Opnieuw waren winkels in verschillende steden het doelwit van relschoppers na de avondklok gisteravond. In Rotterdam en Den Bosch zien ondernemers vanochtend hoe groot de schade is.
De eigenaar treft een ravage aan bij de Primera die zij runt in de binnenstad van Den Bosch:
"Surrealistisch", noemt een verslaggever van Radio Rijnmond de ravage in Rotterdam-Zuid. Veel panden zijn beschadigd en de tramhaltes zijn gesloopt. "Je kan de inslagen van de bakstenen zien. Het zijn bizarre taferelen. Fietsen en scooters liggen en hangen op de meest rare plekken."
Een winkel in voedingssupplementen is geplunderd, net als juwelier Jewelry Box. "Het is echt niet normaal", zegt de eigenaar. "Ik kan niets zeggen. Echt alles is gesloopt. Ze hebben alles meegenomen."
In Den Bosch hielpen bewoners bij het schoonmaken van de straten:
Ook in Den Bosch zijn winkeliers verbijsterd. Maaike Neuféglise, eigenaresse van een filiaal van Primera, kon haar tranen bijna niet bedwingen toen ze de ravage in haar winkel zag. "Ik ben met stomheid geslagen", zegt ze tegen Omroep Brabant.
Een groep in het zwart geklede jongeren trok na 21.00 uur door het centrum van de stad. "Om de winkel zijn de ruiten kapot", beschrijft een verslaggever van Omroep Brabant. De plunderaars drongen naast de Primera onder meer een supermarkt en een elektronicazaak binnen.
Neuféglise werd gisteravond door bekenden gealarmeerd toen haar zaak werd belaagd, en samen met haar man reed ze zo snel mogelijk naar de winkel. "Bij aankomst was alles al geplunderd." Ze is boos en teleurgesteld. "Er is zoveel vernield, alles is stuk. Dit is vandalisme pur sang."
Wat is er fout gegaan? Waar waren die waterkanonnen?
Monique de Klein, secretaris van de Ondernemersvereniging Hartje 's-Hertogenbosch staat nog te trillen op haar benen, vertelt ze in het NOS Radio 1 Journaal. "Er is veel angst en ongerustheid. We zijn lamgeslagen."
Net als de burgemeester van Den Bosch vindt ook De Klein dat het lang duurde voordat de ME er was. "Heel vreemd, want gisteren was er al heel veel over gesproken. Er waren aanwijzingen dat er iets zou gebeuren, en dan vraag ik me inderdaad af: wat is er fout gegaan? Waar waren die waterkanonnen?"
De burgemeester belooft een onafhankelijk onderzoek:
De ondernemersvereniging kreeg gisterochtend al veel bezorgde ondernemers aan de telefoon en zocht daarop contact met de gemeente. 's Middags werd ondernemers gevraagd de terrassen en etalages leeg te halen. "Ze zouden zich helemaal focussen op het gebied waar het zich af zou spelen. Dan vraag ik me echt af, waarom heb je ze de binnenstad in laten gaan?"
Rellende jongeren trokken een spoor van vernieling door de binnenstad van Den Bosch:
De voorzitter van de ondernemersvereniging vraagt zich af wie er opdraait voor de schade. "Er zijn heel veel ondernemers die het hoofd amper boven water kunnen houden die nu ook nog met een grote schade zitten. Ik hoop dat de gemeente daar echt in tegemoet gaat komen."
Abri's niet verzekerd
Volgens Richard Weurding, directeur van het Verbond van Verzekeraars, is de schade aan winkels door dit soort rellen doorgaans gedekt. "Je moet je wel verzekerd hebben uiteraard. We weten dat niet alle ondernemers even goed verzekerd zijn. Maar als je verzekerd bent, zullen verzekeraars de schade vergoeden."
Ook schade aan private eigendommen zoals auto's is vaak gedekt, al hangt dat wel van het type verzekering. Voor vernielingen in de openbare ruimte ligt dat anders. Op veel plaatsen zijn straten, verkeersborden, abri's en andere objecten vernield. "Die zijn eigenlijk nooit verzekerd", zegt Weurding. "De overheid doet dat nooit. Er is zoveel spreiding van overheidseigendommen dat het weinig zin heeft om dat allemaal te verzekeren."
Intussen zijn ondernemers in Den Bosch bang dat de relschoppers opnieuw zullen toeslaan, zegt Monique de Klein. "Ik heb al ergens iets voorbij zien komen dat er om 14.00 uur weer iets zou beginnen. Dus ik houd mijn hart vast."