt het daar te vroeg voor. Het wil de resultaten afwachten van het onderzoek dat is ingesteld naar aanleiding van de Israëlische beschuldigingen.

In opspraak geraakte hulporganisatie UNRWA ook buiten Gaza bijna onmisbaar

Blinken benadrukt belang van de-escalatie en diplomatie

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken heeft gisteren over de Iraanse aanval gebeld met zijn collega's van Saudi-Arabië, Egypte, Jordanië en Turkije.

In de gesprekken benadrukte hij dat verdere escalatie tussen Israël en Iran moet worden voorkomen en het belang van diplomatieke afstemming, staat in persverklaringen van het ministerie.

Vorige week, voor de Iraanse aanval op Israël, berichtte Reuters dat de VS een rol ziet voor Arabische landen om een bemiddelende rol te spelen. Een van die landen is Saudi-Arabië. Of de VS dat nog steeds vindt, is niet duidelijk. Wel werkt de diplomatie in de regio op volle toeren.

De Egyptisch minister van Buitenlandse Zaken Sameh Shoukry belde voor het gesprek met Blinken met zowel de Israëlische als de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken. Shoukry heeft volgens Egyptische media Blinken ingelicht over wat hij heeft besproken.

Ook de Saudische minister van Buitenlandse Zaken belde gisteren met zijn Iraanse tegenhanger.

KLM annuleert opnieuw vlucht naar Tel Aviv

Luchtvaartmaatschappij KLM vliegt ook vandaag niet naar Tel Aviv. Gisteren, na de aanval van Iran op Israël, annuleerde KLM ook al een vlucht naar de Israëlische stad.

Of ook vluchten van later deze week worden geschrapt, is nog niet duidelijk. "Veiligheid heeft de hoogste prioriteit voor KLM", zegt een woordvoerder. "We houden de situatie nauwlettend in gaten."

VK roept Israël op Iraanse aanval niet te vergelden

De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron heeft Israël opgeroepen de Iraanse aanval niet te vergelden. In een interview op Sky News zei Cameron dat Israël "elk recht" heeft de aanval te beantwoorden, maar dat het VK erop aandringt niet te escaleren.

Cameron noemde de aanval een "dubbel verlies" voor Iran. "De aanval was een vrijwel complete mislukking, en het toonde de wereld dat Iran de kwaadaardige invloed is in de regio." Ook zei Cameron meer sancties tegen Iran te overwegen.

Eerder meldde de Amerikaanse site Axios dat Biden bij Netanyahu had aangedrongen geen tegenaanval uit te voeren, en zei het Witte Huis een Israëlisch tegenoffensief niet te zullen steunen. Het Israëlische oorlogskabinet sprak gisteren juist uit wel een vergeldingsaanval te willen gaan uitvoeren. Maar voor zover bekend is er nog geen besluit genomen over tijdstip, aard en omvang van een operatie tegen Iran.

VS haalde 'meer dan 80' drones op weg naar Israël neer

De Amerikaanse strijdkrachten hebben in de nacht van zaterdag op zondag meer dan 80 drones en zes ballistische raketten neergehaald die vanuit Iran en Jemen op Israël waren afgeschoten. Dat zegt het militaire commandocentrum van de VS, Centcom, op X.

Zes van deze drones en een ballistische raket werden vernietigend op de grond in gebieden in Jemen die door onder controle staan van de Houthi's, zegt Centcom.

Iran en zijn bondgenoten vuurden zaterdagnacht meer dan 300 drones en raketten af op Israël. Ze werden vrijwel allemaal onderschept door de Israëlische luchtverdediging, door Britse en Jordaanse straaljagers, en dus door de VS.

VS waarschuwt Iran in Veiligheidsraad: geen verdere aanvallen op Israël

De Verenigde Staten hebben Iran in een spoedzitting van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gewaarschuwd om geen verdere aanvallen uit te voeren op Israël of om actie te ondernemen tegen de VS.

"Laat mij duidelijk zijn: als Iran of een door Iran gesteunde partij actie onderneemt tegen de VS of verdere acties onderneemt tegen Israël, dan wordt Iran hier verantwoordelijk voor gehouden", zei onder-ambassadeur van de VS Robert Wood. Hij zei niet wat de gevolgen kunnen zijn. Wel stelde hij dat de Veiligheidsraad "de verplichting heeft om Irans acties niet onbeantwoord te laten".

Volgens de Iraanse VN-ambassadeur waren de aanvallen van zijn land "nodig en proportioneel". Hij waarschuwde dat Iran "proportioneel terugslaat" als de Verenigde Staten zich in het conflict tussen Israël en Iran gaan mengen. De Israëlische ambassadeur Gilad Erdan riep de Veiligheidsraad op om de aanval van Iran te veroordelen, sancties op te leggen tegen het land en de Iraanse Revolutionaire Garde als terreurorganisatie te bestempelen. Maar het overleg eindigde zonder een veroordeling.

Adjunct-ambassadeur van de VS Robert Wood

VN-Veiligheidsraad bijeen over aanval Iran op Israël

Om 22.00 uur (Nederlandse tijd) is in New York de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bijeengekomen om te spreken over de aanval van Iran op Israël van afgelopen nacht. VN-chef Guterres riep de leden vooraf op tot maximale terughoudendheid. Hij benadrukte dat gewelddadige wraakacties tegen het internationaal recht ingaan.

"Het Midden-Oosten staat op de rand. De mensen in de regio worden geconfronteerd met een reële kans op een grootschalig conflict. Het is nu het moment om te de-escaleren", zei hij.

De Iraanse ambassadeur bij de Veiligheidsraad (m.). Iran is geen permanent lid, maar wel aanwezig omdat het partij is in het conflict

Israëlisch oorlogskabinet wil reactie op Iraanse aanval

Het Israëlische oorlogskabinet is voor vergelding van de aanval van Iran, maar is verdeeld over de timing en de omvang van een tegenreactie. Dat zeggen functionarissen na overleg van het oorlogskabinet.

Dat kwam vanmiddag bij elkaar om de reactie op de aanval te bepalen. Naar verwachting zal het kabinet nog een keer bijeenkomen voor verdere discussie.

NOS-correspondenten vanuit Israël, Libanon en Washington over de mogelijke reactie na de aanval van Iran op Israël:

Correspondenten over mogelijke reactie van Israël

Israël blijft in hoge staat van paraatheid

Israël blijft maximaal alert na de aanval van Iran. "We zijn nog steeds in hoge staat van paraatheid en beoordelen de situatie. In de afgelopen uren hebben we operationele plannen goedgekeurd voor zowel offensieve als defensieve acties", zegt een woordvoerder van het leger.

