Trauma van 7 oktober belemmert Israëliërs oog te hebben voor Palestijnse slachtoffers

• 

  Nasrah Habiballah

  Correspondent Israël en de Palestijnse gebieden

Zo'n anderhalve maand na de aanval van Hamas pakken mensen in Israël het leven weer op. Scholen zijn weer open, de meeste ondernemers hebben hun deuren weer geopend en de terrassen raken weer voller. Maar de situatie is allesbehalve normaal. Het land is nog steeds in oorlog en de meeste Israëliërs zijn nog constant bezig met de aanval van Hamas van 7 oktober.

"7 oktober was de zwartste dag sinds Holocaust", zegt Oran Kremel. Hij drinkt koffie op een terras in het centrum van Tel Aviv. "Alles lijkt hier misschien normaal als je om je heen kijkt, maar wat je ziet zijn verdrietige mensen die koffie drinken, niets meer dan dat", zegt hij.

"Voor mij voelde 7 oktober nog erger dan de Holocaust.", zegt Ronni Ike, een jonge vrouw die met haar laptop op een terrasje zit te werken. "Ik voel me nog steeds onveilig. En zolang er nog zoveel mensen in het leger vechten tegen onze vijand, kunnen we niet terug naar het normale leven."

Geen medelijden

En dat gevoel wordt breed gedeeld. Op gebouwen, in etalages en op billboards langs snelwegen hangen posters van de Israëlische gijzelaars die nog in Gaza vastzitten. Het houdt het hele land in zijn greep.

Maar dat er inmiddels ook bijna 12.000 Palestijnse burgers zijn omgekomen, daar hoor je maar heel weinig mensen over. En sympathie voor de slachtoffers in Gaza lijkt soms ver te zoeken. Ook Ike heeft geen medelijden met de mensen daar. "Ik geloof niet meer dat er onschuldige Palestijnen in Gaza zitten", zegt ze.

Een man die niet met zijn naam genoemd wil worden, zegt dat hij ook geen medelijden heeft. "Die Gazanen hebben Hamas zelf aan de macht geholpen. Zij hebben op Hamas gestemd. Dus als we een Palestijnse baby of een vrouw moeten doden om ons te beschermen, dan doen we dat."

Het feit dat er onder Israëliërs zo weinig oog is voor de Palestijnse slachtoffers is simpel te verklaren volgens hoogleraar psychologie Eran Halperin van de Hebrew University in Jeruzalem. "Volgens ons onderzoek ervaren veel Israëliërs sinds 7 oktober een gevoel van existentiële dreiging. En als mensen dat ervaren en veel angst hebben, dan hebben ze geen ruimte meer voor complexiteit. Ze moeten weten wie de goede en wie de slechte zijn. Wie wil er vrede, en wie wil de ander vernietigen? Ze versimpelen dan alles."

Kansen voor nieuwe discussies

Ook het feit dat de overheid burgers moet motiveren om te vechten in het leger speelt volgens Halperin een belangrijke rol. "Als je je volk moet mobiliseren om hun leven op het spel te zetten, dan moeten mensen geloven dat zij aan de goede kant van het conflict staan, en dat de andere kant de dader is. En om dat voor elkaar te krijgen, moet je voorkomen dat men het leed van de andere kant begrijpt."

De kritiek op Israël vanuit de internationale gemeenschap en het feit dat de rest van de wereld wel oog heeft voor de Palestijnse slachtoffers, is voor veel Israëliërs problematisch. Ze voelen zich onbegrepen en hebben het gevoel dat het antisemitisme toeneemt.

"Ik heb soms het gevoel dat de rest van de wereld Israël haat, dat ze ons niet moeten. Ze begrijpen niet dat we niet anders kunnen.", zegt Shay Kalili. Hij is voor werk in Tel Aviv en neemt even pauze op een terrasje. "Wij moeten leven met buren die ons willen doden. Daarom moeten we dit nu doen, ook al worden daarbij burgers gedood."

Met zulke uitspraken lijkt vrede verder weg dan ooit, maar toch ziet psycholoog Halperin ook kansen. "Ik weet dat veel Israëliërs nu zeggen dat ze niet meer geloven dat de Palestijnen vrede willen door wat er op 7 oktober is gebeurd. Maar aan de andere kant zullen veel Israëliërs door deze situatie ook beseffen dat er een oplossing nodig is en dat de situatie van de afgelopen jaren niet kan voortduren. En dat kan ook kansen bieden voor nieuwe discussies over een betere toekomst."