Voorzichtig groen licht Tweede Kamer voor mestplannen Adema
Een meerderheid in de Tweede Kamer geeft Landbouwminister Adema voorzichtig groen licht om zijn maatregelen tegen het mestprobleem uit te werken. Hij wil met miljarden boeren uitkopen en hun veestapel verminderen. Ook de formerende partijen NSC en VVD zeggen dat de minister door moet, omdat het mestprobleem te groot is om niets te doen.
Wel houden zij een slag om de arm hoeveel geld dat mag kosten en willen zij het definitieve plan van Adema nog kritisch bekijken. "Decennialang zijn we onze afspraken niet nagekomen en daar hebben we op een gegeven moment de prijs voor te betalen", zegt VVD-Kamerlid Van Campen.
BBB, de derde formerende partij, maakte vandaag een eigen plan tegen het mestprobleem bekend. Dat werd door sommige partijen weggehoond omdat het niet realistisch zou zijn.
Opslagtanks in havengebieden
Zo wil BBB het teveel aan mest opslaan op plekken verspreid over het hele land. Bijvoorbeeld in mestzakken op boerenerven, in lege mestkelders van gestopte boeren of in lege opslagtanks in havengebieden.
"Lege opslagtanks in havengebieden? Waar staan die opslagtanks dan? vraagt GL-PvdA-Kamerlid Bromet zich af. Dat weet BBB nog niet, dat moet nog worden uitgezocht. "Het zijn inderdaad allemaal pleistertjes", geeft BBB-Kamerlid Pierik toe.
"Hoe kan BBB dit voorstellen als partij die 'Boer' in zijn naam heeft staan? Dit lijkt op keihard afrijden op een muur", zegt D66-Kamerlid Podt. Ook de ChristenUnie constateert dat er wel steun is voor de plannen van Adema maar niet voor die van BBB. "Hoe wil BBB dit waar gaan maken", zegt Kamerlid Grinwis.
Eerder in het debat schetste NSC-Kamerlid Holman om hoeveel mest het gaat. "400.000 vrachtwagen vol. Dat is 15 miljard liter mest. Als je dat wilt opslaan, heb je 15.000 silo's van 1000 kuub nodig. En volgend jaar is het nog meer."
Grond- en oppervlaktewater
Te veel mest vervuilt het grond- en oppervlaktewater. Nederland voldoet daardoor niet aan de EU-afspraak over waterkwaliteit. Nederlandse boeren mogen daardoor vanaf dit jaar minder mest uitrijden. Ze blijven nu met volle mestkelders zitten en betalen hoge afvoerkosten. Er dreigen sancties en boetes van de EU als Nederland niet met maatregelen komt.
Adema wil minder mest door de veestapel te verkleinen. Bijvoorbeeld door boeren vrijwillig te laten stoppen met een financiële vergoeding. Daarnaast denkt hij erover om strengere regels voor het aantal koeien per hectare in te voeren. Ook daar moeten boeren dan inkomenscompensatie voor krijgen. Verder zou het aantal rechten om via mest fosfaat uit te mogen stoten omlaag gaan, ook voor de varkens- en pluimveesectoren.
Adema: geen tijd te verliezen
De BBB vroeg Adema opnieuw om naar Brussel te gaan om te praten maar dat wees Adema resoluut van de hand. "Dat heeft geen zin en ik ga dat ook niet doen." Verschillende fracties denken dat het pas weer zin heeft om in Brussel om begrip en meer tijd voor de boeren te vragen als er een stevig pakket maatregelen ligt, en Nederland het probleem na jaren serieus aanpakt. Adema beaamde dat, en denkt dat zo'n moment er pas volgend jaar zal zijn. En ook dan zijn er "geen garanties".
Hij wil nu zo snel mogelijk met de plannen aan de slag, maar realiseert zich ook dat hij als demissionair minister misschien nog maar kort de tijd heeft. Hij neemt nu drie weken om met agrarische partijen te praten maar hij gaat niet "nog eens een rondje landbouwakkoord overdoen" want er is geen "tijd meer te verliezen".
Hij deed daarom een hartstochtelijke oproep aan de hele Kamer, dus inclusief de formerende partijen, om allemaal "de schouders eronder te zetten". Volgens Adema dragen Kabinet en Kamer gezamenlijke verantwoordelijkheid, en moeten we allemaal "achter de boeren gaan staan om deze catastrofe te voorkomen".