Nederlandse ondernemers met lijntjes naar China volgen de ontwikkelingen daar op de voet. En dat is niet voor niks, zegt econoom Mathijs Bouman. "De economische schade van een grootschalige virusuitbraak ontstaat maar zeer ten dele door de ziekte zelf. Het is vooral de impact van de enorme productie-uitval die wordt veroorzaakt door preventiemaatregelen."
Het coronavirus heeft inmiddels duizend levens geëist. En hoewel het sterftepercentage met zo'n 2 procent aanzienlijk lager blijft dan bijvoorbeeld het vergelijkbare SARS-virus in 2002 en 2003, maakt de mijlpaal virologen bezorgd. Men wil voorkomen dat het coronavirus een pandemie wordt: een epidemie op meer dan één continent.
Ondertussen maken ook bedrijven zich zorgen over de economische schade. De ondernemersorganisatie voor de technologische industrie FME deed onderzoek. Daaruit blijkt dat Nederlandse machinebouwers de zwaarste klappen kunnen verwachten. Ook bedrijven in de ICT en producenten van elektrische apparaten zijn kwetsbaar, zo blijkt uit de analyse.
Werktijdverkorting
"Als bijvoorbeeld printplaten niet geleverd worden, kan de hele productieketen instorten", vertelt FME-onderzoeker Joost Veenstra. "Vooral als het om een uniek product gaat, waarvan weinig voorraden voorhanden zijn."
De organisatie heeft een speciaal meldpunt voor bedrijven ingesteld: bedrijven melden vertragingen bij de levering van producten die uiteen lopen van twee weken tot wel twee maanden. Misschien is er zelfs werktijdverkorting nodig bij getroffen bedrijven, denkt FME. "Als het coronavirus net als SARS als een 'abnormaal bedrijfsrisico' wordt gezien, zou dat aan de orde kunnen zijn."
Samen met ondermeer VNO-NCW organiseert FME morgen een speciale een bijeenkomst voor bedrijven. Daar krijgen ondernemers praktische informatie. De organisaties willen ook weten welke vragen en behoeften leven bij ondernemers.
Nederlandse tech-bedrijven voelen het effect omdat ze vaak direct zaken doen met China. Maar ook andere bedrijven kunnen last krijgen. Bouman: "Uiteindelijk gaat het er ook om hoe burgers hier reageren. Uit enquêtes na de SARS-uitbraak bleek dat driekwart van de Europeanen hun gedrag hadden aangepast. Men ging minder met het openbaar vervoer, ging minder uit en zelfs minder vaak winkelen. Zulke reacties - of ze nou zin hebben of niet - kunnen de economie ook raken."
Hysterie
De Kamers van Koophandel houden hun leden op de hoogte van de ontwikkelingen. "Gemiddeld is een zending tussen China en Nederland zo'n zes weken onderweg, dus voorlopig komen er nog goederen uit China in Nederland aan. In de vakantieperiode in China (vanwege Chinees Nieuwjaar) zijn elk jaar veel bedrijven toch al gesloten. Nederlandse ondernemers waren daar al op voorbereid."
Sandra Phlippen, hoofdeconoom van ABN Amro denkt overigens dat er over de economische gevolgen van het coronavirus ook veel hysterie is. "Bij menselijke- of natuurrampen zie je dat er vaak een diepe economische impact is in het kwartaal waarin het zich afspeelt. Maar in de kwartalen daarna wordt een groot deel van de uitgevallen vraag ingehaald."
"Dat noemen we het creatieve distructie-effect", zegt Phlippen. Ze denkt dat aan het eind van het jaar het uiteindelijke effect gewoon nul of zelfs positief is. "Omdat de Chinese overheid ook enorme investeringen doet die de economie stimuleren."
