'We vinden nu alles lekker': in de rij voor eten in grootste opvang van Polen

• Christiaan Paauwe

  Redacteur Buitenland

De ene na de andere bus rijdt voor. Tienduizenden vluchtelingen worden hier dagelijks de Oekraïens-Poolse grens over geholpen en vervolgens weggebracht naar locaties elders in Europa. Een man met een megafoon roept de bestemmingen op - Krakau, Warschau, Parijs, Berlijn. Poolse brandweermensen en politie proberen samen met vrijwilligers de chaos in goede banen te leiden.

"We kunnen je meenemen naar België", zegt een vrijwilliger tegen een Oekraïense met haar kinderen. "België? Waar ligt dat?", vraagt de vrouw. "Naast Duitsland en Nederland", antwoordt de vrijwilliger.

Honderden opklapbedden

Bij het grensplaatsje Korczowa is in een gigantische loods een noodopvang opgezet - de grootste in Polen. Het land verwelkomde in twee weken tijd al meer dan een miljoen vluchtelingen. Binnen wordt de schaal van de crisis duidelijk: honderden opklapbedjes, de meeste bezet, staan tegen elkaar aan in de zaal. Kinderen spelen, sommige vluchtelingen doen een dutje en warmen op onder dikke dekens. Bij een balie registreren vrijwilligers waar mensen naartoe willen.

Buiten de loods staat een rij eetkraampjes: broodjes vlees, soep, ramen, dumplings. Vanuit heel Europa zijn vrijwilligers gekomen om de vluchtelingen te voeden. Zo ook Niek Brouwer uit Genemuiden, die met zijn team busjes met een nieuwe lading Nederlandse snacks aan het uitladen is. "6000 hamburgers, 6000 bolletjes en 1300 kilo patat. Maar dat is zo weer weg", zegt hij.

Ze hadden eerder al erwtensoep meegenomen, maar die is nog altijd niet op:

Vluchtelingen zijn dagen onderweg en moeten uren voor de grens wachten zonder eten. Dat merken ze hier ook. Voor de kraam staat een lange rij en die krijgen de vrijwilligers niet weggewerkt. Twee slagers verwerken het vlees, dat in grote, gietijzeren pannen wordt gebakken. Een van de vrijwilligers vult aan de lopende band bakjes met stukjes kalfsbiefstuk en friet. "Heerlijk", zegt een oudere Oekraïense vrouw die net is aangekomen en in de rij staat met een lach. "Maar we vinden alles nu lekker."

Dramatische verhalen

Brouwer krijgt de verhalen van het drama hier mee. Zo hoorde hij dat een paar dagen geleden hier een kindje van 1 jaar oud overleed na de uitputtende reis. Een bus vol vluchtelingen met een beperking die aankwam maakte stampij, de burgemeester moest erbij komen om de groep tot rust te manen.

Een vrouw die met haar dochter is gevlucht, houdt met trillende handen een bakje vast. Ze vluchtte eerder al van de door Rusland geannexeerde Krim, vertelt ze. "Toen de Russen naar de Krim kwamen, zijn we naar familie gegaan in Lviv. En nu moeten we wéér vluchten."

De opvang in Polen is nog steeds overwegend afhankelijk van vrijwilligers. Dat hoor je van verschillende organisaties en ook hier maken teams zoals die van Brouwer een verschil. "We zijn hier op eigen initiatief. Poolse autoriteiten regelen niet zo veel", zegt hij. "Je moet zelf erachter komen hoe of wat."

Een vrouw uit Kiev staat met haar drie kinderen met tassen buiten te wachten. Ze hebben net ook bij de Nederlanders friet gehaald, alleen zijn de kinderen een bakje voor hun moeder vergeten. "Dat is niet erg, ze zijn door alles wat in de war", zegt ze. "Ik ben blij dat we een plek hebben om bij te komen."