De oorlog in Oekraïne heeft nauwelijks invloed op de stemkeuze van Nederlanders bij de gemeenteraadsverkiezingen van komende week. Onderzoeksbureau Kantar heeft dat onderzocht.
In een representatieve steekproef onder bijna 1200 mensen zegt 20 procent van de mensen dat de oorlog invloed heeft op hun stemkeuze, maar bij slechts 5 procent van de ondervraagden heeft de oorlog redelijk veel of heel veel invloed. Bijna twee derde van de mensen (63 procent) zegt dat de oorlog geen invloed heeft op hun stemkeuze.
De rest van de ondervraagden is überhaupt niet van plan te gaan stemmen. Het is ook niet zo dat veel meer mensen naar de stembus gaan door de oorlog: 2 procent van de mensen die te kennen gaven eerst niet te gaan stemmen, gaat dat nu toch doen.
Onderzoeker Manuel Kaal van Kantar spreekt van een "marginaal effect". "Door de oorlog in Oekraïne zegt 70 procent van de Nederlanders dat ze zich meer bewust zijn van het belang van een gezonde democratie. Toch zal de oorlog niet leiden tot een grote 'run' op de stembussen. De verkiezingen zijn op dit moment ook niet top-of-mind, waardoor de opkomst lastig te voorspellen is."
Hij wijst erop dat Nederlanders het nieuws over de verkiezingen als gevolg van de oorlog minder intensief volgen.
Kantar heeft ook onderzocht of de opvang van vluchtelingen in de ogen van de kiezers een belangrijk thema is bij de komende verkiezingen. Een op de tien mensen vindt van wel en een kwart vindt van niet. De energietransitie wordt door veel meer mensen (35 procent) gezien als belangrijk onderwerp.
Opmerkelijk is volgens de onderzoekers dat de meerderheid van de Nederlanders (64 procent) niet weet of de komst van vluchtelingen überhaupt een verkiezingsthema is in hun gemeente. Bijna net zo'n groot percentage vindt het echter (zeer) belangrijk dát hun gemeente Oekraïense vluchtelingen opvangt."
De opvang van Oekraïense vluchtelingen is voor veel Nederlanders een belangrijk onderwerp", zegt onderzoeker Bart Koenen. "Veel mensen laten blijken dat het standpunt van politieke partijen over de vluchtelingenopvang uit Oekraïne hun stemkeuze nog kan beïnvloeden."
Zorgen
De zorg dat de oorlog de komende tijd verergert, is onder de Nederlandse bevolking wel zeer groot. 69 procent van de mensen antwoordt bevestigend op die vraag. Ook verwacht ruim negen op de tien mensen dat de oorlog zeer negatieve of negatieve gevolgen zal hebben.
De zorgen gaan vooral over financiële zaken, zoals verdere achteruitgang van de koopkracht, een recessie of een onbetaalbare energierekening. Een derde van de Nederlanders die negatieve gevolgen verwachten, verwacht dat Nederland zonder gas komt te zitten.
Onderzoeker Kaal: "We weten dat zes op de tien Nederlanders de impact van de oorlog op de samenleving dusdanig groot vinden dat gemeentelijke verkiezingen in hun ogen daar toch niets aan kunnen veranderen."
Wil je op het moment dat volgende week de uitslag in de gemeente van jouw keuze definitief bekend is een automatisch geschreven bericht ontvangen? Schrijf je dan in voor de NOS-verkiezingsdienst.
