Met angst en beven kijkt oud-ambassadeur Henne Schuwer naar de verkiezingen in de VS. "Uberhaupt het idee dat er een tweede termijn voor Donald Trump kan komen, daar moet ik persoonlijk niet aan denken. En daar zou de wereld ook niet aan moeten denken. De schade die hij kan aanrichten. Een tweede termijn zal alleen maar erger worden, want een herverkiezing ziet hij als een bevestiging van alles wat hij in z'n eerste termijn heeft gedaan."
Schuwer was tussen 2015 en 2019 de Nederlandse ambassadeur in Washington DC. Hij heeft een duidelijk antwoord op de vraag van welke stemmers de uitslag zal afhangen? "Vrouwen! Vrouwen zijn de grootste steun voor Joe Biden. Ongeveer twee derde van de vrouwelijke kiezers is tegen Trump en een derde voor. Dit is de wraak van de MeToo-beweging. Als Biden nu wint, is dit de afrekening. Hier hebben vrouwen vier jaar lang op gewacht. De verworven rechten van vrouwen: het recht op abortus, gelijke betaling, zijn door Trump in gevaar gebracht. Dus deze man moet het Witte Huis uit, redeneren ze."
"En dan hebben we nog de African Americans. Die stemmen normaliter Democratisch, maar bleven vorige keer thuis omdat ze niet erg fan van Hillary waren. Maar dat leverde hun een racistische president op. Ze zullen nu hun stem laten horen. Het gaat om circa 10 tot 12 procent van de samenleving, waarvan 90 tot 95 procent voor Biden is."
Puinhoop
Als het over de inhoud gaat, mist de oud-ambassadeur die vooral. "Het gaat nauwelijks over programma's." Biden positioneert zich als anti-Trump en als degene met compassie en empathie, vindt Schuwer. "Degene die het land zal verenigen. Trump dacht aanvankelijk dat de economie zijn verkiezingsverhaal zou worden. En om eerlijk te zijn: als er geen Covid-19 was geweest, had hij een goed verhaal gehad."
"Maar het economische argument is hem door Covid-19 volledig uit handen geslagen. Het is economisch een puinhoop, enorm veel mensen zijn werkloos geraakt en veel bedrijven zijn failliet. Trump wist niet welk ander thema hij in plaats van de economie moest kiezen."
"Trump heeft niets om het volk te tonen, anders dan: 'ga niet op Biden stemmen', want hij is sleepy, corrupt en zijn zoon nog erger", zegt Schuwer. "En: Covid is zo onderhand wel over, dus we kunnen de economie weer herbouwen. Ook dat gelooft niemand. Maar Biden heeft inhoudelijk ook niet veel gedaan."
Dat Biden zou verliezen, kan Schuwer zich niet voorstellen. "Mijn enige angst is dat er op 4 november nog steeds onduidelijkheid is. Dat de situatie zo tight is, dat Trump zichzelf voortijdig als winnaar verklaart en alles zal bevechten met zijn advocaten. Zo'n onzekere situatie kan best gevaarlijk zijn. Ik zie de beelden van winkels met dichtgetimmerde ramen."
- Heleen D'Haens / NOS
- AFP
Muur voor het Witte huis
Van welke kant verwacht de oud-ambassadeur mogelijk geweld? "Voorlopig heeft de Trump-aanhang zich veel agressiever getoond dan de Biden-aanhang. Maar als verlengde van de Black Lives Matter-beweging is er ook een groep bewapende Afro-Americans die ook zwaar bewapend is."
Omdat mensen in de VS makkelijk wapens kunnen kopen, zijn ze vaak net zo zwaar "of zelfs zwaarder" bewapend dan de handhavers, zegt Schuwer. "Ik zeg niet dat het gebeurt, maar ik ben wel geschrokken van de dichtgetimmerde ramen en vraag me af wat daar in godsnaam aan de hand is. Hoe veilig voel je je in DC op straat? Ik begreep dat er ook barricades rond het Witte Huis staan. Ook dat gebeurde niet eerder bij mijn weten."
Als Trump de verkiezingen verliest, verliest hij ook de juridische bescherming van het presidentschap. Schuwer hoort dat in bepaalde delen van de VS de messen al worden geslepen. "Het is echt een gespleten land. Je wilt niet horen hoe de mensen in New York over Trump praten, die willen juridische vergelding. En: Trump wordt z'n eigen loser als hij verliest. Hij zegt over Biden dat het de meest waardeloze kandidaat ever is. Dus als Trump verliest van zo'n kandidaat, wat zegt dat dan over hemzelf?"
