Formerende partijen zwaar verdeeld over mestproblemen
Het liefst zou de VVD de plannen door "de shredder gooien", maar de partij vreest dat er "geen alternatief is". Ook NSC vindt "niets doen geen optie". Tegelijk blijft BBB faliekant tegen de oplossingen die demissionair minister Adema van Landbouw heeft voorgesteld door de dreigende mestproblemen voor boeren. De formerende partijen zitten allesbehalve op één lijn over de kwestie, bleek gisteravond in een debat in de Tweede Kamer.
Adema stuurde vorige week een pakket maatregelen naar de Kamer waarmee hij met miljarden euro's een nieuwe uitkoopregeling voor boeren bepleit. Met de regeling wil Adema een koude sanering van de sector voorkomen door het einde aan de Nederlandse uitzonderingspositie in het Europese mestbeleid. Daardoor mogen boeren veel minder mest uitrijden dan voorheen en is er een acuut mestprobleem. Boeren krijgen torenhoge afvoerkosten, want ze zitten met volle mestkelders. Er dreigen sancties en boetes als Nederland niet met maatregelen komt.
'Faillissementen dreigen'
De problemen voor de boeren zijn groot, hield Adema de Kamer gisteravond voor. Hij riep de Kamer op de noodzaak van zijn plannen in te zien, want "faillissementen dreigen".
Met het versneld uitkopen hoopt Adema dat te voorkomen. In zijn pakket zitten verder ook maatregelen als een hogere graslandsubsidie, voedsel met minder eiwitten en een maximumaantal koeien per hectare.
BBB-leider Van der Plas zei vorige week het "onacceptabel" te vinden dat er tijdens de formatie "opeens miljarden uit de kast worden getrokken voor een uitkoopregeling". De andere drie partijleiders van de formerende partijen steunden toen haar verzoek om uitleg, die vervolgens in een brief kwam. Na die brief lijken de kaarten nu toch anders geschud. VVD en NSC tonen nu begrip voor het plan van Adema. Vrijdag zei Adema nog gefrustreerd te zijn omdat een meerderheid in de Kamer zijn oplossing wellicht niet steunt. Maar dat beeld lijkt nu dus te draaien.
CDA-Kamerlid Vedder, zelf boer, weet maar al te goed waar Adema het over heeft. Het Kamerlid ziet het probleem zonder drastische maatregelen voor september "niet gefixt". Ze heeft zich naar eigen zeggen "nooit hoeven invechten op de mestmarkt" en dan zijn er straks nog maar twee opties: ofwel haar koeien moeten naar de slacht, ofwel ze begaat een enorm milieudelict.
Adema wijst erop dat hij de afgelopen weken veel jonge boeren aan de lijn heeft gehad die hem dringend om een oplossing vragen. "De boeren zelf willen dat er actie komt. De urgentie is enorm."
Waar VVD en NSC zich nu overtuigd zien van de noodzaak, hebben PVV en BBB op zijn minst vraagtekens. Beide partijen zeiden in het volgend debat op 25 april met eigen voorstellen voor maatregelen te komen. De PVV lijkt niet uitgesproken tegen, maar maakt zich onder meer zorgen over de voedselzekerheid in Nederland.
De BBB is er niet van overtuigd dat in Europa genoeg is gedaan om de Nederlandse uitzonderingspositie te bepleiten. Zowel Adema als NSC en VVD maakten daar korte metten mee. Dat station is volgens hen gepasseerd. Nederland heeft keer op keer de voorwaarden voor die uitzondering overtreden, zoals het voldoen aan een goede waterkwaliteit. Volgens Adema valt in Europa nu niet "meer" te halen. En daar ligt hij "soms 's nachts wakker van".
Treinramp
VVD-Kamerlid Van Campen sprak van een "treinramp in slowmotion". Als we nu niets doen, kijken we volgens hem over een jaar met spijt naar dit debat terug.
D66, Partij voor de Dieren en GroenLinks/PvdA zijn al langer voor het verkleinen van de veestapel en uitkoopregelingen. De kans dat voor deze plannen een meerderheid wordt behaald, is nu groot. Dat sommige partijen pas op 25 april met hun plannen willen komen vond Adema "op z'n zachtst gezegd merkwaardig". Die partijen onthouden boeren nu oplossingen, zei hij.
