Bijna alle andere Europese landen zijn al begonnen met prikken, maar Nederland volgt als laatste EU-land. "Verbijsterend, beschamend", zegt microbioloog Roel Coutinho, oud-directeur van het centrum voor infectieziektebestrijding bij het RIVM.
"Je ziet hoe hoog de nood is. Het is belangrijk om snel te beginnen. Dat zouden we als Nederland toch moeten kunnen."
Volgens Coutinho betekent later vaccineren ook dat mensen later zijn beschermd tegen het virus. "En de overbelasting van de zorg gaat langer door. Dat is niet alleen nadelig voor mensen met covid, maar ook voor mensen met andere ziekten. Het is dramatisch om te zeggen, maar natuurlijk gaat dit levens kosten. Elke week telt."
Bekijk hier het hele gesprek terug waarin Roel Coutinho zeer kritisch is over de Nederlandse vaccinatieplannen:
Terwijl de druk op ziekenhuizen hoog blijft en verzorg- en verpleeghuizen vanaf woensdag hulp krijgen van militairen, groeit de kritiek op de vaccinatiestrategie van het kabinet. Volgens Coutinho heeft het kabinet zich te laat gerealiseerd dat een vaccinatieprogramma niet lijkt op de organisatie van de griepvaccinatie. "De planning is pas later opgestart. Nu betalen we daar de rekening van."
Goeie argumenten
In Europa krijgen ouderen en zwakkeren bijna overal voorrang. Nederland begint met het vaccineren van medewerkers van verpleeghuizen, de gehandicaptenzorg, wijkverpleging en Wmo-ondersteuning. Dat gebeurt in eerste instantie op drie locaties, vanaf maandag 18 januari zijn er 25 centrale locaties beschikbaar.
Coutinho begrijpt dat besluit niet. "De Gezondheidsraad laat niets aan twijfel open: 'begin bij de mensen die het meeste risico lopen, de groep die het hardst wordt geraakt'. Op het moment dat je afwijkt van een wetenschappelijk goed onderbouwd advies, moet je wel goeie argumenten hebben. Ik ben die niet tegengekomen. Mensen ergens heen vervoeren, kunnen wij toch ook als een georganiseerd land?"
Het argument van minister Hugo de Jonge dat veiligheid en zorgvuldigheid voorop staan in Nederland, is voor Coutinho een non-argument. "Dat is in alle landen zo. We doen het als EU ook zorgvuldig: 40.000 mensen zijn in de testfase ingeënt, zonder serieuze bijwerkingen. Zeldzame bijwerkingen zijn natuurlijk niet uitgesloten. Maar organiseer de registratie dan gewoon."
"Logistiek kan geen argument zijn om af te wijken van wetenschappelijke onderbouwing van een advies." De oud-directeur van het RIVM heeft het gevoel dat er veel te bureaucratisch wordt gedaan. "Men moet volop begrijpen wat de consequenties zijn van wat je doet. Het RIVM gaat over de planning, maar ik vind dit moeilijk te accepteren."
Margareth Keenan, 91 jaar, was in Europa (in Groot-Brittannië) de eerste vrouw die geïnjecteerd werd met het Pfizer-vaccin op 17 december.
