ECB maakt forse renteverhoging bekend
De Europese Centrale Bank (ECB) verhoogt de rente in één klap met een half procentpunt, meer dan eerder werd aangekondigd.
De renteverhoging, de eerste sinds 2011, maakt een eind aan een ongebruikelijke en acht jaar lange periode van negatieve rente. De ECB wil met de forse renteverhoging de torenhoge inflatie intomen.
Qua grootte is de rentestap buitengewoon, een soortgelijke maatregel van een 0,5 procentpunt of meer kwam enkel voor tijdens de financiële crisis in 2008-2009 en bij de dotcomcrisis in 2001.
De renteverhoging geldt voor alle drie basisrentetarieven van de centrale bank. De rente van de depositofaciliteit, waarbij banken geld tijdelijk stallen bij de ECB, gaat van - 0,5 procent naar 0 procent. De refirente, de rente die banken betalen aan de centrale bank als ze geld opnemen, gaat van 0 procent naar 0,5 procent, en de beleningsrente van 0,25 procent naar 0,75 procent.
'Krachtig signaal'
Onder de centrale bankiers was "grote overeenstemming" bij het rentebesluit en zelfs "unanimiteit" bij het nieuwe rentecrisis-instrument TPI.
Ook bankpresident Klaas Knot, die deel uitmaakt van de raad van de ECB, laat weten "buitengewoon tevreden" te zijn met de uitkomsten van de ECB, zowel met de extra stevige renteverhoging als met het nieuwe crisisinstrument TPI.
"De verhoging met een half procentpunt is een krachtig signaal over de hoge inflatie."
Volgens Knot is de inflatie leidend in het hele monetaire beleid van de ECB. Zolang de inflatie hoog blijft zal de ECB de rente de komende tijd stapsgewijs blijven verhogen.
Crisisinstrument
De ECB presenteert samen met de renteverhoging ook een nieuw crisisinstrument dat het uiteenvallen van de eurozone als gevolg van te grote renteverschillen tussen de verschillende eurolanden moet voorkomen. Dat moet gebeuren door bij buitenproportioneel hoge rentes staatsobligaties op te kopen.
Het zogenoemde Transmissie Protectie Instrument (TPI) wordt volgens ECB-voorzitter Lagarde "ingezet bij ongerechtvaardigde, wanordelijke marktontwikkelingen die een ernstige bedreiging vormen voor het monetaire beleid in het hele eurogebied". De ECB heeft unaniem het TPI goedgekeurd, dus met inbegrip van de critici onder de centrale bankiers die doorgaans de nodige bedenkingen hebben bij vereveningen tussen eurolanden.
De opkoop van staatsobligaties van landen met een buitensporig hoge rente is niet bedoeld om de renteverschillen tussen landen weg te nemen die het gevolg zijn van structurele verschillen. Ook een rentestijging als gevolg van politieke onrust, zoals nu in Italië, telt niet mee voor het inzetten van TPI. Veeleer gaat het bij extreem oplopende rentes om speculatie tegen een land of de monetaire unie.
Op de financiële markten wordt het rentebesluit beheerst ontvangen, want het is niet echt een verrassing. De aandelenmarkten stijgen licht, net als de rente op de obligatiemarkten. De Italiaanse rente stijgt verder, ook mede door de politieke crisis waaronder het land nu gebukt gaat. Ook de euro beweegt nauwelijks en noteert aan het einde van de middag 1,02 dollar.