Het leger deelde ook meer details over de aanval die Iran op Israël heeft uitgevoerd. Er zijn volgens Israël 350 drones en kruisraketten afgevuurd, met ongeveer 60 ton aan explosief materiaal.

"Maar de dreiging van Iran werd beantwoord met de superioriteit van onze luchtverdedigingstechnologie. Onder leiding van de Verenigde Staten, samen met Groot-Brittannië, Frankrijk en andere bondgenoten, hebben we 99 procent van de projectielen richting Israël onderschept en de aanval van Iran verijdeld."

G7 veroordeelt aanval op Israël unaniem

De leiders van de G7, de groep van de zeven grootste industrielanden, hebben de aanval van Iran op Israël unaniem veroordeeld. In een verklaring schrijven ze dat "Iran met zijn actie verdere stappen heeft gezet naar destabilisatie van de regio, waardoor het een onbeheersbare escalatie dreigt te veroorzaken". De leiders "vragen Iran en zijn bondgenoten hun aanvallen te staken" en "betuigen hun volledige solidariteit met en steun aan Israël en zijn bevolking".

De voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen zei na de vergadering van de G7 dat de groep nadenkt over extra sancties tegen Iran. "In het bijzonder met betrekking tot de Iraanse drone- en raketprogramma's."

De G7 bestaat uit Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.

  • Witte Huis
    President Biden (rechts) en Blinken (minister van Buitenlandse Zaken, midden) in gesprek met de G7-landen
  • EPA
    De Duitse bondskanselier Scholz belt met de andere G7-leiders

Terug naar Gaza-Stad en familie, koste wat kost

Sommige Gazanen die naar het zuiden van de Gazastrook waren gevlucht voor de Israëlische aanvallen op onder meer Gaza-Stad, willen nu terugkeren naar het noorden. Het leven in het zuiden is ook niet veilig is en er is niets om van te leven.

Terug naar Gaza-Stad en familie, koste wat kost

Nederland roept Iraanse ambassadeur op het matje

Nederland heeft de Iraanse ambassadeur in Den Haag ontboden, meldt demissionair minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken. "Om onze veroordeling van de gevaarlijke Iraanse aanval op Israël afgelopen nacht over te brengen", schrijft ze op X.

Israëlische leger roept reservisten op voor meer operaties in Gaza

Het Israëlische leger gaat twee reservedivisies oproepen voor "operationele activiteiten aan het front in Gaza". Eerder deze maand trok Israël nog enkele troepen terug uit Gaza.

Helikopters van de Israëlische luchtmacht vliegen over de Negev-woestijn, in het zuiden van het land

Beelden van onderscheppingen Iraanse raketten en drones

Het Israëlische leger heeft beelden vrijgegeven van enkele onderscheppingen van drones en raketten die door Iran waren afgevuurd:

Israël onderschept Iraanse raketten en drones

VS zal niet meewerken aan tegenoffensief Israël

De Amerikaanse president Biden heeft de Israëlische premier Netanyahu gezegd dat de VS niet zullen meewerken aan een Israëlisch tegenoffensief tegen Iran, als Israël daartoe besluit. Dat bevestigt een woordvoerder van het Witte Huis.

De veiligheidswoordvoerder van het Witte Huis, Kirby, zei in het ABC-programma This Week dat de Verenigde Staten Israël zullen blijven helpen zich te verdedigen, maar geen oorlog met Iran willen.

Na de aanval van Iran zeiden bronnen tegen Amerikaanse media al dat Biden er bij Netanyahu op had aangedrongen om geen tegenaanval uit te voeren. Die zou niet nodig zijn, nu de Iraanse aanval weinig schade heeft aangericht in Israël en nauwelijks slachtoffers lijkt te hebben gemaakt.

Herzog: 'Moeten onze ogen niet sluiten'

De Israëlische president Herzog zegt in een interview met de Britse tv-zender Sky News "dat we onze ogen niet moeten sluiten, maar helder moeten kijken naar het fenomeen dat Teheran en Iran heet".

"Laat ik het recht in ieders gezicht zeggen: denk je dat het nu ophoudt en Iran weer een soort rustige buur wordt? Absoluut niet", zegt Herzog. Het is voor het eerst dat hij reageert sinds de aanval van Iran op Israël.

'Turkije ook van tevoren ingelicht over aanval'

Iran heeft ook Turkije van tevoren op de hoogte gebracht over de aanval op Israël. Dat zegt een Turkse diplomatieke bron tegen persbureau Reuters. Iran zei ook dat het de VS vooraf had ingelicht. Volgens de Turkse bron van Reuters zou de VS via Turkije aan Iran hebben laten weten dat de operatie "binnen bepaalde grenzen" moet blijven.

Israël: 'Iran zal prijs betalen'

Iran zal een prijs moeten betalen voor de raket- en droneaanvallen op Israël. Dat heeft minister Gantz van het Israëlische oorlogskabinet gezegd. "We zullen een regionale coalitie vormen en Iran de prijs laten betalen op een manier en een moment die ons uitkomen", zei Gantz. Verdere details deelde hij niet.

Het Israëlische oorlogskabinet is aan het begin van de middag bij elkaar gekomen om te spreken over vergelding voor de Iraanse aanval van vannacht.

Een van de installaties van de Iron Dome, de luchtverdediging van Israël

Dit zijn de brokstukken die Israëlisch meisje hebben geraakt

Een 7-jarig meisje is vannacht gewond geraakt bij de Iraanse aanval op Israël. Ze werd getroffen door puin dat op haar huis viel toen een Iraanse drone uit de lucht werd geschoten in de buurt van Arad, in het zuiden van Israël:

Brokstukken van Iraanse raket die Israëlisch meisje hebben geraakt

Reisadvies voor heel Israël op rood

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor Israël aangepast naar rood. Dat betekent dat alle reizen naar het land worden afgeraden.

Buitenlandse Zaken heeft dit besloten vanwege de aanval van Iran op Israël van afgelopen nacht. "Het is niet uitgesloten dat er nog meer aanvallen plaats zullen vinden", schrijft het ministerie. "Wat uw situatie ook is, ga er niet naartoe."

Het reisadvies voor Israël van Nederland

Burgers Jeruzalem en Teheran reageren op aanval

Gemengde reacties in Jeruzalem en blijdschap in Teheran na Iraanse aanval op Israël

Iran: we informeerden VS voorafgaand aan aanval

Volgens de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian heeft Iran voorafgaand aan de aanval van vannacht de Verenigde Staten geïnformeerd over wat er ging gebeuren. Iran zou gezegd hebben dat de aanvallen op Israël "beperkt" zullen zijn en dat ze voortkomen uit zelfverdediging.

