Oranje kan ouderwets genieten van hockey, maar verleden nog niet vergeten
Zes punten uit twee duels en - in ieder geval voorlopig - weer eens ouderwets genieten van spelen voor afgeladen tribunes. Marloes Keetels, een van de drie aanvoerders van de Nederlandse hockeyvrouwen, genoot zondag in Amstelveen na van het openingsweekeinde van het WK. En toch ook weer niet.
Het resultaat kon na twee dagen in ieder geval niet beter, zei ze na de 3-1 zege op Duitsland, die volgde op de 5-1 overwinning daags tevoren tegen Ierland. "Hier hadden we in de aanloop naar dit toernooi voor getekend." Om daar in één adem lachend aan toe te voegen: "Dat was overigens ook het geval geweest zonder onze voorgeschiedenis, hoor."
Geen streep
En nee, alles was beslist niet in twee klappen vergeten en vergeven. "Het is heus niet zo dat we nu ineens een streep zetten onder alles dat afgelopen jaar is voorgevallen", klonk het. "Al is het wel fijn om je eindelijk weer eens volledig te kunnen focussen op hockey."
Zorgen waren er bij de 29-jarige middenvelder slechts over het vertoonde spel, met name tegen Duitsland. Voorlopige conclusie: "Het niveau is nog niet goed genoeg om straks onze wereldtitel te kunnen prolongeren."
De mondiale titelstrijd in Amstelveen en, in een later stadium van het toernooi, het Spaanse Terrassa is voor de hockeyvrouwen eerst en vooral een toernooi waarbij op twee gedachten wordt gehinkt.
Het is de mogelijkheid om Nederland de twaalfde wereldtitel uit de historie te bezorgen. En het is de gelegenheid bij uitstek om het geschonden blazoen op te poetsen. Om afstand te nemen van die twee woorden waar het de laatste twee maanden tegen wil en dank om draaide: grensoverschrijdend gedrag.
Trojka
Als lid van de trojka captains ziet 193-voudig international Keetels het als haar taak om de ploeg te beschermen tegen de buitenwereld die blijft refereren aan het verleden. Vergeten lijken de successen van de hockeyvrouwen, die sinds het olympisch debacle van zes jaar geleden in Rio de Janeiro geen internationaal titeltoernooi meer verloren.
Het ging en gaat eerst en vooral over de 'blinde vlek' die was ontstaan rond de ploeg in de jaren dat Alyson Annan als bondscoach aan het roer stond. Onder het regime van de Australische oud-hockeyster waren angstcultuur en mentale mishandeling eerder regel dan uitzondering, zo bleek.
Gesprekken van niet minder dan 47 personen die onder en/of met Annan werkten vormden de basis voor een ontluisterend onderzoeksrapport dat op 31 maart werd gepubliceerd. Tot spijt van veel speelsters bracht de KNHB daarvan slechts een deel naar buiten.
Die censuur liet onverlet dat er voor de buitenwacht een ontluisterend beeld ontstond van de cultuur rond Oranje. De helft van de ondervraagden classificeerde de groepsdynamiek onder Annan als 'slecht tot zeer slecht'. Grootste gemeenschappelijke deler in de kritiek: onder de geboren Australische was er voor de speelsters vrijwel geen ruimte voor persoonlijke ontwikkeling.
Internationals werden 24/7 op de huid gezeten door de bondscoach. Wie het waagde buiten de lijntjes te kleuren of zich publiekelijk durfde te manifesteren, kon rekenen op de toorn van de bondscoach.
Pikorde
Hoe lager in de pikorde van Oranje, hoe groter de (vaak publieke) vernedering. Niemand, wilde Annan er vanaf de basis inpompen, mocht zich onttrekken aan 'het groepsproces'. Dat alles onder de dooddoener dat het team te allen tijde belangrijker was dan het individu.
Annan overleefde het rapport niet; haar lot werd twee maanden voor publicatie al bezegeld. Ook technisch directeur Jeroen Bijl van de KNHB moest het veld ruimen. Annans voormalige assistent Jamilon Mülders werd bereid gevonden de ploeg klaar te stomen voor het WK van 2022, al stelde de Duitser nadrukkelijk dat hij die klus slechts tijdelijk wilde klaren.
Zijn opvolger is inmiddels ook al bekend. No-nonsense coach Paul van Ass, eerder tussen 2010 en 2014 werkzaam bij de Oranjemannen, moet de ploeg in een gezond klimaat richting de Olympische Spelen van 2024 in Parijs loodsen.
Keetels zal het niet meemaken. Zij zwaait na het WK af. Zoals het een aanvoerder betaamt, beantwoordde Keetels wel keurig alle vragen over dat vermaledijde verleden. "Ik snap natúúrlijk dat hetgeen is voorgevallen leeft bij de buitenwereld. Eerst win je in Tokio olympisch goud en dan komt dit naar buiten. Ik onderken de nieuwswaarde daarvan."
Keetels benadrukte de situatie over verleden en heden niet te willen bagatelliseren. "We hebben als speelsters de laatste maanden megastappen gezet. En we blijven aandacht besteden aan alles naast het hockey. Dat proces zetten we ook na het WK voort."
Hier en nu
Maar vergeef haar dat ze de komende weken even in het hier en nu leeft, klonk het tussen de regels door. "We zijn inmiddels bijna een jaar verder. We hebben het als Nederlands team hier niet over wat er ooit is gebeurd. Wij hebben het liever over de volle tribunes die ons kippenvel bezorgen."
De vraag of ze er soms weleens moe van wordt om tot vervelens toe te worden geconfronteerd met de recente geschiedenis, beantwoordde ze met een wedervraag. "Is dat te zien?"
Eigenlijk wilde ze er maar dit mee zeggen. "Iedereen heeft recht om vragen te stellen. Maar wij hebben net zo goed recht om hier even ouderwets te genieten."
