Banken schrappen negatieve rente op banktegoeden

De Rabobank schaft vandaag als eerste grootbank de negatieve rente van 0,5 procent af op banktegoeden boven de 100.000 euro. ABN Amro verlaagt de negatieve rente naar 0,25 procent. De twee andere grootbanken ING en Volksbank (SNS, ASN) doen het pas per 1 oktober. Het is het directe gevolg van de recente renteverhoging door de Europese Centrale Bank (ECB).

De negatieve rente geldt tot nu toe voor het banktegoed boven de 100.000 euro. Op bedragen tot 100.000 euro geven sommige banken 0,01 procent rente, of helemaal geen rente. Het rentebeleid van banken verschilt onderling. Ze trekken niet één lijn, want dat lijkt op verboden prijsafspraken.

Het gaat bij die negatieve rente niet enkel om spaargeld en de spaarrekening, maar om al het opgetelde tegoed op de betaalrekening(en) en de spaarrekening(en).

Boeterente

De lage en zelfs negatieve rentes bij de ECB maakten het voor banken steeds lastiger om de rente op spaartegoeden overeind te houden. Banken moesten rente betalen aan de ECB voor het kas- en spaargeld dat ze aanhielden en dagelijks bij de ECB dienden te stallen. Het ging daarbij om honderden miljoenen euro's.

De negatieve rente zat de banken naar eigen zeggen ook niet lekker, betoogde Rabobank-baas Wiebe Draijer. "Wij vinden negatieve rente een onwenselijk verschijnsel voor onze klanten en voor de economie als geheel. Het financiële systeem is niet ingericht op een situatie waarin rentes langdurig negatief zijn."

De negatieve rente raakt volgens ABN Amro ongeveer 5 procent van de rekeninghouders, in totaal zo'n 300.000 klanten. Een deel daarvan zijn zakelijke rekeninghouders en bedrijven met veel kasgeld op de lopende rekening voor het doen van investeringen, betalingen en ontvangsten, en makkelijk boven de 100.000 euro zitten. Omgekeerd heeft 95 procent van de rekeninghouders dus geen last van de negatieve rente.

Bij ING Bank heeft 7 tot 8 procent van zakelijke klanten saldi boven de 100.000 euro, en 1 tot 2 procent van de particuliere klanten. Het zijn doorgaans de meer vermogenden die zo veel (spaar)geld op de rekening hebben staan, maar ook mensen die geld uit transacties tijdelijk op de bank zetten, bijvoorbeeld de verkoop van een huis.

Spaarboekje

Het gros van de Nederlandse huishoudens heeft niet zo veel geld op de rekening. Volgens De Nederlandsche Bank stond er eind maart 412 miljard euro op Nederlandse bankrekeningen, het merendeel spaargeld. Gemiddeld betekent dat 50.000 euro per huishouden, maar zo eerlijk is geld en vermogen niet verdeeld. Het spaarboekje van het merendeel van de huishoudens bedraagt tussen de 5000 en 25.000 euro.

Nu de negatieve rente stapsgewijs verdwijnt en de ECB de komende maanden de rente verder optrekt om de inflatie in te tomen, is de kans groot dat de spaarrente ook gaat stijgen. De verwachting is dat tegen het eind van het jaar spaargeld weer wat oplevert, hoewel bij lange na niet genoeg om de inflatie ongedaan te maken.