De VS heeft nog niet gereageerd op de uitspraken van Amir-Abdollahian. Ook de buurlanden van Iran zijn volgens de minister 72 uur voor de aanval op de hoogte gebracht.

De buitenlandminister zei ook dat zijn land geen intentie heeft om de "defensieve operatie" tegen Israël te verlengen. Wel zal Iran "niet aarzelen om zijn belangen te beschermen tegen nieuwe agressie".

Sunak: ook Groot-Brittannië haalde drones neer

De Britse premier Sunak zegt dat ook Britse straaljagers hebben geholpen met het neerhalen van Iraanse drones vannacht.

Het Verenigd Koninkrijk nam deel aan een "internationaal gecoördineerde actie" om de raketten en drones te onderscheppen die Iran afvuurde, zegt Sunak. Het Britse leger heeft voorafgaand aan de aanval extra gevechtsvliegtuigen naar de regio gestuurd.

Sunak noemt de aanval van Iran een "gevaarlijke en onnodige escalatie die ik in de krachtigste bewoordingen heb veroordeeld".

Zwaargewond meisje werd geraakt door puin

Het 7-jarige meisje dat vannacht zwaargewond raakte bij de Iraanse aanval op Israël, werd geraakt door puin dat op haar huis viel toen een Iraanse drone uit de lucht werd geschoten. Ze is met ernstige verwondingen aan haar hoofd geopereerd in een nabijgelegen ziekenhuis.

Het meisje, dat woont in de buurt van het plaatsje Arad, midden in de woestijn, ligt nu op de intensive care.

Volgens Israël was dit een van de puinstukken waardoor het meisje verwond werd:

Puin van projectielen die Israël heeft neergehaald

Fractieleiders Tweede Kamer veroordelen aanval op Israël

Ook de fractievoorzitters in de Tweede Kamer veroordelen de aanval van Iran op Israël. Ze gebruiken termen als roekeloos, onverantwoord, gevaarlijk en zorgwekkend.

PVV-leider Wilders twitterde een Israëlische vlag met daarbij in het Hebreeuws "Israël leeft". Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA vindt dat "alle diplomatieke middelen moeten worden ingezet om verdere escalatie en bloedvergieten te voorkomen". Ook volgens Rob Jetten van D66 is de-escalatie cruciaal.

SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk vindt dat de internationale gemeenschap nu samen aan de-escalatie moet werken, zo schrijft hij op sociale media.

Waarom zijn Israël en Iran aartsvijanden?

Al jaren lang zijn Israël en Iran aartsvijanden en is de regio bang voor een conflict tussen beide partijen.

Hoe dat precies zit, leggen we in de onderstaande video uit:

De schaduwoorlog tussen Iran en Israël

Hamas spreekt steun uit voor aanval op Israël

Hamas verdedigt de Iraanse aanval op Israël. De groepering zegt dat Iran het volste recht had om zo'n aanval uit te voeren.

"Dit is een terechte reactie op de misdadige aanval op het Iraanse consulaat in Damascus en de moord op meerdere leiders van de Revolutionaire Garde", staat in een verklaring van de Palestijnse groep.

Jordanië haalde meerdere projectielen uit eigen luchtruim

Jordanië zegt dat het vannacht meerdere projectielen in het eigen luchtruim heeft neergehaald tijdens de aanval van Iran. Het buurland van Israël deed dat naar eigen zeggen om de eigen bevolking te beschermen. Er zou puin zijn neergekomen, maar volgens de Jordaanse autoriteiten raakte niemand gewond.

In de verklaring wordt niet benoemd wat voor objecten zijn neergehaald. Volgens persbureau Reuters hebben Jordaanse gevechtsvliegtuigen tientallen drones uit de lucht geschoten.

Wereldleiders roepen op tot terughoudendheid

Vanuit de hele wereld hebben wereldleiders gereageerd op de aanval van Iran op Israël. De Amerikaanse president Biden zegt dat de VS Israël zal blijven verdedigen. "Onze inzet voor de veiligheid van Israël tegen dreigingen van Iran en zijn bondgenoten is ijzersterk", schrijft Biden in een verklaring.

China zegt "diep bezorgd" te zijn over de huidige escalatie. Peking roept beide partijen op om kalm te blijven en terughoudend te reageren. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Egypte spreekt van een "gevaarlijke escalatie". Saudi-Arabië, een belangrijke rivaal van Iran, waarschuwde voor "ernstige gevolgen" als de situatie zou verslechteren.

Qatar, dat een cruciale diplomatieke rol speelt in veel conflicten in het Midden-Oosten en nauwe economische banden onderhoudt met Iran, heeft "diepe bezorgdheid" geuit en roept alle partijen op om "de escalatie te staken, de spanningen te kalmeren en maximale terughoudendheid te betrachten".

Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, noemt de Iraanse aanvallen niet te verdedigen. "Alle partijen moeten werken aan het herstel van de stabiliteit in de regio." De Britse premier Sunak zei dat Groot-Brittannië "zal blijven opkomen voor de veiligheid van Israël en die van al zijn regionale partners, inclusief Jordanië en Irak".

Demissionair-premier Rutte veroordeelde gisteravond laat al de aanval van Iran.

'Dit was de ultieme test voor de Iron Dome van Israël'

KLM vliegt vandaag niet naar Tel Aviv

Luchtvaartmaatschappij KLM heeft voor vandaag de geplande heen- en terugvlucht op Tel Aviv geannuleerd. Ook wordt vandaag nog niet over Iran en Israël gevlogen.

KLM laat weten dat door de situatie meerdere vluchten moeten omvliegen. Enkele vluchten die al onderweg waren en onvoldoende brandstof mee hadden om een andere route te vliegen hebben een tussenstop moeten maken om bij te tanken.

'Iran heeft punt gemaakt'

'Israël haalt opgelucht adem'

Correspondent Nasrah Habiballah: 'Israël kreeg hulp tijdens aanvallen Iran'

Iraanse leger waarschuwt Israël en VS: kom niet met een tegenaanval

Op de Iraanse staatstelevisie heeft legerleider Mohammad Bagheri Israël en de Verenigde Staten gewaarschuwd. "Onze respons zal veel groter zijn dan de militaire actie van vannacht als Israël terugslaat tegen Iran", zei hij. De Iraanse autoriteiten waarschuwden ook dat ze gaan terugslaan als Israël aanvallen uitvoert op Iraanse doelen of burgers in het buitenland.

Bagheri voegde eraan toe dat wanneer de VS Israël zou steunen in de tegenreactie, het kan rekenen op aanvallen op Amerikaanse doelen in de regio. Amerikaanse legerbases zijn volgens hem dan bijvoorbeeld het doelwit.

Iraniërs feestend de straat op na aanval op Israël

Duizenden Iraniërs zijn vannacht in Teheran de straat op gegaan om de grootscheepse aanval op Israël te vieren. Kort nadat bekend was geworden dat de aanval aan de gang was, verzamelden zich mensen in het centrum van Teheran.

Op straat zwaaiden mensen met Palestijnse en Iraanse vlaggen en werden leuzen geroepen als "dood aan Israël" en "dood aan Amerika".

  • EPA
    Iraniërs vieren feest op straat
  • EPA
    Iraniërs vieren feest op straat
  • EPA
    Iraniërs vieren feest op straat

Jordanië, Irak en Libanon openen luchtruim weer

Inmiddels hebben alle landen in de regio hun luchtruim weer geopend. Ook boven Jordanië, Irak en Libanon kan weer gevlogen worden. Omdat de landen buurlanden zijn van Israël of Iran hadden ze uit voorzorg hun luchtruim gesloten.

Dat was goed te zien op de flightradar van afgelopen nacht:

Een beeld van het vliegverkeer boven het Midden-Oosten rond middernacht

Hoe werkt de Israëlische Iron Dome?

Het geavanceerde luchtverdedigingssysteem van Israël, de Iron Dome, is van groot belang voor de verdediging van Israël. Het systeem onderschept raketten.

Hoe de Iron Dome precies werkt, leggen we uit in onderstaande video:

Zo werkt Iron Dome, het luchtverdedigingssysteem van Israël

Israëlische president: '99 procent van alle projectielen onderschept'

In een bericht op sociale media bedankt de Israëlische president Herzog het Israëlische leger. Volgens hem kon 99 procent van de alle drones en raketten die vannacht werden afgevuurd door Iran worden onderschept.

Het Israëlische leger zegt dat enkele ballistische raketten terechtkwamen op de vliegbasis Nevatim in het zuiden van Israël. Daar zou volgens Israël alleen sprake zijn van lichte materiele schade en de basis kon blijven functioneren.

Herzog bedankt ook de Amerikaanse hulp bij de verdediging. Volgens Amerikaanse media hebben Amerikaanse troepen meer dan zeventig drones en zeker drie ballistische raketten onderschept. De raketten werden uit de lucht gehaald door oorlogsschepen die voor de kust van Israël liggen.

Aanval van Iran op Israel

Wat is de rol van Iran in het Midden-Oosten?

Meer weten over de achtergrond van Iran en waar het land geopolitiek staat in het Midden-Oosten? Bekijk het in onze Midden-Oosten-special. Daar worden alle landen en groeperingen uitgelegd en verteld wat hun rol is.

Israël onderschept tientallen drones, feest in Teheran

Bekijk hier hoe onder meer in Jeruzalem drones uit de lucht worden geschoten. Tegelijkertijd wordt de Iraanse aanval in Teheran uitgebreid gevierd:

Vergeldingsactie van Iran: Israël onderschept tientallen drones

Luchtruim boven Israël weer open

Israël heeft het eigen luchtruim vanochtend weer geopend. Het luchtruim was zeven uur lang gesloten vanwege de nachtelijke aanval van Iran op het land.

Volgens Israëlische media is de internationale luchthaven van Tel Aviv weer open en zal het vliegverkeer opgestart worden. Het vliegveld in de buurt van Eilat, in het uiterste zuiden van het land, blijft voorlopig wel gesloten.

Ook Jordanië heeft zijn luchtruim weer geopend.

'Israël bespreekt later wat reactie zal zijn'

Israël heeft nog niet besloten hoe het gaat reageren op de grootschalige Iraanse aanval van vannacht. Dat zegt een Israëlische functionaris tegen The Times of Israel.

Het oorlogskabinet komt vanmiddag bij elkaar om te bespreken wat de volgende stap zal zijn. Die bijeenkomst staat gepland voor 15.00 uur lokale tijd, 14.00 uur in Nederland.

Internationaal dringen landen er bij Israël en Iran op aan om verdere escalatie te voorkomen. De Amerikaanse president Biden zou telefonisch tegen premier Netanyahu hebben gezegd geen tegenaanval uit te voeren als vergelding voor het Iraanse bombardement.

Netanyahu: 'We zullen overwinnen'

In de vroege ochtend heeft de Israëlische premier Netanyahu voor het eerst van zich laten horen via Twitter. "We onderschepten. We hebben de aanval afgeslagen. Samen zullen we winnen", twitterde hij met een vlag van zijn land.

Israël: geen aanval meer op komst

Het Israëlische leger zegt dat er geen signalen zijn van verdere aanvallen op het land, maar blijft alert, meldt de krant Haaretz. Volgens een woordvoerder zijn er in totaal meer dan 300 drones en raketten gebruikt bij de Iraanse aanval op het land. De meeste daarvan lijken door Israël en zijn bondgenoten uit de lucht te zijn gehaald.

The New York Times schrijft op basis van Israëlische bronnen dat het ging om 185 drones, 36 kruisraketten en 110 ballistische raketten. Het merendeel daarvan werd afgevuurd uit Iran zelf, maar ook medestanders in Irak en Jemen zouden hebben bijgedragen.

'Biden maant Israël geen tegenaanval uit te voeren'

President Biden heeft er telefonisch bij premier Netanyahu op aangedrongen geen tegenaanval uit te voeren als vergelding voor het Iraanse bombardement. De Amerikaanse nieuwssite Axios meldt dat op basis van een bron bij het Witte Huis.

Biden zou Netanyahu hebben gezegd dat een tegenaanval niet nodig is, nu de aanval weinig schade heeft aangericht in Israël en nauwelijks slachtoffers lijkt te hebben gemaakt. "Dat is winst. Neem je winst", verwoordde de bron de Amerikaanse boodschap. Hij zou eraan hebben toegevoegd dat de VS in ieder geval geen onderdeel zal uitmaken van een Israëlische reactie op de aanval. Netanyahu zou hebben gezegd dat te begrijpen.

Axios voegt eraan toe dat de Amerikaanse defensieminister Austin er bij zijn collega Gallant op heeft aangedrongen de VS vooraf op de hoogte te stellen van een reactie richting Iran. In zijn reactie drong Austin er bij Iran op aan af te zien van verdere aanvallen.

Eerder zeiden regeringsbronnen al tegen de zender NBC dat de VS bang is voor een ondoordachte reactie van Israël. Topfunctionarissen zouden vrezen dat Israël terugslaat zonder alle gevolgen te kunnen overzien. Een bron binnen het Pentagon zei dat er ook al onvrede was over het Israëlische bombardement van het Iraanse consulaat in Damascus begin deze maand, omdat dat "catastrofaal kan escaleren".

