Negen maanden na 7 oktober is de Hamas-aanslag in Israël nog een open wond
Iedereen wil Reut Karp omhelzen. Haar nieuwe café in Tel Aviv is net geopend. Ze verkoopt er koffie en croissants, maar bovenal: bonbons bedacht door haar vermoorde man Dvir. Zijn portret hangt boven de toonbank met luxe bonbons. "Hij was chocolatier. Twee collega's maakten deze bonbons op basis van zijn recepten. Zo leeft hij een beetje voort."
Dvir Karp (46) was een van de ongeveer 1200 Israëliërs die op 7 oktober door Hamas-strijders werden vermoord. Dat gebeurde in kibboets Re'im, vlak bij de Gazastrook, voor de ogen van zijn twee dochters. Hen lieten de terroristen ongemoeid.
Nu, ruim negen maanden later, wonen Reut en haar kinderen samen met tientallen andere ontheemden uit Re'im in Tel Aviv. De koffiezaak die ze hier met steun van een bank begon, trekt veel mensen die haar verhaal kennen. "Onbekenden stappen op me af en willen me knuffelen. Het is een soort ontmoetingsplaats geworden. Mensen bedanken me, maar ik doe dit voor mezelf."
Nog dagelijks impact
Voor veel Israëliërs is 7 oktober 2023 nog altijd heel dichtbij. Ook ruim negen maanden later zijn de gevolgen van de terreuraanslagen hier overal merkbaar.
Het eerste wat een bezoeker na aankomst op het vliegveld van de stad ziet zijn posters met de gezichten van de circa 120 Israëlische gijzelaars in Gaza met de tekst 'Bring them home'. Op een groot plein in Tel Aviv, omgedoopt tot 'Hostage Square' (Gijzelaarsplein), wordt een permanente wake voor de gegijzelden gehouden. De wekelijkse demonstraties voor hun terugkeer trekken duizenden betogers. Families van de gijzelaars zijn vrijwel dagelijks in het nieuws.
Terwijl buiten Israël de oorlog in Gaza het nieuws domineert, blijft in Israël zelf de aanslag van 7 oktober een open wond. Een wond die maar moeilijk wil helen zolang de gijzelaars nog vastzitten.
'Trauma nog niet over'
"We bevinden ons in een diepe een zeer complexe rouw omdat ons trauma nog niet over is", zegt hoogleraar Merva Roth, als klinisch psycholoog gespecialiseerd in rouwverwerking. "Als Israël een patiënt was zou ik zeggen: hij bevindt zich in een traumatische, chaotische en psychische staat die moeilijk te behandelen is, al doen we ons best."
Roth behandelt een vrijgelaten moeder die met haar twee kinderen in Gaza gegijzeld werd gehouden. Haar man zit nog altijd vast. "Iedereen identificeert zich met haar. Het maakt ons somber. Het is heel moeilijk, ondragelijk eigenlijk."
Ook Reut en haar kinderen volgen traumatherapie. Het werk in haar nieuwe koffiezaak biedt haar afleiding, zegt ze. "Ik kan ook de hele dag onder de lakens liggen huilen, maar ik geloof niet dat dat goed is voor mijn kinderen."
Al die jaren dat we in Re'im woonden was ik me bewust van hun situatie. Maar sinds 7 oktober heb ik het gevoel dat ze ons dood willen hebben en dat Israël niet mag bestaan.
De oorlog in Gaza die volgde op de Hamas-aanval heeft volgens de Gazaanse autoriteiten inmiddels aan meer dan 38.000 mensen het leven gekost, het merendeel vrouwen en kinderen.
Als Reut op het terras van haar café de vraag krijgt of ze denkt aan het leed in Gaza antwoordt ze: "Natuurlijk. Al die jaren dat we in Re'im woonden was ik me bewust van hun situatie." Dan is ze even stil. "Maar sinds 7 oktober heb ik het gevoel dat ze ons dood willen hebben en dat Israël niet mag bestaan."
Als voorbeeld noemt ze de opname van een telefoongesprek waarin een zoon zijn moeder trots vertelt dat hij tien Israëliërs heeft gedood. "Zeg me, hoe moet ik me voelen als moeder van drie kinderen die hun vader verloren hebben? Moet ik medelijden voelen met die terrorist?"
Reut voegt eraan toe dat de dood van kinderen haar heel verdrietig maakt. "Ik kan er zo om huilen. Maar wij leren onze kinderen op school de ander niet te haten. Zij wel."
Israëliërs proberen op hun eigen manier hun verdriet te verwerken, zoals met het zetten van een tatoeage:
Dat veel Israëliërs gericht zijn op hun eigen leed is volgens psycholoog Roth begrijpelijk. "Om eerlijk te zijn: het is moeilijk je te verplaatsen in de ander als je zelf zwaargewond bent." Veel Israëliërs voelen stress vanwege eigen militairen die omkomen en de voortdurende zorgen over de gijzelaars, zegt ze.
De rouwtherapeute is bezorgd over wat ze omschrijft als een gebrek aan inlevingsvermogen in de ander. "Ik zie dat als een groot risico voor Israël. We moeten wél meeleven met de ander en ons realiseren dat een kind in Gaza geen enkele verantwoordelijkheid draagt voor wat er is gebeurd."
Roth vreest dat een beperkt inlevingsvermogen de traumaverwerking van de Israëliërs in de weg kan zitten. "Dit is een gewond land dat zich nu door de rest van de wereld verwaarloosd voelt. Dat maakt het trauma groter. We zitten in een chaotische situatie die voorlopig nog niet voorbij is."
