Goudvissen in de grachten, Alexanderparkieten in de parken en oprukkende Japanse sierplanten in Amersfoort. Volgens een aantal biologen zijn exotische planten en dieren een van de grootse bedreigingen voor onze biodiversiteit.
In het programma De Kennis van Nu luiden wetenschappers en biologen de noodklok. Exoten zetten steeds makkelijker voet aan de grond in Nederland, terwijl de bestrijding achterblijft. Zij pleiten voor een centrale aanpak in bestrijding. De Europese Unie schat de schade in lidstaten op ruim 12 miljard.
De Japanse duizendknoop neemt onze stad over.
Zo wordt Amersfoort overwoekerd door de Japanse duizendknoop, een sierplant die nietsvermoedend werd meegenomen uit Japan. De plant, die 20 centimeter per dag groeit, breekt inmiddels wegdekken open en tast funderingen aan.
"De plant neemt onze stad over", zegt Christel Tijhuis van de gemeente Amersfoort. "We hebben al vier hectare vol met deze plant. Het is een invasieve exoot, hij hoort hier niet." De schade loopt volgens Tijhuis flink op. "Wij zijn gestopt met rekenen bij een half miljard."
De agressieve woekeraar wordt nu chemisch bestreden door de gemeente. "We kunnen anders de veiligheid van onze openbare ruimte zo langzamerhand niet meer garanderen", zegt Tijhuis.
Maar niet iedereen ziet de invasie van exoten als bedreiging. Visser André Blokland ziet juist kansen. De plaag aan Amerikaanse rivierkreeften in Nederlandse sloten kan volgens hem worden opgelost door ze op te eten. "Ik zeg, joh het zit er, dus vangen en opeten. Ik vind ze lekker en mijn klanten ook. Dat is toch fantastisch."
In andere landen is de rivierkreeft een gewild product. Dat er in Nederland nog niet grootschalig op wordt gevist, heeft alles te maken met regelgeving.
Dat het beestje nog op de lijst met invasieve exoten staat is volgens Blokland achterhaald. "Die jongens met loog als achternaam hebben de rivierkreeft erop gezet: ecologen en biologen. Dit waren tig jaren geleden misschien Amerikaanse rivierkreeften, maar tegenwoordig gewoon Hollandse. Dit zijn nieuwe Nederlanders."
Stadsbioloog Martin Melchers vindt dat het beleid over exoten "krom en selectief". "Als je lekker bent, ben je van harte welkom, kijk naar de snoekbaars, de aardappel en andere planten uit de Andes. Dan is het ineens geen exoot meer."
Olifanten op de Dam, kun je zo afschieten.
Daarnaast is de mens zelf schuldig aan de verspreiding, stelt Melchers. "Wij zijn de oorzaak van de verspreiding. En ineens verdienen mensen geld aan beleid over invasieve exoten. Wat een onzin-onderwerp."
Bestrijding is volgens hem een onbegonnen zaak. "Grote exoten kun je nog de oorlog verklaren. Olifanten op de Dam, kun je zo afschieten. En ik snap dat je de reuzenberenklauw weggehaald uit oogpunt van de gezondheidszorg."
"Maar de meeste exoten zijn onontkoombaar aanwezig en daar moeten we de rest van ons bestaan op aarde mee delen. Wil je het echt weghebben, dan zou je er een atoombom moeten gooien."