Biden: bijna alle raketten en drones neergehaald

De Amerikaanse president Biden zegt dat Israël er met Amerikaanse hulp in is geslaagd bijna alle afgevuurde drones en raketten neer te halen. In een verklaring van het Witte Huis bedankt hij de Amerikaanse militairen die dat mogelijk hebben gemaakt.

Biden schrijft dat hij afgelopen week al opdracht had gegeven om Amerikaanse luchtverdediging naar de regio te sturen, waarmee Israël kon worden beschermd tegen raketten en vliegtuigen. Hij vult aan in overleg te zullen blijven met premier Netanyahu om de verdediging af te stemmen.

De Amerikaanse president sluit af met een belofte waakzaam te blijven voor aanvallen op Amerikaanse troepen in de regio. "Hoewel we geen aanvallen hebben gezien op onze troepen of faciliteiten, houden we rekening met alle dreiging en en zullen we er alles aan doen om onze mensen te beschermen."

Overleg G7-leiders

De Amerikaanse president Biden zegt dat hij de komende dag overleg zal voeren met de leiders van de G7, de machtigste industrielanden van de wereld. Hij wil het diplomatieke antwoord van de VS afstemmen met Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk.

Biden sprak van een schaamteloze aanval door Iran die hij sterk veroordeelt. Hij zei in zijn telefoongesprek met Netanyahu te hebben herhaald dat de VS ferm achter Israël staat.

Iran beroept zich op zelfverdedigingsrecht

In een brief aan de Verenigde Naties beroept Iran zich op het zelfverdedigingsrecht om de aanval te rechtvaardigen. Het land haalt artikel 51 aan van het VN-Handvest waarin staat dat een land zich mag verdedigen tegen een gewapende aanval. Het land noemt de aanval op het ambassadeterrein in Damascus als directe reden en spreekt van "herhaalde Israëlische militaire agressie" richting het land.

"Helaas heeft de VN-Veiligheidsraad gefaald in het behouden van de internationale vrede en veiligheid, door het Israëlische regime keer op keer rode lijnen te laten oversteken en internationale rechtsprincipes te schenden", schrijft de Iraanse ambassadeur bij de VN. Hij vult aan dat zijn land zijn inwoners en nationale veiligheid mag beschermen.

Het VN-Handvest verbiedt geweld tussen landen, maar maakt twee uitzonderingen: internationale missies onder VN-mandaat en zelfbescherming. In dat laatste geval moet er wel sprake zijn van noodzakelijkheid en proportionaliteit. Dat betekent dat het geweld erop gericht moet zijn verdere dreiging weg te nemen en de actie in aard en omvang vergelijkbaar moet zijn met de daaraan voorafgegane aanval van de tegenstander.

Luchtalarm Golanhoogte

In de Golanhoogte is het luchtalarm afgegaan nadat er 28 raketten vanuit Libanon zijn afgevuurd. Dat meldt het Israëlische leger. Het is niet duidelijk om wat voor raketten het gaat en of ze onderschept zijn door het luchtafweersysteem.

De Golanhoogte is een gebergte in het grensgebied met Libanon en Syrië. Het is vaker doelwit van aanvallen van Hezbollah vanuit buurland Libanon.

Berichten over schade en slachtoffers blijven uit

Er zijn de afgelopen uren geen verdere berichten binnengekomen over explosies in Israël. Ook over schade en slachtoffers door de Iraanse aanval wordt niets meer gemeld. Het enige dat een legerwoordvoerder eerder zei, is dat een gebouw op een legerbasis iets beschadigd was geraakt.

Het is onduidelijk of er nog Iraanse drones onderweg zijn. Eerder zei de legerwoordvoerder dat het merendeel van de circa 200 projectielen die op weg waren naar het land uit de lucht kon worden gehaald. Hij voegde daar toen aan toe dat de aanval nog bezig was, maar gaf geen details over in welke vorm dat dan was en over welke periode.

Trump: was onder mij nooit gebeurd

In een eerste reactie op de aanval zegt oud-president Trump dat zo'n escalatie onder hem nooit zou zijn gebeurd. "Vier jaar geleden werden we wereldwijd gerespecteerd, nu zijn we het lachertje", zei hij op een campagnebijeenkomst in Pennsylvania toen het nieuws net bekend geworden was. "Als we niet zoveel zwakte tonen, gebeurt dit niet." Hij voegde eraan toe dat ook de oorlog in Oekraïne en de terreuraanval op 7 oktober onder zijn leiderschap niet zouden hebben plaatsgevonden.

Volgens Trump is de oplossing om hem weer te verkiezen in november, als hij het weer opneemt tegen de Democraat Joe Biden. "We zullen snel weer terugkeren naar vrede door kracht. We zullen in het buitenland weer kracht tonen en in het binnenland."

Vooral lichtgewonden door paniek

Er zijn tot nu toe nog een dertigtal mensen in Israël gewond geraakt door de grootscheepse Iraanse aanval. Volgens ambulancedienst MDA gaat het voornamelijk om mensen die lichtgewond raakten toen ze overhaast een schuilkelder zochten. Ook zijn enkele personen behandeld voor paniekaanvallen.

De hulporganisatie spreekt van slechts één zwaargewonde, een meisje uit de Negevwoestijn dat in kritieke toestand in het ziekenhuis is opgenomen. MDA schrijft dat ze 7 jaar oud is, eerder werd een leeftijd van 10 aangehouden.

MDA schrijft in de update niets over de specifieke omstandigheden waaronder het meisje gewond is geraakt. Dat is volgens de dienst nog onderwerp van politieonderzoek.

Netanyahu spreekt Biden

De Israëlische premier Natanyahu heeft getelefoneerd met de Amerikaanse president Biden. Ook hebben de defensieministers van beide landen elkaar gesproken.

De telefoongesprekken vonden plaats na spoedoverleg van het Israëlische oorlogskabinet. Op een foto die werd vrijgegeven door Israël van de premier zijn documenten die voor hem liggen in de afbeelding onleesbaar gemaakt.

Biden zei eerder op X Israël te steunen in deze moeilijke tijd. "We staan rotsvast achter onze garanties voor de veiligheid van Israël tegenover de dreiging van Iran en zijn handlangers", liet hij weten na overleg over de escalatie.

Netanyahu aan de telefoon

VN-chef veroordeelt aanval

VN-secretaris-generaal Guterres heeft de aanval op Israël scherp veroordeeld. Hij roept Iran op de vijandelijkheden te staken.

"Ik maak me heel erg zorgen over het reële gevaar dat dit conflict in de hele regio escaleert. Alle partijen moeten bijzonder terughoudend zijn met acties die kunnen leiden tot grote militaire confrontaties op meerdere fronten in het Midden-Oosten."

"Ik heb al zo vaak gezegd dat deze regio noch de wereld zich nog een oorlog kan veroorloven."

Israël wil spoedvergadering VN

De VN-Veiligheidsraad komt om 16.00 uur Amerikaanse tijd (22.00 uur in Nederland) bijeen om over de Iraanse aanval op Israël te praten. Israël had aangedrongen op de spoedvergadering. Het land wil een scherpe veroordeling van de VN en eist dat de Iraanse Revolutionaire Garde wordt aangeduid als een terreurorganisatie.

Het elitekorps, in 1979 opgericht om de islamitische republiek te beschermen, heeft grote invloed binnen Iran, zowel militair als politiek en economisch. De VS plaatste het in 2019 op zijn terreurlijst, maar de EU wees een voorstel om dat te volgen vorig jaar af. EU-buitenlandcoördinator Borrell zei dat daar een rechterlijke uitspraak voor nodig: "Je kunt iemand niet als terrorist beschouwen omdat je iemand niet mag". Wel zijn er al jaren sancties van kracht tegen de organisatie.

"De omvang en ernst van deze aanval is ongekend en een flagrante schending van Israëls soevereiniteit, internationale wetgeving en de resoluties van de VN-Veiligheidsraad", schrijft de Israëlische VN-ambassadeur. "Iran is een bedreiging voor de internationale vrede en treedt het VN-verdrag met voeten. Het is tijd voor concrete actie."

Veiligheidsadvies aangepast

Israël heeft het veiligheidsadvies voor burgers aangepast. Het advies voor inwoners om in de buurt van een schuilkelder te blijven is ingetrokken. Inwoners van bepaalde delen in het noorden en zuiden van het land waren daartoe opgeroepen. Alle publieke bijeenkomsten en activiteiten als schoolreisjes worden wel afgelast voor de komende dagen.

'Iran toont ware gezicht'

Het Israëlische leger heeft beelden online gezet van Iraanse projectielen die uit de lucht worden gehaald. In de begeleidende tekst wordt gezegd dat Iran met de aanval na decennia zijn masker laat vallen.

"Iran valt Israël al 45 jaar aan door een wijdverspreid netwerk van stromannen. Het land verschool zich achter andere terroristen, maar nu niet meer. Iran treedt uit de schaduwen en toont zijn ware gezicht."

Het Iraanse bombardement op Israël is de eerste keer dat het land direct zijn aartsvijand aanvalt. Wel steunde Teheran terreurbewegingen in de regio, zoals Hamas, Hezbollah en Islamitische Jihad, die vaak in coördinatie met het land aanslagen uitvoerden.

Israëlisch leger: 'Meer dan 200 drones en raketten afgevuurd, aanval nog niet voorbij'

Iran heeft in de afgelopen uren volgens het Israëlische leger zeker 200 drones en raketten afgevuurd op Israël. Dat zei een woordvoerder van het leger zojuist.

Ook zegt het leger dat de aanval nog niet voorbij is en dat de dreiging aanhoudt. Het leger meldt verder dat tijdens de aanval één meisje gewond raakte door een ballistische raket. Ook zou een militair gebouw licht beschadigd zijn geraakt.

Israëlische gevechtsvliegtuigen hebben meer dan tien kruisraketten buiten de landsgrenzen onderschept. Ook zouden tientallen drones zijn neergehaald.

Beelden van explosies boven Jeruzalem

Beelden van explosies boven Jeruzalem

Zwaargewonde door aanval

Door de Iraanse aanval op Israël is in de Negevwoestijn zeker één persoon zwaargewond geraakt, in de buurt van de grens met Jordanië. Het gaat om een meisje van tien, meldt ambulancedienst Magen David Adom, na eerder abusievelijk op X te hebben gemeld dat het om een jongen ging.

Het bedoeïnekind zou in kritieke toestand zijn opgenomen in het ziekenhuis. De ambulancedienst maakte niet bekend hoe zij gewond is geraakt. Verder berichten over gewonden waren er op dit moment nog niet.

Vliegtuigen Israël in de lucht

De Israëlische luchtmacht heeft meerdere toestellen in de lucht om projectielen uit Iran tegen te houden, zegt de legerwoordvoerder. "U kunt explosies horen en brokstukken zien vallen. Omdat er sprake is van verschillende dreigingen, kunnen er waarschuwingen voor brede regio's worden afgegeven."

Hij raadde landgenoten aan in de buurt van schuilkelders te blijven en als het luchtalarm afgaat zo snel mogelijk zo'n veilige plek op te zoeken en er minstens tien minuten te blijven. "We zullen het melden als het nodig is om voor een langere periode te schuilen."

Drone-aanval leidt in Tel Aviv nog niet tot paniek

Cafégangers Tel Aviv: 'We zijn aanvallen gewend'

'Iraanse aanval zal een significant antwoord krijgen'

Op de "ongeëvenaarde" Iraanse aanval zal een "significatie reactie" volgen. Dat zegt een hooggeplaatste Israëlische functionaris bij de Israëlische nieuwszender Channel 12 TV.

Feest in Teheran

In de Iraanse hoofdstad Teheran zijn mensen de straat op gegaan om de aanval op Israël te vieren. Op beelden is te zien dat een menigte vuurwerk afsteekt en met Iraanse en Palestijnse vlaggen zwaait op het Felestinplein, vernoemd naar Palestina. Op deze plek worden vaker solidariteitsacties met het Palestijnse volk gehouden.

  • EPA
    Feest in Teheran
  • AP
    Feest in Teheran
  • AP
    Feest in Teheran

Jordaanse vliegtuigen hebben tientallen Iraanse drones neergehaald

Jordaanse gevechtsvliegtuigen hebben tientallen Iraanse drones neergehaald die richting Israël vlogen over het noorden en midden van Jordanië. Dat zeggen twee regionale veiligheidsbronnen.

Explosies boven Jeruzalem, luchtalarm in Zuid-Israël

Boven Jeruzalem zijn explosies te horen, schrijft persbureau AP. In de stad klinken sirenes, volgens een bron van persbureau Reuters. Ook op verschillende plekken in het zuiden van Israël en in delen van de bezette Westelijke Jordaanoever is het luchtalarm te horen.

Volgens plaatselijke media zijn de explosies afkomstig van het luchtafweer van Israël: de luchtmacht en het raketschild Iron Dome is ingeschakeld om projectielen uit de lucht te schieten voordat ze kunnen inslaan op de grond.

Beeld uit Jeruzalem, waar de luchtafweer aan het werk is

Leger Israël waarschuwt noord en zuiden

Het Israëlische leger zegt expliciet dat inwoners van enkele plaatsen in het noorden en zuiden van het land dicht bij schuilkelders moeten blijven. Het gaat om de Golanhoogte in het noorden en Nevatim, Dimona en Eilat in het zuiden.

