Grote steden willen verbod op loden waterleidingen in alle gebouwen
De vijf grote steden Amsterdam, Utrecht, Eindhoven, Den Haag en Rotterdam willen een totaalverbod op loden waterleidingen. In een brief (.pdf) roepen ze minister Ollongren van Binnenlandse Zaken op om een verbod op de gevaarlijke leidingen in de wet vast te leggen.
In 100.000 tot 200.000 panden die voor 1960 zijn gebouwd, liggen nog loden leidingen. In 1960 werd het gebruik verboden bij nieuwbouw, maar in de oudere gebouwen mochten de leidingen blijven liggen. Vervanging is een verantwoordelijkheid van de eigenaar.
"Met de kennis van nu over de gezondheidsrisico's, en de maatschappelijke onrust daarover, vinden wij het niet langer verantwoord ons geheel te verlaten op eigen verantwoordelijkheid en vrijwilligheid van gebouweigenaren", schrijven de steden in de brief.
Lood in scholen en kinderopvang
De leidingen liggen niet alleen in koopwoningen en huurhuizen van woningcorporaties, maar ook in gebouwen van de gemeente waarin scholen en kinderopvanglocaties zijn gevestigd. "Juist op dergelijke locaties kan een wettelijk verbod helpen, zodat we zeker weten dat het drinkwater voor de kinderen weer veilig is", schrijven de steden.
De Gezondheidsraad becijferde in november dat er in Nederland nog altijd tussen de 230.000 en 460.000 mensen zijn die water uit loden waterleidingen drinken. Van hen zijn er tienduizenden jonger dan 8 jaar.
Via de leidingen kan er lood in het drinkwater komen, en dit is zelfs in kleine hoeveelheden al erg schadelijk voor de gezondheid. Bij zuigelingen en kinderen tot 7 jaar kan het blijvende hersenschade veroorzaken. Voor volwassenen kan lood leiden tot een verhoogde hartslag en nieraandoeningen.
Welke risico's zijn er nog meer en hoe herken je een loden leiding? Bekijk het in de video:
Volgens de vijf steden heeft de overheid op landelijk en gemeentelijk niveau tot nu toe te weinig gedaan om huiseigenaren vrijwillig zover te krijgen dat ze gevaarlijke leidingen laten vervangen. Ze concluderen dat de aanpak van bewustwording en subsidies "onvoldoende heeft geleid tot vervanging".
De steden willen om die reden strengere regels en mogelijkheden om te kunnen optreden. "Wij blijven eigenaren aanspreken op hun eigen verantwoordelijkheid, maar er zijn situaties waar dwingend optreden noodzakelijk is."
Gebruik al jaren afgeraden, maar nog geen verbod
In februari bleek dat op zijn minst 165 Nederlandse gemeenten niet wisten of er binnen de eigen grenzen nog gebouwen staan met loden drinkwaterleidingen. Bijna honderd gemeenten wisten ook niet of er nog loden pijpen zitten in door de gemeente beheerde panden waarin basisscholen en kinderdagverblijven zijn gehuisvest. Inmiddels hebben verschillende gemeenten de leidingen laten vervangen of inspecteren.
Het RIVM, de Gezondheidsraad, de GGD en het ministerie van Binnenlandse Zaken raden het drinken van kraanwater uit loden leidingen al jaren af. Tot een algeheel verbod op de loden waterleidingen kwam het tot nu toe niet. De vijf steden willen dat zo'n verbod er nu wel komt "om te voorkomen dat wij over enkele jaren opnieuw constateren dat er te weinig is gebeurd".
