Leen Kraniotis en Roel van Niekerk
Leen Kraniotis en Roel van Niekerk
Je bestelt iets kleins online en dat wordt vervolgens bezorgd in een veel te grote doos, vol met vulmateriaal. Het is iets dat maar al te vaak voorkomt, pakketten die voor een groot deel uit lucht bestaan. Volgens onderzoekers zijn pakketten in Nederland gemiddeld zelfs voor ongeveer 50 procent leeg. Kan dat niet anders?
"Het is ingewikkeld voor webshops om zendingen efficiënt te verpakken", zegt Ken Zschocke, docent logistiek aan de Fontys Hogeschool Venlo. De meeste webshops hebben maar zo'n tien verschillende dozen waar alles wat ze verkopen in moet passen. En dat levert dus veel halflege pakketten op.
In de online special Retour Rumoer zie je tot welke problemen onze besteldrift leidt. Bekijk 'm hier:
Bij een groot distributiecentrum voor verschillende webshops deed Zschocke met collega Danny Jonker onderzoek naar lucht in pakketten. Daar hadden ze dozen in 14 verschillende maten. En gemiddeld bestonden de gevulde dozen voor maar liefst 61 procent uit lucht.
Nu zijn er in Nederland ook grote webshops die dozen wat meer op maat kunnen maken, met verpakkingsmachines. "Maar dat zijn er maar een paar, dus ik denk dat pakketten in Nederland gemiddeld zeker voor 50 procent leeg zijn. En dat is dan nog een conservatieve schatting." Doordat die pakketten eigenlijk te groot zijn, heb je meer karton en vulmateriaal nodig dan wanneer een pakket precies om een product zou passen.
Minder ritten
Wat zouden de gevolgen zijn als webshops producten toch kleiner gaan verpakken, bijvoorbeeld met zo'n automatische verpakkingsmachine?
"Stel dat alle pakketten 20 procent kleiner worden, dan zijn er ook zo'n 20 procent minder vrachtwagenritten nodig tussen de verschillende sorteercentra van vervoerders als PostNL", zegt onderzoeker Ken Zschocke. "Ook hoeft er dan minder gereden te worden tussen distributiecentra van webshops en de sorteercentra."
Op de ritten van bezorgbusjes hebben kleinere pakketten weinig invloed. "Deze bestelbusjes zitten vaak al niet helemaal vol, omdat de beperkende factor daar niet de ruimte in de bus is, maar het aantal adressen dat je in één dienst kan aandoen. Dit kan wel veranderen als we kleinschaliger gaan bezorgen, met vrachtfietsen in plaats van bestelbusjes. Want dan bepaalt de laadruimte wel de limiet in het aantal pakketten dat je kan meenemen. Maar er wordt nu nog maar weinig met de fiets bezorgd."
Weinig voordeel
Maar hoe komt het dat webshops en vervoerders er niet meer aan doen om pakketjes kleiner te maken? "Voor webshops is van tevoren niet duidelijk of en hoeveel goedkoper het voor ze wordt", zegt Zschocke. "Bij het inpakken is het loon van de inpakker de grootste kostenpost. En dus gaat men liever voor de grotere doos dan de inpakker 20, 30 seconden te laten nadenken over een kleinere doos en hoe de producten daarin passen."
Er zijn dus wel machines te koop die automatisch dozen op maat maken. "Maar die kosten al snel een miljoen euro en dat is voor veel webshops een veel te grote investering."
Wat ook niet meehelpt is dat de tarieven van pakketvervoerders meestal niet gebaseerd zijn op grootte, maar op gewicht. "Webshops zouden sneller werk maken van kleinere pakketten als vervoerders bijvoorbeeld korting zouden geven op kleinere pakketten", aldus Zschocke. "De webwinkelsector groeit nu hard, dus er zit weinig druk op om efficiënter te werken."
Die luchtzakjes en vulchips zijn heel vaak zinloos.
De grootste leverancier in Europa van dozen voor webshops, DS Smith, vindt dat de branche bewuster moet nadenken over verpakkingen. "Een webshop heeft bijvoorbeeld een veel verkocht product van 20 bij 20 bij 20 cm, maar net te kleine dozen en veel te grote dozen voor dat product", zegt Remko Berkhout van DS Smith. "Dan zullen veel shops het gewoon in die te grote doos stoppen, terwijl ze eigenlijk bij hun verpakkingsleverancier moeten aankloppen voor een andere doos die precies past. Als wij met een webshop gaan kijken hoe ze dat beter kunnen aanpakken, kunnen ze al snel 15 tot 30 procent aan ruimte, kosten en inpaktijd besparen."
Ook stoppen webshops dozen vol vulmateriaal, terwijl dat vaak helemaal niet nodig is, vindt Berkhout "Die luchtzakjes en vulchips zijn heel vaak zinloos en uit ons onderzoek blijkt dat de consument zich hier blauw aan ergert. Voor sommige producten is het misschien wel goed, maar alleen als het op de goede manier ingepakt wordt. Maar veel vaker we proberen tegen onze klanten te zeggen, doe het nou niet, het is schijnveiligheid. Het type doos is vaak veel belangrijker dan het vulmateriaal."