Netanyahu hoopt op comeback bij nieuwe Israëlische verkiezingen
Israël staat vandaag volgens de peilingen een zeer spannende verkiezingsdag te wachten. Voor de van omkoping verdachte oud-premier Benjamin Netanyahu is het een uitgelezen kans om de teugels weer in handen te krijgen. Drie afzonderlijke opiniepeilers dichten het rechts-religieuze blok van Netanyahu precies 60 zetels toe. Dat is één zetel te weinig voor een meerderheid in de Israëlische Knesset, het parlement dat 120 leden telt.
Een 61e zetel zou de weg vrijmaken voor een derde regeerperiode voor Netanyahu, die sinds jaar en dag de rechtse Likud-partij leidt. Na twee eerdere termijnen van opgeteld vijftien jaar geldt hij al als de langstzittende premier in de geschiedenis van Israël. Als oppositieleider trekt hij tot het laatste moment van de campagne fel van leer tegen de regering van premier Yair Lapid.
Doordat die bonte coalitie van Lapid, die weinig met elkaar gemeen had behalve een afkeer van Netanyahu, voor de zomer uit elkaar viel, moet Israël vandaag opnieuw naar de stembus. Tot vanavond negen uur kunnen burgers hun stem uitbrengen. Maar omdat het alweer de vijfde keer is dat er verkiezingen zijn binnen vier jaar tijd, dreigen veel mensen thuis te blijven. De doorslaggevende factor is waarschijnlijk wie er nog in slaagt zijn achterban op te trommelen.
Verkiezingsmoe
De verkiezingscampagne kwam dan ook wat traag op gang, en grote en meeslepende debatten bleven uit. Het lijkt erop dat veel Israëliërs verkiezingsmoe zijn. Belangrijke thema's zijn voor veel mensen de hoge prijzen in het land (met de duurste stad ter wereld), gevolgd door zorgen over veiligheid. Een groot thema als het vastgelopen vredesproces tussen Israëliërs en Palestijnen, speelt, net als bij eerdere verkiezingen, geen hoofdrol in de campagne.
Veel Israëliërs zijn niet blij dat ze weer naar de stembus moeten:
Eigenlijk is ook deze verkiezing voor veel Israëliërs weer een referendum over de keuze voor of tegen Bibi, zoals de bijnaam van Netanyahu luidt. Bij zijn achterban is hij nog steeds mateloos populair, terwijl zijn populistische stijl en aanvallen op de rechtsstaat hem bij tegenstanders gehaat maken.
Yair Lapid, leider van de partij die in de peilingen de tweede plek inneemt, presenteert de groeiende economie en een diplomatieke deal met Libanon als zijn grootste verdiensten. Maar het zal voor hem niet meevallen genoeg partijen aan zich te binden om zo een meerderheid te vormen. Zijn vorige coalitie bleek te verschillend om het lang vol te houden. En zijn belangrijkste partner, oud-premier Bennett, is zelfs helemaal van het politieke toneel verdwenen.
Israëlisch-Palestijnse confrontaties
De afgelopen dagen valt Netanyahu de regering vooral aan op het punt van veiligheid. Het afgelopen weekend werden bij Palestijnse aanvallen in de bezette gebieden een Israëlische kolonist gedood en raakten vijf Israëlische militairen gewond. Volgens Netanyahu het bewijs dat Israël alleen bij hem in veilige handen is.
Toch heeft de regering van Lapid zich niet onbetuigd gelaten. Na een reeks aanslagen in Israël voerde Israël het aantal militaire invallen in bezet Palestijns gebied fors op. Bij een grootschalige arrestatiecampagne, waarbij haast iedere nacht Israëlische militairen Palestijnse steden binnentrekken, vielen veel doden. Het aantal omgekomen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever dreigt dit jaar een recordhoogte te bereiken, waarschuwden de Verenigde Naties dit weekend.
De grootste verrassing van de campagne is de opmars van uiterst rechts, onder aanvoering van Itamar Ben-Gvir. Deze kolonist, die tot voor kort een foto aan de muur had hangen van een Joodse terrorist die 29 Palestijnen heeft vermoord, zou in een rechtse regering op een ministerspost kunnen rekenen.
Lage Arabische opkomst verwacht
Het lijkt voor veel Arabische kiezers geen reden te zijn om naar de stembus te gaan. Hoe meer Israëliërs met een Arabische of Palestijnse achtergrond gaan stemmen, hoe kleiner de kans dat Netanyahu's blok een meerderheid haalt in het parlement. Maar de verwachte opkomst onder Arabische stemmers is laag, niet veel hoger dan 45 procent.
Mocht Netanyahu's blok een meerderheid krijgen, dan kan een nieuw kabinet in theorie snel gevormd worden. Mocht dat niet gebeuren, dan lijkt de politieke instabiliteit in Israël voort te blijven duren. Voor een zesde keer verkiezingen binnen vijf jaar tijd is dan ook geen onwaarschijnlijk scenario.
