Enkele tientallen gemeenten zien grote windmolens of zonneparken niet zitten
In enkele tientallen gemeenten zijn moties aangenomen om de komst van grote windmolens of zonneparken tegen te gaan of om daarvoor gebieden alsnog uit te sluiten. Dat blijkt uit een inventarisatie door de NOS.
Zo wil de gemeenteraad van Molenlanden inzetten op kleine windmolens van 20 meter hoogte in plaats van op molens die misschien wel tien keer zo hoog zijn. De gemeenteraad van Montfoort wil eerst op zoveel mogelijk daken zonnepanelen krijgen om te voorkomen dat het landschap wordt aangetast. En de gemeenteraad van De Ronde Venen wil liever investeren in windmolens op zee, dan ze toestaan op eigen grondgebied.
In alle ruim driehonderd gemeenten wordt gekeken naar mogelijkheden voor duurzame energie. Voor de uitvoering van het Klimaatakkoord is Nederland opgedeeld in dertig energieregio's. De dertig regio's, waar gemeenten in samenwerken, moeten allemaal vóór 1 juli een Regionale Energie Strategie (RES) opstellen. Daartoe zijn overal zogenoemde zoekgebieden vastgesteld, gebieden waarbinnen windmolens of grote aantallen zonnepanelen de komende jaren gerealiseerd kunnen worden.
Ook al is nog onzeker welke plannen daadwerkelijk uitgevoerd worden, toch neemt in verschillende gemeenten de ongerustheid toe. Het vaststellen van zoekgebieden maakt de impact op het landschap reëler, en daarmee groeit de discussie.
Nog veel daken onbenut
Het gemeentebestuur in Montfoort is in een motie van VVD-raadslid Frank van Rooijen opgedragen eerst zoveel mogelijk daken te benutten voor zonne-energie. "Zelf heb ik zonnepanelen op het dak van mijn rijtjeshuis. Daarmee wek ik meer energie op dan ik zelf gebruik. Maar er zijn nog veel daken onbenut", zegt Van Rooijen. "We hebben het dan over daken van woningen, stallen, kantoren, bedrijfspanden en andere gebouwen, waar allemaal energie opgewekt kan worden."
Hij vindt dat de overheid obstakels weg moet nemen zodat nog meer mensen zonnepanelen kunnen plaatsen. "We staan met z'n allen voor een grote omslag. Niemand beweert nog met droge ogen dat er niets hoeft te gebeuren. Maar bijvoorbeeld een boer moet wel eerst duizenden euro's investeren om z'n dak vol te kunnen leggen. Daar moet de overheid dus bij helpen. Dat is beter dan dat het landschap verwoest wordt."
Ook in de gemeente Molenlanden schatten politieke partijen in dat er voor grote windmolens en zonneparken geen draagvlak is. Er staan al drie molens van ongeveer honderd meter hoog, en nog meer en hogere molens zien raadsleden niet zitten. In een aangenomen motie wordt gesproken over 300 kleinere windmolens, met een ashoogte van 15 meter en een tiphoogte van ongeveer 20 meter. Volgens experts wekken 300 van zulke kleine molens even veel elektriciteit op als één grote windturbine.
Geld binnen de gemeente houden
"Kleinere windmolens willen we wel. Er zijn nog genoeg boerderijen die van die kleine molens kunnen plaatsen. En misschien kunnen ze ook wel op industrieterreinen, of aan de rand van een dorp", zegt CDA-raadslid Ad van Rees. "Er zijn 19 dorpen en 1 stad binnen onze gemeente. Laat die kernen zelf aan de slag gaan om energieneutraal te worden. Dat kan met zonne-energie en kleine windmolens."
Bij grote windturbines gaat het om een investering van miljoenen euro's, zegt Van Rees. "Dat geld komt van buiten de gemeente, en een groot deel van de opbrengst verdwijnt doorgaans ook weer uit de gemeente. Wij vinden dat de energietransitie iets van onszelf moet worden, en we willen het geld ook hier houden. We denken dat dat met die kleinere molens beter kan lukken."
"Windmolens op zee niet voldoende"
De landelijke organisatie van de RES'en laat in een reactie weten dat pas na 1 juli, als alle plannen zijn ingeleverd, duidelijk wordt wat het gevolg is van de opstelling van deze gemeenten. Het Planbureau voor de Leefomgeving gaat dan becijferen of de plannen van alle energieregio's voldoende zijn om de klimaatdoelen te halen.
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat ziet ook dat er op veel plekken discussie is. Komend weekend start een campagne die de noodzaak van duurzame energie moet onderstrepen. In kranten en op sociale media worden mensen opgeroepen om hun stem te laten horen. Daarbij stelt het ministerie dat naast windmolens op zee of zonnepanelen op daken ook duurzame energie op land nodig is om de klimaatdoelen te halen.