Spelers van Aris Leeuwarden uit het seizoen 2018/2019 reageren gelaten op het bericht dat ze verdacht worden van het opzettelijke verliezen van vier wedstrijden. Ja, sommigen wisten dat er in het geheim een onderzoek tegen ze liep. Maar nee, er is geen enkele reden om aan hen te twijfelen. Met klem ontkennen zij iets te maken te hebben met matchfixing.
Experts van internationale gokdatabedrijven zeggen tegen de NOS dat er 'overduidelijke indicaties' zijn dat de wedstrijden doelwit waren van matchfixing. Zo zijn er kort voor de duels tegen Weert en Zwolle speciale gokaccounts in Zuid-Korea geopend waar voor tienduizenden euro's werd ingezet op verlies van Aris. De accounts werden daarna niet meer gebruikt.
Anderhalf jaar deed het Instituut Sportrechtspraak (ISR) in stilte onderzoek naar matchfixing. Drie spelers van Aris presteerden tijdens de verdachte wedstrijden ver onder hun normale niveau, zo blijkt uit een analyse van de wedstrijdstatistieken door de NOS. Zij zijn inmiddels ook gehoord door het ISR.
"Ik weet niet wat ik hiervan moet denken", zegt een van hen. "Matchfixing is een serieuze zaak. Maar of het mogelijk is? Ja, alles is mogelijk. Al denk ik niet dat iemand van ons dat heeft gedaan." Hij is inmiddels gestopt met basketballen, woont weer thuis in Australië, en benadrukt vooral hoe fijn zijn tijd in Nederland was. Dat zijn statistieken opvallen zegt hem niet zoveel. "Ik ben nooit iemand van de statistieken geweest."
Ook door Australische autoriteiten is onderzoek gedaan, bevestigt het ISR. De uitkomsten daarvan zijn nog niet binnen.
"Ik geloof het niet", zegt een andere, nog in Nederland actieve speler herhaaldelijk. "Ik wil mijzelf ook niet hoeven te verdedigen. Ik geloof echt niet dat dit is gebeurd. We hadden een stel goede gasten in ons team." Voor zijn gevoel zit hij op een dieptepunt in zijn leven: zijn huidige club betaalt hem nauwelijks, hij speelt niet goed en dan is er ook nog het matchfixingsonderzoek. Het liefst zou hij weer in Leeuwarden zijn, waar hij en zijn teamgenoten zo'n 1800 euro netto per maand verdienden.
"Ik ben een speler die altijd veel risico neemt", zegt hij als hij wordt geconfronteerd met zijn slechte statistieken in de betreffende wedstrijden. "Je kunt niet altijd goed spelen, er zijn veel ups en down."
Koreaans matchfixingsschandaal
Een van de ondervraagde spelers is een Amerikaan die drie jaar op het hoogste niveau in Zuid-Korea basketbalde. Tijdens een van die seizoenen, in 2015, raakte de Koreaanse competitie verwikkeld in een matchfixingschandaal waarbij verschillende spelers en een coach werden geschorst.
"Ik ben sprakeloos", zegt hij aan de telefoon. Hij wijst erop dat hij in Zuid-Korea nooit verdacht is geweest. Dat er juist in Zuid-Korea veel is ingezet op Aris Leeuwarden is volgens hem een "vreemd toeval". Dat hij opvallend slecht presteerde in de verdachte wedstrijden wijt hij aan een kuitblessure waar hij de laatste twee maanden van het seizoen last van zou hebben gehad. "De coaches en verzorger kunnen dan bevestigen."
"Ik ben nooit benaderd door iemand, of in contact geweest met mensen die zoiets doen" vertelt hij. Net als zijn beide ex-teamgenoten zegt hij regelmatig te gokken op basketbalwedstrijden in het buitenland, maar nooit op de Nederlandse competitie. Om hoeveel geld het gaat wil hij liever niet zeggen.
Tony van den Bosch was de coach van Aris in het seizoen 2018-2019. Het irriteerde hem destijds al mateloos dat zijn team zo wisselvallig speelde
Hoe eensgezind de spelers ook zijn in hun ontkenning, voor de coaches van destijds zijn de druiven zuur. Tony van den Bosch, de hoofdcoach, kan zich bovendien goed voorstellen dat er sprake was van matchfixing, als hij terugdenkt aan die rare tweede seizoenshelft in 2019.
"Ik voel me enorm genaaid", vertelt hij. Hij was bondscoach van België, en decennialang actief als coach. Maar een seizoen met zulke ups and downs had hij niet eerder meegemaakt. "Ik stak heel veel tijd in de voorbereidingen voor die wedstrijden. Ik begon aan mijzelf te twijfelen, maar nu achteraf denk ik 'potverdorie', wat stond ik daar achter die lijn te doen?"
Broertje dood
Alsof zijn wereld een klein beetje instortte, zo herinnert de Antwerpse basketbalcoach zich het moment waarop onderzoekers van het ISR hem voor het eerst informeerden over de verdenkingen van matchfixing. "Dan begin je overal te zoeken naar oorzaken." Na de verdachte wedstrijd tegen Weert stapte hij op, onder meer omdat hij niet geloofde dat hij nog controle had over het team.
Anne van Dijk, zijn assistent-coach, stond daarom de laatste wedstrijden van het seizoen aan het roer, waaronder ook de twee laatste verdachte wedstrijden. Hij is net als Van den Bosch verbouwereerd door de verdenkingen.
"Als het klopt dat er wedstrijden gemanipuleerd zijn, dan voel ik mij zwaar verneukt", zegt Van Dijk. "Ik heb mijn stinkende best gedaan om het seizoen tot een goed einde te brengen. Als een klein clubje spelers dat dan loopt te verzieken, daar heb ik een broertje dood aan."