Het woord 'omvolking' past "op geen enkele manier binnen het hoofdlijnenakkoord". Dat zegt NSC-leider Pieter Omtzigt in Nieuwsuur. De partijleider gaat ervan uit dat de beoogd PVV-minister van Asiel en Migratie, Marjolein Faber, deze term niet zal bezigen als zij toetreedt tot het nieuwe kabinet. "Dit soort uitspraken verwacht ik niet van ministers in functie."
Met de eindstreep in zicht stonden de verhoudingen tussen de coalitiepartijen deze week weer op scherp. Donderdag trok PVV-leider Geert Wilders zijn voorgedragen kandidaatminister van Asiel en Migratie, Gidi Markuszower, terug. Bij de screening voor nieuwe bewindspersonen waren zaken naar boven gekomen die bezwaarlijk zouden kunnen zijn voor zijn functioneren als minister.
Maar ook over zijn beoogde opvolger, Marjolein Faber, ontstond ophef. VVD-leider Dilan Yesilgöz noemde Faber gisteren "geen onomstreden kandidaat". Die uitspraak zorgt voor een crisissfeer. De vier partijleiders komen dezelfde dag bijeen voor een spoedberaad, met als uitkomst dat Faber kandidaat-minister kan blijven.
Faber staat bekend als een hardliner op het gebied van asiel en migratie. Zo noemde ze in 2015 de islam een "verwerpelijke ideologie" en in 2020 gebruikte ze het woord "omvolking". Op de vraag of Faber zich ervan bewust was dat dat een term is uit het nationaalsocialisme zei zij: "Dat zou kunnen. Dat weet ik niet, daar houd ik me niet zo mee bezig."
'Uitspraken niet recenseren'
Omtzigt denkt niet dat een minister die deel uitmaakt van het nieuwe kabinet dit nog eens zou zeggen. "Het kabinet spreekt met één mond, dus ik kan me niet voorstellen dat een kabinet dit zou zeggen."
Omtzigts partij Nieuw Sociaal Contract zet sinds het begin van de oprichting in op een sterke rechtsstaat, waarin burgers worden beschermd tegen de overheid. Voorstellen die in strijd zijn met de grondwet, met het internationaal recht en godsdienstvrijheid, passen daar niet bij, zegt Omtzigt.
"Ik verwacht van iedereen in het kabinet dat ze zich daar aan houden. En als u me vraagt of ik ga controleren of de zestien ministers in het komend kabinet dat zullen doen, maakt u zich geen illusies", aldus de NSC-leider.
Op X reageerde Faber gisteren op de commotie:
Omtzigt zegt dat deze woorden van Faber hem gerust stellen. "We hebben in januari een rechtsstaatverklaring opgesteld, waar in staat dat alle vier de partijen, inclusief de kabinetsleden en de parlementariërs, geen voorstellen zullen doen die in strijd zijn met de grondwet. Dat we de godsdienstvrijheid respecteren. Het stelt me gerust dat iedereen dat ook gaat beloven."
Vooruitgang
Ondanks alle hobbels in de formatie, denkt Omtzigt toch deel uit te maken van een goed kabinet. "Ik denk dat dit kabinet een aantal problemen gaat oplossen. Wij willen een kabinet dat gaat voor goed bestuur, voor bestaanszekerheid, voor beperking van migratie en het oplossen van de wooncrisis. Ik denk dat dit kabinet op al die vier thema's vooruitgang kan boeken."
Kijk hier het hele interview terug:
