Zijn de open grenzen van Europa in gevaar? Nu Duitsland heeft aangekondigd migranten aan de grens strenger te gaan controleren, lijkt er een domino-effect te ontstaan. Oostenrijk dreigt de grens met Slovenië en Italië te sluiten als de Duitse regering daadwerkelijk migranten gaat terugsturen.
De Duitse minister van Binnenlandse Zaken reisde deze week naar Oostenrijk om de regering gerust te stellen. Volgens de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz zal Duitsland geen beslissingen nemen die nadelig zijn voor zijn land. Maar in het parlement is niet iedereen overtuigd van de beloftes.
"We willen niet de wachtkamer van Duitsland worden", zegt parlementslid Werner Amon, van regeringspartij ÖVP. "Als Duitsland in grote aantallen mensen terugstuurt naar Oostenrijk of hen niet toelaat, dan heeft dat natuurlijk gevolgen voor onze zuidelijke grenzen aan de Brennerpas en in het zuiden van Stiermarken in Spielfeld."
Eind vorige maand liet Oostenrijk al even de spierballen zien met een grootschalige grenspatrouilleoefening in het dorp Spielfeld, aan de grens met Slovenië. De oefening moet het land voorbereiden op een eventuele nieuwe migrantenstroom. En vormde tegelijkertijd de presentatie van de nieuwe grenstroepenmacht: Puma.
Oostenrijk is momenteel EU-voorzitter en maakt de aanpak van migratie topprioriteit. Het motto luidt 'Ein Europa, das schützt', ofwel 'Een Europa dat beschermt'. Een Europa zonder binnengrenzen is alleen mogelijk als de buitengrens van de EU beter wordt bewaakt, zei bondskanslier Kurz deze week.
Als de nationale veiligheid niet wordt gegarandeerd, als Duitsland migranten terugstuurt naar Oostenrijk, dan zijn er grenzen en hekken nodig, vindt regeringspartij ÖVP. Ook al zullen de Europese consequenties groot zijn.
"Hiermee wordt het verdrag van Schengen kapotgemaakt", zegt Amon, migratiespecialist van ÖVP. "Dat betekent dat er nationale grenzen worden opgetrokken. En dat druist in tegen het idee van vrij verkeer van personen. Schengen is in gevaar"
Natuurlijk zou een gezamenlijke Europese oplossing ideaal zijn, maar daar zal nooit iedereen aan meewerken.
Hoewel de politiek zich er druk over maakt, lijkt aan de grens niemand met de strengere controles te zitten. "De Slovenen die hier komen werken moeten dan misschien tien minuten langer wachten. Maar daar hebben ze geen moeite mee, horen we", zegt Gabriele Karlinger, gemeenteraadslid in grensstadje Bad Radkersburg.
Zij is juist blij dat Oostenrijk zelf maatregelen neemt. "Dan weten we tenminste dat het wordt opgelost. Natuurlijk zou een gezamenlijke Europese oplossing ideaal zijn, maar daar zal nooit iedereen aan meewerken. Europa is nou eenmaal een log apparaat."
Op dit moment is het nog rustig aan de grens tussen Oostenrijk en Slovenië. De controles zijn er licht, soms moet iemand een laadbak van de auto openen, en men treft er maar heel af en toe migranten aan.
Tijdens de grote migratiegolf was dat wel anders: toen trokken er 180.000 mensen over de grens tussen Oostenrijk en Slovenië. De Oostenrijkers zijn dat nog niet vergeten. Op de grens staan grote tenten nog steeds klaar voor gebruik, voor een nieuwe migratiecrisis.
