Onderwijsminister Arie Slob kondigde vandaag aan dat basisscholen vanaf maandag zelftesten toegestuurd krijgen. Het gaat om zo'n 2,4 miljoen testen, voldoende om twee weken lang alle kinderen in de groepen 6, 7 en 8 twee keer per week te laten testen. Maar is dat voldoende om grote uitbraken op scholen te voorkomen?
Epidemiologen en basisschooldirecteuren vragen zich af of zelftesten de oplossing zijn. Ouders gaan de tests afnemen, maar kunnen niet verplicht worden om hun kind te testen. "Het valt niet te controleren. We kunnen het alleen maar adviseren, ouders moeten het doen", zegt Janneke Oosterman, directeur van basisschool Tamarinde in Zaandam.
En dat maakt de maatregel minder effectief, zegt epidemioloog en gedragsdeskundige Esther Metting. "Het werkt onvoldoende. Het zou alleen werken als het grootste deel van de ouders hieraan meewerkt. Anders heb je nog steeds besmette kinderen in de klas."
'Niet op school testen'
Het afnemen van de test binnen school ziet Oosterman niet zitten. "Dan kom je aan de autonomie van ouders." Minister Slob is ook geen voorstander van het testen op scholen, omdat kinderen die positief testen dan toch al in de school zijn.
Jeroen Appel, directeur van basisschool Blijvliet in Rotterdam is blij dat de zelftesten komende week geleverd worden. "Dat is sneller dan toen de leerkrachten in de vorige golf getest moesten worden. Toen kwamen de testen toen de meeste leerkrachten al gevaccineerd waren."
Ook Appel gaat ouders niet dwingen om de test af te nemen. Ouders die bang zijn dat hun kind de school niet meer in mag als ze hun kind niet testen, stelt hij gerust. "Die angst leeft. Maar die angst ontkracht ik. Want ik ga geen kinderen weigeren."
'Geen draagvlak testen kleuters'
Wat het testen ook een stuk minder waterdicht maakt, is het feit dat alleen de hoogste drie groepen hoeven te testen. Het OMT adviseert alle kinderen in de basisschoolleeftijd te laten testen. Dat dit niet is overgenomen heeft volgens minister Slob niet te maken heeft met een tekort aan zelftesten. "Nee, het is niet alleen een capaciteitsprobleem. Het is een bewuste keuze omdat we gezien hebben dat juist bij deze leeftijdsgroep de besmetting echt het hoogst was."
Epidemioloog Esther Metting denkt dat je idealiter alle kinderen test, maar dat hier simpelweg geen draagvlak voor is. Daarnaast is het ingewikkelder: "Je kan het bij hele jonge kinderen minder goed uitleggen." Toch is ook in de leeftijdsgroep van vier tot en met acht jaar een flink aantal besmettingen.
Slob denkt dat de maatregel een deel is van de oplossing. Hij zegt tegen Nieuwsuur dat de combinatie met bijvoorbeeld gespreide pauzes, het snottebellenbeleid (kind met klachten moet naar huis) en de basismaatregelen kan helpen. "Alles bij mekaar levert het een bijdrage aan het terugdringen van het verspreiden van het virus. En dan mogen we ook van het onderwijs vragen, we houden ze ook open, dat ze een bijdrage leveren."
De schooldirecteuren uit Rotterdam en Zaandam hopen het van harte, ze willen hun school graag openhouden. Wel kan het helpen om de maatregelen te verplichten, in plaats van te adviseren, denkt directeur Oosterman van basisschool Tamarinde. Ze moet nu af en toe in discussie met ouders die bijvoorbeeld niet willen dat hun kind een mondkapje draagt. "Als het verplicht is, dan is het voor iedereen duidelijk. Ook voor leerkrachten een veilig gevoel: iedereen een mondkapje. Maar zelf als directeur de discussie aangaan met ouders is geen doen."
Epidemioloog Metting ziet de oplossing vooral in het vaccineren van de mensen uit de omgeving van de basisschoolkinderen. "Als een kind besmet raakt maar de ouders zijn gevaccineerd, worden die in elk geval minder snel ziek."
Als scholen over twee weken door de voorraad testen heen zijn, kunnen ze bij het ministerie nieuwe zelftesten bestellen.
