Als er geen vrijwilligers zouden klaarstaan op de stations van Warschau zouden de Oekraïense vluchtelingen er hopeloos verloren zijn. Intussen hebben zo'n 1,5 miljoen vluchtelingen Polen bereikt en veel daarvan komen terecht in Warschau, van waaruit ze doorreizen naar andere Poolse steden of andere Europese landen.
Honderden vrijwilligers zorgen voor mensenstroom die met bussen naar de grootschalige nachtopvang wordt gebracht. Inwoners van de stad brengen spontaan levensmiddelen en voor de rest zorgt de gemeente.
Op het station staat iemand van de gemeente de vrijwilligers weliswaar bij, maar verder is de Poolse overheid de grote afwezige. Volgens gemeente-ambtenaar Katarzyna Niewinska kan Warschau de opvang niet alleen aan. "We hebben zeker hulp nodig. Want de vluchtelingen uit Oekraïne beschouwen Warschau als een doorstroompunt. Ze vragen naar mogelijkheden om door te reizen naar Helsinki, Praag en Berlijn. We helpen hen om kaartjes te kopen en zorgen in de tussentijd voor tijdelijke slaapplaatsen."
Diep treurig
De vrijwilligers die in ploegendiensten 24 uur per dag klaarstaan, stuiten zo langzamerhand op hun grenzen. Vrijwilligster Regina omschrijft het als een grote uitdaging, vooral vanwege de vele trauma's die ze te horen krijgt. "Je gaat na afloop van je dienst naar huis en realiseert je dat de mensen daar blijven op het station en niet weten hoe hun leven verder gaat. Ineens begrijp je op welke schaal dit plaatsvindt. Het is diep treurig en bijna niet te bevatten."
Sinds afgelopen vrijdag kunnen tienduizenden vluchtelingen 's nachts slapen in wat ooit het grootste beurscomplex was van Oost-Europa. Directeur Tomas Szypula twijfelde geen seconde toen hij de honderdduizenden vluchtelingen richting Polen zag komen. "Toen ik de eerste vluchtelingen vrijdag mijn beursgebouw binnen zag stromen, moest ik huilen. Inmiddels staan we hier ons mannetje en doen alles wat nodig is."
Briefje ophangen
Maar tijdelijke nachtopvang is het enige dat Szypula kan leveren. "De mensen moeten van hieruit verder naar andere landen reizen. Polen kan dit niet alleen. Andere landen moeten helpen." Dus raadt hij Nederland aan mensen in Polen te informeren hoe ze naar Nederland kunnen komen. "En waar ze daar terechtkunnen."
Gemeente-ambtenaar Niewinska kan niet zeggen of de centrale overheid de stad in de steek laat. Ze voelt zich niet bevoegd om die vraag te beantwoorden. Maar de vrijwilligers verbazen zich over het gebrek aan overheidsinstanties op de stations. "Ik heb hier nog nooit iemand van de regering gezien", zegt een medische student die dag en nacht de eerste hulppost bemant voor het station.
Het lijkt erop dat de meeste vluchtelingen door willen reizen naar Berlijn. Maar ook naar Scandinavische landen verzorgt de stad Warschau transporten. "Als Nederland wil helpen, hoeven ze alleen maar een briefje op te hangen op het station. Alle hulp is welkom", zegt gemeente-ambtenaar Niewinska.