De inwoners wordt aangeraden de berichtgeving te blijven volgen en zodra het luchtalarm gaat een veilige plek op te zoeken.

Het Britse persbureau Reuters wijst erop dat in Nevatim een belangrijke Israëlische luchtmachtbasis is gevestigd, Eilat een belangrijke haven is aan de Rode Zee en bij Dimona een kernreactor staat. Israël veroverde de Golanhoogte op Syrië in de Zesdaagse Oorlog in 1967. Het gebied ligt vaker onder vuur vanuit buurlanden.

Extra NOS Journaals en nieuwsuitzendingen op radio

Om 00.47 uur is er een extra NOS Journaal over de aanval van Iran op Israël. De uitzending is live te volgen via NOS.nl, NOS-app en NPO 1.

Ook zijn er morgen vanaf 9.00 uur extra uitzendingen op NPO 1 en NPO Radio 1.

Iraanse delegatie VN: 'VS moet zich er niet mee bemoeien'

De Iraanse delegatie bij de Verenigde Naties zegt dat de luchtaanval van Iran een reactie is op het bombardement op de Iraanse ambassade in de Syrische hoofdstad Damascus, begin deze maand. De zaak kan volgens de delegatie hierna als afgedaan beschouwd worden.

Wel dreigt Iran dat er een zwaardere acties volgen als Israël "nog een fout" maakt. Ook maant Iran de Verenigde Staten om zich niet met de kwestie bemoeien. "Het is een conflict tussen Iran en Israël."

Zo werd het nieuws bekendgemaakt in Iran:

Revolutionaire Garde bevestigt 'drone-operatie'

'Britse en Amerikaanse vliegtuigen hebben Iraanse drones neergehaald'

Britse en Amerikaanse vliegtuigen hebben een onbekend aantal Iraanse drones neergehaald bij de Iraaks-Syrische grens, bericht de Israëlische nieuwszender Channel 12 TV. De zender haalt hierbij geen bronnen aan.

Egyptische luchtafweer is alert

De Egyptische luchtafweer is alert, schrijft persbureau Reuters op basis van militaire bronnen en veiligheidsbronnen. Het Egyptische leger bestudeert de situatie om een besluit te nemen over het luchtruim.

Syrië treft voorbereidingen voor mogelijke tegenaanval Israël

Syrië heeft de grond- en luchtverdedigingssystemen rond de hoofdstad Damascus en grote legerbases in het land in hoogste staat van paraatheid gebracht voor het geval dat Israël militaire acties uitvoert. Dat schrijft persbureau Reuters op basis van bronnen uit het Syrische leger.

Zij verwachten dat eventuele Israëlische aanvallen gericht zullen zijn op legerbases en installaties waar pro-Iraanse milities zijn gestationeerd.

Hoogleraar oorlogsstudies: 'Overweldiging Israëlische luchtafweer lijkt doel'

"Waarschijnlijk probeert Iran, net zoals Rusland in Oekraïne doet, de luchtafweersystemen van Israël met de zwerm drones te overweldigen", aldus Frans Osinga, oud-commodore en hoogleraar oorlogsstudies. "Als het om een eenmalige aanval gaat, puur als een symbolische vergelding, dan kan de Israëlische defensie daar waarschijnlijk goed mee omgaan. Maar het wordt lastiger als deze aanval het begin is van een langdurige reeks aanvallen."

Want ook al hebben de Israëlische luchtafweersystemen als Iron Dome en Arrow een goede reputatie, bij meerdere salvo's van reeksen drones en ballistische raketten verwacht Osinga problemen voor de Israëlische verdediging. Drones, kruisraketten en ballistische raketten vliegen op verschillende manieren. Als die voortdurend als een soort zwerm op de luchtafweer afkomen kan het voorkomen dat het systeem noodgedwongen moet kiezen welke projectielen worden onderschept en welke niet.

"Op den duur kan dan ook de munitievoorraad van Israël uitgeput raken. Want het is bekend dat Iran over duizenden drones en raketten beschikt. Een reactie van Israël zou dan kunnen zijn om de luchtmacht in te zetten en doelen in Iran aan te vallen. Daarvoor is de Israëlische luchtmacht capabel genoeg."

Jordaanse minister van communicatie ontkent sluiten luchtruim

De Jordaanse minister van Communicatie ontkent dat het Jordaanse luchtruim gesloten wordt. In eerdere berichten werd gemeld dat het land het luchtruim zou sluiten vanaf middernacht vanwege spanningen tussen Israël en Iran.

Ook zeiden twee regionale veiligheidsbronnen dat Jordaanse luchtafweer in gereedheid was gebracht om Iraanse drones of vliegtuigen neer te halen die het luchtruim van Jordanië zouden schenden.

Leger Israël: 'We voeren het plan uit waar we ons op hebben voorbereid'

Leger Israël: 'We houden het luchtruim in de gaten'

Oorlogskabinet Israël bijeen

In Tel Aviv is het oorlogskabinet van premier Netanyahu bijeengekomen in het militaire hoofdkwartier Kirya. Op een vrijgegeven foto van de bijeenkomst is te zien dat naast de premier ook minister van Defensie Gallant, coalitiepartner Gantz, de chef-staf van het leger en de nationale veiligheidsadviseur aanwezig zijn.

Het oorlogskabinet is bijeen onder leiding van premier Netanyahu

Nu late NOS Journaal met het laatste nieuws over de aanval

Kijk nu naar het late NOS Journaal, met daarin het laatste nieuws over de aanval van Iran op Israël. Klik hier om de uitzending terug te kijken.

Iraanse defensieminister: landen die Israël helpen, kunnen stevige reactie verwachten

Elk land dat zijn luchtruim of territorium openstelt voor een aanval op Iran door Israël kan rekenen op "een stevige reactie" uit Teheran, zegt de Iraanse minister van Defensie bij de nieuwszender Mehr News Agency.

Sunak veroordeelt aanval

De Britse premier Sunak heeft de Iraanse aanval op Israël veroordeeld. Hij spreekt van een roekeloze daad.

"Door deze aanval lopen de spanningen op, de hele regio kan gedestabiliseerd worden. Iran laat weer zien dat het erop uit is om chaos te zaaien in de eigen achtertuin."

Hij voegde eraan toe dat de veiligheid van Israël belangrijk is voor Verenigd Koninkrijk, net als die van partners in de regio als Irak en Jordanië.

Beelden van drone boven Irak

Op deze video, die gemaakt is in Irak, zou een van de drones te zien zijn die onderweg zijn naar Israël:

Drones onderweg naar Israël vanuit Iran

Ook Libanon sluit luchtruim tijdelijk

Ook Libanon sluit zijn luchtruim tijdelijk . Dat wordt aangekondigd op de Libanese tv-zender Alk Jadeed. Eerder lieten Irak, Jordanië en Israël al weten hun luchtruim te sluiten.

De luchtvaartmaatschappij Kuwait Airways zegt dat al het inkomende en uitgaande vliegverkeer wordt weggeleid uit de regio.

Kamerleden bezorgd over aanval Iran op Israël

Tweede Kamerleden reageren bezorgd op de aanval van Iran op Israël. "In deze uren weten we ons verbonden met Israël en allen die nu in vrees en spanning leven", schrijft partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie op X. Geert Wilders tweet in het Engels dat "we jullie altijd zullen steunen tegen de kwaadaardige terreur".

NSC-Kamerlid Caspar Veldkamp spreekt op het sociale medium de hoop uit dat "alle binnenkomende drones enz. zullen worden onderschept." SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer haalt op X een psalm aan waarin steun aan Israël wordt uitgesproken.

Israël: ongeveer 100 drones en kruisraketten gelanceerd door Iran

Volgens Israëlische media heeft Iran ongeveer honderd drones en kruisraketten gelanceerd. Sommige daarvan zouden zijn al zijn neergehaald boven Syrië en Jordanië.

Israëlisch leger: klaar voor verdediging en tegenaanval

Defensiewoordvoerder Hagari zegt dat het Israëlische leger "klaarstaat om de staat Israël en zijn inwoners te beschermen". "We zijn standvastig en klaar om deze missie tot een succesvol eind te brengen." Hij noemt de aanval met Iraanse "killerdrones" een ernstige en gevaarlijke escalatie. "We staan klaar voor onze verdediging en de tegenaanval."

'Aanval reactie op misdaden zionistische regime'

De Iraanse Revolutionaire Garde geeft de aanval de naam 'Ware belofte'. Deze is volgens de Iraanse Revolutionaire Garde een "reactie op de talrijke misdaden gepleegd door het zionistische regime". Er wordt niets gezegd over welke doelen er zijn gekozen, alleen dat het gaat om "de bezette gebieden en posities van het zionistische regime".

'Jordaanse luchtafweer gereed om Iraanse drones neer te halen'

De Jordaanse luchtafweer is klaar om Iraanse drones of vliegtuigen te onderscheppen en neer te halen die het luchtruim van Jordanië schenden, melden twee regionale veiligheidsbronnen.

Iran vuurt ook kruisraketten af op Israël

Iran heeft ook kruisraketten afgevuurd op Israël, meldt de Israëlische tv-zender Channel 12. Die hebben een kortere vliegtijd dan de drones en kunnen Israël binnen twee uur bereiken.

Iran, Israël en de tussenliggende landen

Iran: 'Kwaadaardig regime bestraffen'

Iran heeft bevestigd dat er een grote aanval op Israël aan de gang is. Volgens de Revolutionaire Garde zijn er tientallen drones en raketten onderweg vanuit het land naar Israël.

Op Twitter heeft de Iraanse leider Khamenei een deel van zijn toespraak van woensdag geplaatst waarin hij zegt dat "het kwaadaardige regime gestraft wordt". In zijn rede zwoer Khamenei toen al wraak te zullen nemen voor een aanval op het Iraanse consulaat in Damascus, op 1 april.

Witte Huis: aanval Iran op Israël is begonnen

Het Witte Huis zegt dat Iran is begonnen met de luchtaanval op Israël, en dat de aanval een aantal uren zal duren. De Amerikaanse president Biden wordt op de hoogte gehouden over de situatie door zijn nationale veiligheidsteam.

Het Witte Huis zegt Israël te steunen bij de verdediging tegen de dreiging uit Iran.

'Iraanse drones waarschijnlijk om 02.00 uur lokale tijd in Israël'

Israëlische media melden dat de Iraanse drones Israël waarschijnlijk bereiken om 02.00 uur lokale tijd, dat is 01.00 uur Nederlandse tijd.

Israël sluit zijn luchtruim voor inkomend en vertrekkend vliegverkeer vanaf 01.30 uur lokale tijd. Israel El Al Airlines heeft verschillende vluchten voor vandaag en morgen gecanceld.

Drones gezien in Iraaks luchtruim

In het Iraakse luchtruim zijn tientallen drones gezien die vanuit Iran in de richting van Israël vliegen. Dat zeggen twee Iraakse veiligheidsbronnen tegen persbureau Reuters.

Irak heeft het luchtruim gesloten en al het luchtverkeer stilgelegd, meldt de Iraakse minister van transport.

Israëlisch leger: regeringsvliegtuig opgestegen

Het Israëlische regeringsvliegtuig is uit voorzorg opgestegen, meldt het Israëlische leger. Het toestel wordt normaal gesproken gebruikt om de premier en president van het land te vervoeren.

Waarschijnlijk is het vliegtuig opgestegen naar aanleiding van de berichten dat er drones onderweg zijn van Iran naar Israël. Het luchtafweersysteem van Israël, 'Iron Dome' genaamd, is volgens het Israëlische leger in de hoogste staat van paraatheid.

'Tientallen drones onderweg vanuit Iran naar Israël'

Er zijn tientallen drones onderweg vanuit Iran naar Israël, meldt het Israëlische leger. Vermoedelijk duurt het nog uren voordat de drones Israël hebben bereikt.

Een Iraanse drone tijdens een oefening van het Iraanse leger op 27 oktober 2023

NOS-correspondent Nasrah Habiballah over de situatie in Israël

Correspondent Nasrah Habiballah vertelt in het NOS Journaal van 20.00 uur dat Israël er niet van uitgaat dat de kaping van een Israëlisch containerschip de vergeldingsactie van Iran is. Israël houdt er serieus rekening mee dat er nog een grotere wraakactie komt voor de aanval op het Iraanse consulaat in de Syrische hoofdstad Damascus van 1 april.

Correspondent Nasrah Habiballah over de mogelijke vergeldingsactie van Iran

Jordanië sluit luchtruim vanaf middernacht

Jordanië sluit vanaf middernacht het luchtruim vanwege de opgelopen spanningen tussen Israël en Iran. Er kunnen dan geen vliegtuigen meer landen of opstijgen vanaf de luchthavens.

Het westen van Jordanië grenst aan Israël. Verwacht wordt dat Iran op korte termijn een aanval uitvoert op Israëlisch grondgebied, als vergelding voor de recente luchtaanval op het Iraanse ambassadeterrein in de Syrische hoofdstad Damascus. Het Israëlische leger is in hoogste staat van paraatheid en er zijn al tientallen gevechtstoestellen in de lucht.