Europese Centrale Bank gaat voor het eerst in 11 jaar de rente verhogen
De Europese Centrale Bank gaat de rente in juli verhogen met een kwart procentpunt. De nu nog negatieve depositorente stijgt dan naar min 0,25 procent en de belangrijke basisrente naar 0,25 procent. In september volgt er nog een renteverhoging, mogelijk met een half procentpunt. En in de maanden daarna zullen nog een paar renteverhogingen volgen.
Het is voor het eerst in elf jaar dat de ECB de rente verhoogt, de afgelopen jaren is de rente telkens verder verlaagd.
Volgens ECB-president Christine Lagarde is er de afgelopen zes maanden heel veel veranderd waardoor ingrijpen noodzakelijk is:
De inflatie is de afgelopen maanden tot ongekende hoogte gestegen, in mei bedroeg die voor de eurozone gemiddeld 8,1 procent. Volgens het CBS is de Nederlandse inflatie 8,8 procent. Allemaal ver boven het ECB-doel van een inflatie van 2 procent.
De ECB kondigt ook aan per 1 juli te stoppen met het lopende schulden-opkoopprogramma. Onder dat programma koopt de ECB maandelijks voor tientallen miljarden staatsobligaties en bedrijfsobligaties op om zo de economie te ondersteunen.
De verhoging van de rente met 25 basispunten geldt voor het zogeheten depositorentetarief. Dat is de rente waartegen banken kortlopend bij de centrale bank geld in bewaring geven. Die is nu min 0,5 procent, wat betekent dat banken moeten betalen voor geld dat ze tijdelijk stallen. Dit negatieve rentetarief noopte veel banken om spaarrentes te verlagen naar nul of nog lager.
De laatste keer dat de ECB de rente verhoogde was in juli 2011. Maar dat bleek al gauw een verkeerde inschatting van de woekerende schuldencrisis van dat moment. De ECB verlaagde in daaropvolgende maanden de rente telkens stapsgewijs richting nul procent. Sinds 2014 is de rente negatief.
Kritiek
De inflatie loopt sinds de zomer van vorig jaar op, maar de laatste maanden gaf de Europese Centrale Bank steeds aan dat dat waarschijnlijk tijdelijk zou zijn. Daarom werd de rente niet eerder al verhoogd. De kritiek daarop en discussies daarover, ook binnen de Europese Centrale Bank, liepen op.
In de weken voor deze persconferentie spraken verschillende ECB-bestuursleden zich al uit voor een renteverhoging deze zomer. Ook ECB-president Lagarde deed dat in een blogpost.
Sinds 1976 is de inflatie in Nederland niet zo hoog geweest. Waardoor die grote stijging komt, leggen we uit in deze video:
