Voor het eerst gaat de NS individuele schadevergoedingen betalen aan overlevenden en nabestaanden van de Holocaust. Daarmee komt er een einde aan de strijd tussen Salo Muller en het spoorbedrijf. Muller verwijt de NS dat ze miljoenen heeft verdiend aan het vervoer van Joden naar Westerbork tijdens de Tweede Wereldoorlog.
"We hebben gezamenlijk besloten om niet juridisch tegenover elkaar te komen staan, maar een commissie in te stellen", zegt Roger van Boxtel, president-directeur van de NS, na het overleg met Muller vandaag. "Die commissie gaat uitzoeken op welke wijze wij een individuele tegemoetkoming aan getroffenen kunnen vormgeven."
Muller, oud-fysiotherapeut van Ajax, vindt dit "buitengewoon", vertelt hij. "Het is een uitkomst die ik misschien had durven dromen, maar die ik niet verwacht had. Het heeft me enorm geëmotioneerd en ik ben dankbaar dat het zo is gekomen."
"Het betekent voor mij dat de NS inziet dat het leed niet is vervallen. Dat leed blijft bestaan, voor heel veel Joodse mensen. Daarom ben ik zo blij dat de NS nu inziet dat ze inderdaad op morele gronden tot een uitkering komt."
'Historisch'
Hoe hoog de vergoedingen worden en wie hier precies recht op hebben, is nu nog niet bekend.
Liesbeth Zegveld, advocaat van Muller, noemt het besluit van vandaag "historisch". "We hebben het nu gehad over de overlevenden en de nabestaanden van de overlevenden. Hoe groot die groep is, is echt iets dat uitgezocht moet worden. Dat is gewoon heel lastig."
Westerbork
Muller was vijf jaar toen de Duitsers in 1941 zijn ouders arresteerden. Vervolgens kwamen ze met één van de treinen vanuit Amsterdam terecht in Westerbork. "Ze hebben daar precies negen weken gezeten. Toen zijn ze vervoerd naar Auschwitz en daar vergast", vertelt Muller in een eerder interview met Nieuwsuur.
De Nederlandse Spoorwegen hebben zich niet verzet tegen de deportatie van Joden naar kamp Westerbork. Aan de transporten heeft het bedrijf omgerekend zo'n 2,5 miljoen euro verdiend.
"De NS gaf gehoor aan de opdracht van de Duitsers: treinen beschikbaar stellen. De Duitsers betaalden ervoor en zeiden dat de NS moest zorgen voor een dienstregeling. Dat heeft de NS kritiekloos uitgevoerd", zei Dirk Mulder van Herinneringscentrum Kamp Westerbork vorig jaar in Nieuwsuur.
In 2005 bood de NS openlijk excuses aan voor haar rol in de oorlog. Om de slachtoffers te herdenken steunen de Nederlandse Spoorwegen allerlei collectieve projecten, zoals 1 miljoen euro voor de nieuwbouw van Westerbork. De NS weigerde tot nu toe om een individuele schadevergoedingen te betalen aan de slachtoffers.
