De marathon onder de 2.10? 'Je moet leven als een Afrikaan'
Abdi Nageeye, geboren in Somalië, verbeterde zondag in Amsterdam het Nederlands record op de marathon tot 2 uur, 8 minuten en 16 seconden. Hij trad daarmee toe tot het selecte gezelschap - naast hem Gerard Nijboer, Kamiel Maase en Michel Butter - dat de afgelopen jaren in staat was de grens van 2 uur en 10 minuten te slechten. Vier man, terwijl Nederland toch massaal aan het hardlopen is.
"Je moet zo ontzettend veel opzijzetten om succesvol te zijn op de marathon. Wie doet dat nog? Je moet vijftien tot twintig jaar investeren, leven en trainen als een Afrikaan. Dan kom je in de buurt van het niveau van Afrikaanse marathonlopers."
Atletiekspecialist Léon Haan van de NOS probeert uit te leggen waarom het voor Nederlanders zo'n zware opgave is om een toptijd op de marathon neer te zetten.
Noodzaak ontbreekt
Luc Krotwaar besloot als eerste Nederlander de Afrikanen in hun eigen leefomgeving op te zoeken om zijn persoonlijk record omlaag te krijgen. De 'witte Keniaan', zoals hij in de atletiekwereld werd genoemd, leefde en trainde als een Afrikaan. "Je moet wel een beetje gek zijn om dat te doen", kijkt Krotwaar terug.
Trainen op de Afrikaanse hoogte leverde hem ruim twee minuten tijdswinst op, maar ondanks zijn verbeterde duurvermogen slaagde hij er niet in om een marathon binnen de 2.10 af te leggen.
"In Afrika zie je dat iedereen die denkt dat hij talent heeft, het probeert op de lange afstanden. In Nederland sporten we voor onze gezondheid en omdat het gezellig is. Je hoeft hier niet aan armoede te ontsnappen. Bij ons ontbreekt de noodzaak om alles op alles te zetten."
Genetische verschillen
Daarnaast zijn er genetische verschillen tussen Europeanen en mensen uit Oost-Afrika, zegt bewegingswetenschapper Jaap van Dieën. "Die verschillen geven Oost-Afrikanen het voordeel in het lopen van bijvoorbeeld de marathon."
"Bij Oost-Afrikanen is de afstand van de achillespees tot het enkelgewricht kleiner. Dat is efficiënter bij het hardlopen. Bovendien zit de spiermassa hoger in het been. Dat betekent dat je minder massa heen en weer hoeft te slingeren. En de achillespees is langer. Dat is beter bij het opslaan van energie."
De winnende tijd (tevens een parcoursrecord) van de Keniaan Lawrance Cherono was zondag 2.05.09. De Keniaan Dennis Kimetto bracht het wereldrecord in 2014 in Berlijn op 2.02.57. Er wordt al lang gedroomd van een tijd van onder de twee uur.
In Nederland is de grens van 2.10 al een enorme opgave. Voormalig Europees kampioen Nijboer hield zich in zijn jaren fanatiek bezig met voeding, Marti ten Kate was bezeten van de marathon, maar lukte het ondanks al zijn inspanningen niet onder die barrière te duiken.
Ook Krotwaar redde het niet, al kijkt hij met plezier terug op zijn tijd in Kenia. "Als ik in de gelegenheid was geweest om op mijn achttiende al ervaring op te doen in Kenia, was ik misschien wel verder gekomen. Dat gun ik nieuwe talenten."