Onderzoek: dwangarbeid in Chinese visserij, producten ook in Nederlandse schappen
De Chinese visserij maakt gebruik van dwangarbeid en de producten belanden vermoedelijk in de schappen van Nederlandse supermarkten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van journalistiek platform The Outlaw Ocean Project. Het gaat om onder andere het Britse bedrijf Nomad Foods, het moederbedrijf van Iglo en twee producten van de Albert Heijn.
Het Amerikaanse platform deed jarenlang onderzoek naar misstanden in de Chinese visserij. Het ontdekte een patroon van schending van arbeids- en mensenrechten, waaronder dwangarbeid, het innemen van paspoorten, salarisinhouding en onthouding van toegang tot medische zorg met sterfgevallen tot gevolg.
De schepen waren volgens het onderzoek soms twee jaar lang onafgebroken op zee. Door slechte voeding en barre leefomstandigheden kwamen soms bemanningsleden om het leven.
Ook ontdekten de journalisten dat er sprake is van dwang in de visverwerkingsindustrie. Zeker duizend Oeigoeren werden de afgelopen vijf jaar onder dwang naar het oosten van China verhuisd om te werken in de fabrieken. Hier werkten ook Noord-Koreanen, van wie salaris volgens het onderzoek direct naar het Noord-Koreaanse regime gaat.
De Chinese visserij heeft veel connecties met Nederland en Chinese exporteurs die gebruik zouden maken van dwangarbeiders, leveren volgens het onderzoek aan Nederlandse distributeurs en supermarkten. Het gaat onder andere om tong, kabeljauw en witte koolvis. De Nederlandse bedrijven NorthSeaFood Holland, Seafood Connection en Wout Taal Import worden genoemd.
Seafood Connection laat aan de NOS weten direct de banden met twee visleveranciers uit China te hebben verbroken als reactie op de uitkomsten van het onderzoek.
De algemeen directeur van NorthSeaFood zegt sinds 2020 al niet meer samen te werken met de exporteurs die genoemd worden in het onderzoek en geeft aan geraakt te zijn door de bevindingen. "Dwangarbeid is wel het laatste waar je aan mee wilt werken."
De eigenaar van groothandel Wout Taal ontkent de bevindingen en geeft verder geen commentaar.
Iglo
Europese importeurs die volgens het onderzoek vis importeren uit fabrieken die gebruik maken van dwangarbeid, leveren de vis volgens het onderzoek onder meer aan Nomad Foods, het moederbedrijf van het merk Iglo. Hiervan heeft vrijwel elke Nederlandse supermarkt producten in de schappen liggen.
Albert Heijn meldt in een reactie aan de NOS Iglo te hebben verzocht te verklaren waar hun vis vandaan komt. Jumbo geeft aan geen inzage te hebben in de oorsprong van de producten van Iglo, maar het onderzoek neer te leggen bij het bedrijf.
Albert Heijn
Naast de vraag aan Iglo geeft Albert Heijn ook aan naar aanleiding van het rapport onderzoek te doen naar twee producten die genoemd worden. Het gaat om snacks voor honden: de AH Sushi Snacks en de AH Twister Snacks, die ingrediënten bevatten die afkomstig zijn van het Chinese bedrijf Yantai Sanko Fisheries. Dit bedrijf maakt volgens het onderzoek gebruik van Oeigoerse dwangarbeiders.
Albert Heijn geeft aan dat bij een jaarlijks onderzoek naar dwangarbeid geen aanwijzingen zijn gevonden dat dit plaatsvindt. Dat werd verricht door SMETA, een keurmerk dat onderzoek doet naar ethische handel.
De supermarktketen zegt het nieuwe onderzoek uiterst serieus te nemen en de Nederlandse leverancier waarbij deze producten werden ingekocht gevraagd te hebben nader onderzoek te doen. Als er toch sprake blijkt te zijn van dwangarbeid, dan belooft Albert Heijn de samenwerking met deze leverancier stop te zetten.
