Flessen water, een radio, lucifers en voedsel dat lang houdbaar is. Misschien heb je deze items wel in huis, maar waarschijnlijk niet met het idee dat deze van pas kunnen komen in een noodsituatie. Nederlanders zijn vaak slecht voorbereid op een eventuele crisis. Zou de overheid daar actief campagne op moeten voeren?
Het Rode Kruis vindt van wel. "Mensen denken nu vaak: zoiets gaat hier toch niet gebeuren. Maar een groot deel van Nederland kan bijvoorbeeld overstromen", zegt woordvoerder Belinda van der Graag. "Als je dan vast komt te zitten in je huis zonder water of stroom, is het fijn als je de juiste spullen hebt."
En nu is dat volgens haar vaak niet het geval. "Mensen hebben dan wel kaarsen in huis, maar geen lucifers. En dan staat er wel een pak pasta in de kast, maar hoe ga je dat bereiden zonder water of stroom? Mensen voelen nu niet de acute noodzaak om dat soort dingen goed te regelen."
'Als de crisis of oorlog komt'
Noorwegen en Zweden hebben recent een voorlichtingscampagne gevoerd om burgers voor te bereiden op noodsituaties. Zo kregen alle Zweden deze zomer een brochure toegestuurd met praktische tips over noodvoorraden, slingerradio's en schuilkelders. De titel: 'Als de crisis of oorlog komt'.
Veiligheidsexpert Marco Zannoni vindt het goed dat de twee landen de bevolking wijzen op de eigen verantwoordelijkheid en tips geven. "Zo'n campagne zou voor Nederland ook nuttig zijn. Al zijn de risico's hier wel anders. Voor Scandinavië speelt de mogelijke dreiging vanuit Rusland een rol, dat is voor ons niet direct een aanleiding."
Waar wij in Nederland dan aan moeten denken? "Een grote stroomstoring die een aantal dagen duurt, overstromingen door extremer weer, een cyberaanval waardoor voorzieningen het niet doen of een terroristische aanslag. Dan moeten grote groepen mensen zichzelf redden, tot de hulpdiensten ze kunnen komen helpen."
Ook al wordt er lacherig over gedaan, mensen hebben het er door een campagne toch over.
Nander Knobben en zijn gezin zouden zich een week kunnen redden bij een crisissituatie. Hij is prepper en heeft zijn huis gevuld met liters water, gevriesdroogde maaltijden en andere items die van pas kunnen komen, zoals een waterfilter en EHBO-set. "En dan hebben we ook nog kippen die eitjes leggen."
Onafhankelijk zijn is belangrijk voor preppers, zegt Knobben. "Dus niet van: als er wat gebeurt dan komt de overheid wel met iets. We zijn misschien wel te verwend in Nederland. Als ik kijk naar mijn generatie, die heeft nog nooit iets meegemaakt. Dus zo'n campagne zou hier niet misstaan."
Zannoni legt uit dat er in Nederland nu alleen een passieve campagne loopt. "Je moet nu echt zelf tegen dat soort informatie aanlopen of het opzoeken. Bij een actieve campagne wordt er echt weer even de aandacht op gevestigd. Ook al wordt er lacherig over gedaan, mensen hebben het er dan toch over."
Een 'one size fits all'-pakket?
Knobben heeft wel het idee dat de houding tegenover noodpakketten langzaam verandert, dat het niet alleen iets is 'voor gekkies'. Hij verkoopt zelf spullen voor preppers en dat loopt volgens hem goed. "Vooral waterfilters verkopen goed, maar ook noodpakketjes voor in de auto met fleecedekens."
Hij benadrukt dat er geen 'one size fits all'-pakket samen te stellen is. "Dat hangt af van je eigen situatie. Als je in het centrum van Amsterdam woont en je hebt een tas vol spullen om buiten te kunnen overleven, dan sta je bij een noodsituatie waarschijnlijk meteen in de file met je noodpakket. Dan kan je beter thuis blijven."
