Rutte stopt als partijleider VVD en kondigt vertrek aan uit politiek
Mark Rutte stapt uit de politiek. In zijn verklaring voorafgaand aan het debat over de val van zijn vierde kabinet zei hij dat hij niet opnieuw lijsttrekker wordt van de VVD. Hij wil nog wel aanblijven als demissionair premier tot na de verkiezingen als er nieuw kabinet is.
"Er is de afgelopen dagen gespeculeerd over wat mij zou motiveren. Het enige antwoord is: Nederland", zei Rutte. "Mijn positie daaraan is volstrekt ondergeschikt. Zondag heb ik besloten dat ik niet beschikbaar ben als lijsttrekker voor de VVD bij de komende verkiezingen."
Rutte maakte zijn besluit bekend in de Tweede Kamer:
Na zijn verklaring stond Rutte de pers te woord en zei hij "gemengde gevoelens" te hebben. "Dit gaat niet helemaal zonder emotie", zei de demissionair premier. "Maar het voelt ook goed om het stokje door te geven." Rutte is bijna 13 jaar premier van Nederland en 17 jaar politiek leider van de VVD.
Verhalen dat hij uit zou zijn geweest op de val van het kabinet omdat de VVD er nu relatief goed voorstaat in de peilingen, spreekt Rutte tegen. "Dat is gewoon niet waar." Gevraagd naar wat hem het meest bij zal blijven van zijn premierschap zei Rutte zichtbaar geraakt "MH17". "Dat was zo groot", zei hij refererend aan het neerhalen van die vlucht boven Oekraïne in 2014 .
Rutte zei verder nog niet te weten wat hij gaat doen als zijn tijd als demissionair premier erop zit. Een topbaan bij de NAVO, waarvoor hij weleens wordt genoemd, ambieert hij niet, zei Rutte. De 56-jarige Rutte geeft al jaren een keer per week maatschappijleer op een school in Den Haag. "Misschien ga ik dat een paar dagen doen."
Direct na zijn verklaring in de Kamer lichtte Rutte zijn beslissing toe voor de pers:
Nadat Rutte de pers te woord had gestaan, ging hij naar VVD-fractiekamer in het Kamergebouw. Daar werd hij met applaus ontvangen door Kamerleden van zijn partij.
Aan het begin van debat over de val van Rutte IV kreeg Rutte ook lof van politieke tegenstanders. PVV-leider Geert Wilders complimenteerde hem met zijn "tomeloze inzet", waarop Kamerleden lang op de tafeltjes roffelden. PvdA-leider Attje Kuiken wenste Rutte veel sterkte. "Op naar nieuwe lucht."
Het kabinet viel vrijdagavond over het migratiebeleid. Na een maandenlange discussie over maatregelen om de asielinstroom te beperken concludeerden de vier coalitiepartijen dat ze er samen niet uit gingen komen. Vooral Ruttes VVD en de kleinste regeringspartij ChristenUnie stonden daarbij lijnrecht tegenover elkaar.