TU Eindhoven nam 48 vrouwen aan, maar ging 'net te ver' met vacaturebeleid

Het aannamebeleid van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) is in strijd met de wetgeving voor gelijke behandeling. De universiteit stelt vacatures tijdelijk alleen open voor vrouwen om meer vrouwelijke wetenschappers te werven, maar dat voorkeursbeleid gaat te ver, oordeelt het College voor de Rechten van de Mens.

De universiteit in Eindhoven vindt dat er te weinig vrouwelijke wetenschappers zijn en wil daar wat aan doen. Het plan voor de 'mannenboycot' stuitte op kritiek. Een mannelijke hoogleraar schreef in De Telegraaf dat het beleid "van de pot gerukt" is.

"Het doel van de universiteit is legitiem", stelt antidiscriminatiebureau Radar. "Maar dat moet bereikt worden met maatregelen die passen binnen de wet gelijke behandeling."

Radar ontving 25 meldingen over het beleid van de universiteit. Andere discriminatiebureaus kregen 24 meldingen. "Dat is best veel", vindt teamleider Sandra Duijvelshoff van Radar. "Het geeft blijk van maatschappelijke verontwaardiging." De uitspraak is volgens Duijvelshoff aanleiding voor reflectie "maar dat is vooral aan de universiteit".

Sollicitatiebrieven

Een voorkeursbeleid hanteren is niet verboden, maar mag alleen onder strikte voorwaarden. "Dat betekent dat je alle belangen af moet wegen, dus ook die van mannen", legt Adriana van Dooijeweert van het College voor de Rechten van de Mens uit. "Je moet laten zien dat je alle lichtere middelen hebt geprobeerd voordat je een absolute voorkeur voor vrouwen hanteert", zegt Van Dooijeweert in het NOS Radio 1 Journaal.

Het plan van de universiteit om mannen alleen de eerste zes maanden uit te sluiten is niet licht genoeg volgens het college. "Het komt er toch op neer dat je de werving de eerste zes maanden niet openstelt voor mannen, je legt die sollicitatiebrieven gewoon weg. Dat gaat volgens het college net iets te ver."

Het college vindt ook dat de universiteit niet duidelijk genoeg maakt waarom het voorkeursbeleid voor alle wetenschappelijke functies moet gelden, omdat de achterstandspositie van vrouwen niet bij alle faculteiten even groot is.

Minister Van Engelshoven, die over emancipatie gaat, vindt dat de universiteit kan doorgaan met het beleid om vrouwen voorrang te geven. Ze zegt uit de uitspraak van het college op te maken dat de universiteit "het wat minder breed had moeten doen".

48 vrouwelijke wetenschappers aangenomen

Het beleid heeft de TU/e wel geholpen om meer vrouwen aan te trekken. Sinds de invoering van het voorkeursbeleid heeft de TU/e 52 mannelijke en 48 vrouwelijke wetenschappers aangenomen. Zij komen van over de hele wereld. In die periode stonden ook nog wat vacatures open van voor het nieuwe beleid.

"Deze uitspraak vinden we jammer", reageert rector magnificus Frank Baaijens. "Want we zijn ervan overtuigd dat meer inclusiviteit leidt tot beter onderwijs en betere wetenschap."

Volgens Baaijens hebben probeersels in het verleden met streefgetallen en trainingen op onbewuste voorkeur niet snel genoeg tot resultaat geleid. De universiteit wil zich in blijven zetten voor een betere genderbalans en bestudeert de uitspraak.

"Met deze uitspraak in de hand kunnen ze evalueren hoe het wel kan", zegt voorzitter Van Dooijeweert van het college dat uitspraak deed.

Eerder positief oordeel

In een eerdere zaak stelde de TU Delft tijdelijk tien functies open voor vrouwen. Daar oordeelde het college in 2012 wel positief over, omdat de universiteit andere vacatures voor mannen openstelde. Daarnaast onderbouwde de TU Delft waarom het voorkeursbeleid voor deze specifieke functies nodig was.

Een uitspraak van het College voor de Rechten van de Mens is niet bindend, maar kan wel worden gebruikt in eventuele rechtszaken.