Boosterprik op termijn ook onder de 60 • Coronapas breder ingezet

Blog gesloten

We sluiten voor vandaag het corona-liveblog. De komende dag is er weer een nieuw blog met het laatste coronanieuws. Fijne nacht!

Gommers verrast over maatregel in amateursport

Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en OMT-lid, zegt verrast te zijn over de maatregel van het kabinet om het coronatoegangsbewijs ook in de amateursport in te voeren. "Volgens mij hebben we die maatregel niet zo besproken. Voor mij komt die ook een beetje uit de lucht vallen", zegt hij in het NPO Radio 1-programma Langs De Lijn En Omstreken.

Gommers zegt zich niet te kunnen herinneren of het OMT hierover gesproken heeft. Maar de beslissing an sich vindt hij niet opmerkelijk. "Het kabinet moet allerlei afwegingen maken en maakt uiteindelijk besluiten: hoe kunnen we die besmettingen met elkaar omlaag brengen? En als je geen maatregelen wil in bepaalde bedrijfstakken wil kun je hiervoor kiezen. Dat is niet aan Diederik Gommers."

Volgens Gommers is het "niet speciaal" van virologisch belang om deze maatregel te nemen. "Het is van belang dat wij met elkaar ons gedrag zo aanpassen dat de kans dat je iemand ontmoet die het virus met zich meedraagt zo klein mogelijk is. En bij sporten en zeker bij contactsporten kom je heel dicht bij elkaar. Dan kan je besluiten om deze maatregel te nemen. Of het verstandig is, daar ga ik niet over."

Gezondheidsraad: geen medische noodzaak voor derde prik 60-minners

Er is nog geen medische noodzaak om mensen onder de 60 jaar een derde prik te geven, zegt Bart-Jan Kullberg, voorzitter van de Gezondheidsraad in Nieuwsuur. Op dit moment is er volgens Kullberg geen aanwijzing dat de bescherming terugloopt.

Tijdens de persconferentie zei demissionair minister Hugo de Jonge dat de boosterprik eerst voor 60+-ers wordt ingezet. Daarna kunnen ook mensen onder de 60 jaar hem krijgen.

Dat komt volgens Kullberg niet overeen met het advies van de Gezondheidsraad. "Wij hebben geadviseerd om mensen een booster aan te bieden waarvoor een medische noodzaak duidelijk is. Dat zijn op dit moment de alleroudsten en de meest kwetsbaren."

KNVB roept Tweede Kamer op om maatregelen over toegangsbewijs terug te draaien

De KNVB roept de Tweede Kamer op het nieuwe kabinetsbeleid dat op zaterdag ingaat voor amateursportverenigingen tegen te houden. Vanaf die dag moeten zowel deelnemers aan als publiek van amateursportwedstrijden vanaf 18 jaar een geldig coronatoegangsbewijs laten zien.

Net als sportkoepel NOC*NSF heeft de bond grote vraagtekens bij de haalbaarheid van de maatregel. "Het amateurvoetbal heeft met alle coronamaatregelen meebewogen maar dit is gewoon een brug te ver en niet handhaafbaar", stelt de bond in een persbericht. "De termijn waarop de maatregel ingaat, komend weekend, is helemaal onhaalbaar. Krijgen verenigingen die deze stap niet (tijdig) kunnen nemen dan een boete? Het leidt allemaal tot grote onrust en trekt een zware wissel op verenigingen, vrijwilligers en voetballers."

Buitenlucht

"Voetbal is bovendien veilig", zegt de bond. "Het aantal langere contactmomenten is minimaal en voor het veldvoetbal bevindt men zich in de frisse buitenlucht. Er zijn dan ook geen coronabrandhaarden bekend die de oorsprong op het voetbalveld hadden."

De Kamer debatteert morgen over de nieuwe coronamaatregelen.

Veiligheidsberaad: extra maatregelen 'helaas noodzakelijk'

"Noodzakelijk en proportioneel". Zo omschrijft het Veiligheidsberaad bestaande uit 25 burgemeesters de extra coronamaatregelen die vanavond zijn aangekondigd. "Om, met de snel oplopende besmettingscijfers, de belasting van de zorg acceptabel te houden en de kwetsbaren in de samenleving te beschermen is het helaas nodig om deze stap te zetten", staat in een persverklaring.

De burgemeesters benadrukken het belang van het naleven van de basisregels en de extra maatregelen. "Een maatregel als het dragen van mondkapjes in de openbare ruimte werkt alleen als hij door iedereen wordt nageleefd", schrijven zij. Na de naleving komt de controle en "pas als laatste" heeft handhaving een functie.

Over de handhaving zelf wil Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad, niet in detail treden. Volgens Bruls zal er kritisch worden gekeken of de handhaving wel uitvoerbaar is in combinatie met de andere taken van de politie en de gemeente.

Gemengde reacties in Rotterdam op coronamaatregelen

Ook strengere coronamaatregelen in Griekenland

Ook in Griekenland zijn nieuwe coronamaatregelen genomen. Anders dan eerder werd gedacht gaan in het hele land dezelfde strengere maatregelen gelden voor niet-gevaccineerden. Eerder werd er rekening mee gehouden dat er zou worden ingezet op maatregelen in de regio's waar de meeste besmettingen zijn.

Niet-gevaccineerden moeten een negatief testbewijs laten zien in de horeca, in banken en in winkels. De plicht geldt niet voor supermarkten, apotheken en kerken. Er komen strenge controles. Zaken die zich niet aan de regels houden krijgen minstens 5000 euro boete en kunnen tijdelijk worden gesloten. De Griekse minister van Volksgezondheid kondigde een nieuwe campagne aan om niet-gevaccineerden over te halen zich toch te laten inenten. In Griekenland is ongeveer 61 procent van de hele bevolking volledig ingeënt, dat is onder Europees gemiddeld (64,7 procent).

NOC*NSF: QR-codes controleren bij sportclubs is lastig haalbaar

Sportkoepel NOC*NSF heeft grote vraagtekens bij de praktische uitvoerbaarheid van het nieuwe kabinetsbeleid dat op zaterdag ingaat voor amateursportverenigingen. Deelnemers aan en publiek van amateursportwedstrijden moeten vanaf zaterdag een coronatoegangsbewijs tonen voordat zij een sportzaal of sportpark mogen betreden.

"Als je naar de schouwburg gaat, zet je voor de deur een persoon neer die de QR-codes controleert, maar sportparken hebben vaak meerdere ingangen", zegt algemeen directeur Marc van den Tweel in het radioprogramma Langs de Lijn En Omstreken. "Waar haal je de mensen vandaan die bij al die ingangen gaan controleren? Hoe ga je dat organiseren? Dit is moeilijk haalbaar en heeft een negatief effect op verenigingen in Nederland."

Onbegrip

De directeur zegt dat bij de sportclubs en bonden die hij tot nu toe gesproken heeft vooral onbegrip heerst over de nieuwe maatregelen. "Wat je in de coronacrisis hebt gezien, is dat mensen minder zijn gaan bewegen. Ze zijn dikker en ongezonder geworden. Sporten is veilig en nodig voor een gezond Nederland."

"Het gaat hier om ruim vijf miljoen sporters. Die moet je in beweging houden en dat kan gewoon veilig. We willen niet weglopen voor onze verantwoordelijkheden, maar uit onderzoeken blijkt dat sporten veilig is."

Kabinet: er komt geen vaccinatieplicht, maar 2G niet uitgesloten

Het kabinet gaat vaccinaties niet verplichten en houdt vast aan het beleid om niet-gevaccineerden zo veel mogelijk te informeren en hen zelf tot een andere keuze te laten komen. "Maar je moet ook eerlijk zijn dat het niet uit te sluiten is in de toekomst", zegt demissionair minister De Jonge.

Hij noemde als voorbeeld de keus om hele bedrijfstakken te sluiten, of een 2G-beleid in te voeren. "Dan kom je toch al gauw uit op 2G", zegt De Jonge. 2G betekent dat alleen nog gevaccineerden en genezen corona-patiënten een QR-code kunnen krijgen. Een negatieve test is dan niet meer genoeg.

Zo'n 13 procent van de Nederlanders is nu niet gevaccineerd. De Jonge: "Ongeveer de helft zal er ook nooit voor gaan kiezen. De andere helft is een groep hele verschillende mensen. Je moet ze bijna uit elkaar rafelen. Wie zijn dat dan, waar wonen ze dan en wat is hun twijfel. Daar zijn we nu mee bezig. Maar ze zullen eerder overtuigd worden door een leraar, een leeftijdsgenoot of hun huisarts dan door de overheid."

'Mensen hebben een vrije keuze'

De belangrijkste twijfel van mensen die zich niet laten vaccineren is het gevolg van onzekerheid over de korte termijn waarin het vaccin is ontwikkeld, zegt De Jonge. "En wat mensen ook in een donker hoekje op internet lezen is dat je er onvruchtbaar van wordt. Dat is niet waar, maar het is belangrijk om serieus op deze vragen in te gaan met informatie", zegt De Jonge. Ook demissionair premier Rutte zegt dat het kabinet geen andere koers gaat varen om de vaccinatiegraad te verhogen: "Mensen hebben een vrije keus. Wij gaan geen mensen proberen te overtuigen of over te halen, we geven informatie."

De Jonge zegt dat de bredere inzet van het coronatoegangsbewijs niet neerkomt op een vaccinatieplicht. "Ik geef toe dat het onhandig is voor mensen zonder vaccinatie om die testen te doen. Maar we willen de horeca open houden. Als daar iemand werkt of rondloopt die een besmetting doorgeeft dan gaat het ineens heel snel."

Horeca wil steun nu QR-check ook verplicht wordt op terras

Volgens branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is de uitbreiding van het coronatoegangsbewijs naar het terras weer een harde klap voor veel ondernemers. Zij hebben een omzetdaling gezien sinds gasten het toegangsbewijs moeten laten zien. "Onbegrijpelijk, omdat het voor onze leden wél een grote financiële impact heeft", zegt KHN-voorzitter Robèr Willemsen.

De coronasteun is per 1 oktober stopgezet. Na de aankondigingen van vanavond pleit de branchevereniging opnieuw voor meer financiële steun. Zo willen zij meer aanvullende steun middels maatwerk, schuldsanering en het versterken van het eigen vermogen. Volgens KHN zit slechts 45 procent van de horecaondernemingen niet financieel in de problemen.

FNV: Grote zorgen over gebruik toegangsbewijs op de werkplek

Een van de mogelijke maatregelen die op de coronapersconferentie werden genoemd was de mogelijkheid voor bedrijven om het coronatoegangsbewijs op de werkplek in te zetten. De FNV zet grote vraagtekens bij deze maatregel. "Hiermee schend je grondrechten en het leidt tot indirecte vaccinatiedwang. Het kabinet stapt hier wel erg makkelijk overheen", stelt vicevoorzitter Kitty Jong.

"En wat is het gevolg als je naar huis wordt gestuurd, maar in jouw functie is thuiswerken niet mogelijk? De tweedeling neemt hierdoor stevig toe."

Problemen

Werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland vinden het goed dat het kabinet de mogelijkheid om het toegangsbewijs op de werkvloer in te voeren onderzoekt. Maar een plicht gaat te ver, stellen zij. "Dit leidt tot nieuwe problemen in een tijd van krapte."

De organisaties zeggen verder blij te zijn dat verder geen lockdowns of beperkende sluitingstijden worden ingevoerd. "Dit moeten we ook koste wat kost voorkomen. De rek is er echt uit bij ondernemers en eigenlijk de hele samenleving. We kunnen ook niet blijven jojoën met maatregelen. Stabiliteit van beleid is essentieel."

Ook roepen de organisaties hun leden op om de basismaatregelen goed te blijven naleven. Ze kondigen aan dat de ondernemersorganisaties onder de leden materiaal gaan verspreiden "om de bewustwording weer te vergroten".

Demonstranten naar de Koekamp

De politie heeft de groep demonstranten die zich op de Turfmarkt had verzameld vanwege de persconferentie, naar de Koekamp gestuurd. De demonstratie was vooraf niet aangemeld, zegt de politie. Eerder op de avond werd er met zwaar vuurwerk naar agenten gegooid.

Winkeliers: 'We kunnen leven met mondkapjes, niet met toegangspas'

Met de mondkapjesplicht in winkels die zaterdag weer ingaat, kan winkeliersvereniging INretail leven, zegt directeur Jan Meerman in een extra uitzending van het NOS Radio 1 Journaal.

Voor de verplichting om coronatoegangsbewijzen te tonen bij winkels, waartoe op 12 november mogelijk wordt besloten, heeft de vereniging minder begrip. Meerman: "Wij vrezen voor de veiligheid van onze medewerkers. Je krijgt discussies aan de deur. Mensen krijgen dan van alles naar hun hoofd geslingerd. Er wordt gescholden en mensen spugen."

Ook denkt de vereniging dat het controleren van coronatoegangsbewijzen bij winkels praktisch onhaalbaar is. "Binnen anderhalve week moet hier al een besluit over vallen. Je praat over miljoenen klanten per dag. We hebben niet eens genoeg mensen om dit te controleren."

Uitbreiding van het coronatoegangsbewijs

Het coronatoegangsbewijs is vanaf 6 november verplicht voor:

Georganiseerde jeugdactiviteiten voor kinderen tot 18 jaar zijn uitgezonderd van het gebruik van het coronatoegangsbewijs.

Demonstratie tijdens persconferentie

Tijdens de persconferentie van het demissionaire kabinet hebben 200 tot 300 mensen een lawaaiprotest gehouden. Zij zijn door de politie teruggedreven, daarbij werd ook de wapenstok ingezet.

De betogers hadden zich verzameld voor het ministerie van Justitie, waar de persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge werd gehouden. Het gebouw werd eerder op de dag al extra beveiligd, nadat er oproepen op sociale media waren rondgegaan om te demonstreren.

De Jonge: 'Gevaccineerden dragen virus tussen de 50 en 63% minder over'

‘Gedrag moet echt anders, nieuwe maatregelen onvermijdelijk’

Demissionair premier Rutte waarschuwt ervoor dat als de maatregelen van vandaag niet goed worden nageleefd, er de komende weken maatregelen bij kunnen komen. "Als het nodig zou zijn om nog een stap te zetten, dan moet je kiezen tussen de horeca sluiten en verdere beperkingen voor mensen die niet gevaccineerd zijn", zei Rutte. Hij hoopt dat het niet tot dat punt zal komen en dat het aantal opnames de komende tijd terug zal lopen.

De komende periode kijkt het kabinet onder andere naar transportgegevens om te zien of de nieuwe maatregelen effect hebben. "Als dat zich niet gunstig ontwikkelt, kom je bij de volgende stap". Rutte benadrukte nu nog niet verder te willen gaan, omdat dit nadelig zou uitpakken voor ongevaccineerden. Maar als de trend niet keert, acht het demissionair kabinet nieuwe maatregelen reëel.

Het kabinet neemt hierover op 12 november een besluit.

Kabinet wil wetswijziging: vaccinatiebewijs verplicht laten zien op het werk

Het kabinet gaat een wetswijziging in gang zetten waardoor werknemers een coronatoegangsbewijs moeten laten zien als hun werkgever daarom vraagt. Nu mogen werkgevers dat wel vragen, maar hoeft de werknemer geen antwoord te geven.

Het kabinet noemt de horeca en de zorg als voorbeeld. In de zorg wil het kabinet de coronapas ook kunnen invoeren voor bezoekers. Maar het kabinet wil de wetswijziging ook voor werkgevers in andere sectoren mogelijk maken.

De toelating van het Corona Toegangsbewijs hangt al lager in de lucht. Het kabinet zag eerst weinig in een ingewikkelde wetswijziging - die veel tijd kost - en vond vooral dat er op de werkvloer over vaccineren gesproken moest worden.

Grondrechten

Het vastleggen van deze gegevens schendt de grondrechten van werknemers, zei FNV-vicevoorzitter Kitty Jong eerder tegen de NOS. "Als je in een wetswijziging voor het eerst gaat vastleggen dat de medische privacy van mensen geschonden kan worden, wat gaat dit dan betekenen voor andere situaties dan de coronacrisis?"

Volgens Jong willen werkgevers deze informatie vooral hebben omdat ze ernaar willen handelen. "We horen al verhalen van mensen in de zorg die niet mogen komen werken omdat ze niet gevaccineerd zijn, en op eigen kosten naar huis worden gestuurd. Daar ben ik bezorgd over."

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland vinden het juist nodig om de werkplek veiliger te maken. Volgens de werkgeversorganisaties willen steeds meer werknemers van elkaar weten of ze gevaccineerd zijn. Ook klanten zouden dat willen weten. Werkgevers willen de mogelijkheid hebben om mensen verplicht thuis te laten werken of ter plekke een test aan te bieden. Het kabinet benadrukt dan ook dat de wetswijziging in overleg met werkgevers- en werknemersorganisaties wordt uitgevoerd.

Coronamaatregelen nu online te lezen

De aanscherpingen van de coronaregels zijn online gepubliceerd door de Rijksoverheid en inmiddels hier te lezen.

Rutte: komende dagen kijken naar gedrag

Hoe loopt het in de ziekenhuizen en op de intensive cares en hoe gaat het met ons gedrag? Dat zijn de twee elementen waar het demissionair kabinet de dagen naar kijkt. "Lukt het om beter dan tot nu toe ons aan het gedragsadvies te houden?", vraagt Rutte zich af. Aan de hand hiervan moet worden gekeken of het gebruik van de coronapas nog verder wordt uitgebreid.

De Jonge: boosterprik op termijn ook voor mensen onder de 60

Ook mensen onder de 60 jaar kunnen op den duur een boosterprik krijgen. Dat heeft demissionair minister de Jonge gezegd. Zij komen aan de beurt nadat 80-plussers en mensen tussen de 60 en de 80 jaar een extra prik hebben gehad.

Het kabinet volgt een eerder advies van de Gezondheidsraad. Dat adviseerde dat 60-plussers en mensen die wonen in een zorginstelling de komende maanden een extra coronaprik kunnen krijgen. De Gezondheidsraad zegt dat de vaccins goed werken, maar dat er ook aanwijzingen zijn dat de effectiviteit van de vaccins bij oudere mensen iets afneemt.

In december start de boostervaccinatie voor alle mensen van 80 jaar en ouder die naar een GGD-locatie kunnen komen. Ook wordt gestart met het aanbieden van een booster aan alle volwassen inwoners van boven de 18 jaar die in een zorginstelling wonen met een eigen medische dienst.

Vanaf januari worden vervolgens mensen tussen 60 en 80 jaar gevaccineerd, waarbij de oudsten van die groep als eerst een uitnodiging krijgen. Ook wordt volgende maand gestart met het aanbieden van een booster aan zorgmedewerkers met direct patiëntencontact.

De Jonge richt zich tot niet-gevaccineerden: denk er nog een keer over na

Demissionair minister De Jonge richt zich opnieuw tot de mensen die zich niet hebben laten vaccineren. "Denk er toch nog even over na. Ben je bang dat je onvruchtbaar wordt? Dat is overigens niet waar, maar als je bang bent voor de gevolgen, ga op zoek naar informatie. Ga naar de huisarts, laat je informeren en denk er opnieuw over na. Doe het niet voor anderen maar doe het vooral voor jezelf en je naasten."

'Mogelijk maken voor werkgevers te kiezen voor coronapas'

Werkgevers moeten aan werknemers om coronapassen kunnen vragen, "om te kunnen zorgen voor een veilige werkplek", aldus demissionair minister De Jonge. Werkgevers moeten hiervoor kunnen kiezen, het wordt volgens de minister geen verplichting. Op plaatsen waar bezoekers nu al een pas moeten laten zien, zoals de horeca, gaat dat ook voor werknemers gelden.

Naast een wetswijziging voor een coronapas op het werk, bereidt het kabinet ook voor dat de coronapas op andere plekken verplicht wordt. "Het gaat om locaties waar veel mensen dagelijks bij elkaar komen, zoals in niet-essentiële winkels", zegt demissionair minister De Jonge.

De Jonge noemt de uitbreiding specifiek voor dorpen en steden met een lage vaccinatiegraad en waar het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames hoog is.

RIVM vreest snelle verdubbeling IC-bezetting

Ook demissionair minister De Jonge haalt aan dat er veel felheid in het debat is. "Iedereen die nog niet is gevaccineerd is of de infectie heeft doorgemaakt, zal besmet raken. En van die groep zullen nog duizenden naar het ziekenhuis moeten", stelt De Jonge. Volgens hem verwacht het RIVM dat als de trend niet wordt gekeerd, er halverwege december dubbel zoveel mensen op de IC's liggen als nu.

De zorg kan dit niet aan, benadrukt de demissionair minister. "De realiteit is dat het hartstikke druk is in de ziekenhuizen en de rest van de zorg." Volgens hem is het overgrote deel van de coronapatiënten in de ziekenhuizen niet gevaccineerd.

Coronapas en mondkapje vaker nodig

De locaties waarvoor het coronatoegangsbewijs nodig is, worden uitgebreid. De pas gaat in de horeca ook op buitenterrassen gelden. Ook op doorstroomlocaties gaat de pas in, bijvoorbeeld in musea en sportscholen.

Daarnaast worden mondkapjes verplicht in publiek toegankelijke locaties, zoals overheidsgebouwen en winkels. Het hoger onderwijs valt hieronder, maar ook op de stations en op de perrons moeten weer mondkapjes worden gedragen. Op plekken waar het coronatoegangsbewijs verplicht is, hoeft geen kapje te worden gedragen.

"Het valt of staat met ons gedrag", benadrukte Rutte. "Het vraagt iets van ons allemaal. Maar het begint met naleving en dat doen we allemaal zelf."

‘Allemaal beetje inschikken en begrip voor elkaar’

Demissionair premier Rutte vraagt in de persconferentie om begrip voor de moeilijke besluiten die het kabinet moet nemen.

"We hebben een lastige boodschap omdat we toch meer van mensen moeten gaan vragen. Sommige mensen zijn tegen alle maatregelen. Een voorzichtige groep wil veel maatregelen. De meesten van ons zitten hier ergens tussenin. Het is begrijpelijk dat we daar in ons land mee worstelen."

Rutte heeft er begrip voor dat bij veel mensen de rek er uit is. Rutte: "We proberen elke keer een goede route te vinden. Maar dat is een worsteling. Want iedereen heeft een eigen mening en een vrije keuze. Ook vandaag weer wegen we alle belangen tegen elkaar af, en wegen we de adviezen van medische en andere deskundigen mee."

Hij doet een beroep op alle Nederlanders om waar nodig in te schikken en begrip te blijven hebben voor elkaar.

Anderhalve meter terug als basisregel

"Ons eigen gedrag blijft cruciaal", zegt demissionair premier Rutte aan het begin van de persconferentie. "Daarmee valt of staat de hele corona-aanpak". Hij hamert erop dat het belangrijk is dat iedereen de basisregels weer gaat volgen, ook gevaccineerden. Het gaat om hoesten en niezen in de elleboog, handen schudden en ventileren.

Maar Rutte voegt ook drie adviezen toe. Zo keert de 1,5 meter afstand terug en wordt het thuiswerkadvies aangescherpt. Het devies wordt nu: werk minimaal de helft van de tijd thuis. Verder adviseert het demissionaire kabinet om zoveel mogelijk thuis te blijven en drukte in het openbaar vervoer te mijden.

Volg hier om 19.00 uur de persconferentie over de coronamaatregelen

Demissionair premier Rutte en demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid geven om 19.00 uur weer een persconferentie over de coronamaatregelen.

Je kunt de persconferentie live volgen bij de NOS via de volgende kanalen:

Ergernis in Kamer over uitlekken coronamaatregelen

De Tweede Kamer wil uitleg van het demissionaire kabinet over het steeds voor de persconferenties uitlekken van de coronamaatregelen. PVV-leider Wilders noemde het "schandalig dat de Kamer zo ongeveer als laatste in Nederland wordt geïnformeerd" en hij wil nog voor het coronadebat van morgen een brief van demissionair premier Rutte.

Het verzoek van Wilders kreeg bijval van de rest van de Kamer en ook Kamervoorzitter Bergkamp sprak haar steun uit: "Ik begrijp de ergernis en ik zal ook zelf contact opnemen met de minister-president." De PVV-voorman zou het liefst zien dat de Kamer de coronamaatregelen te horen krijgt voordat de persconferentie wordt gehouden.

Deze stam in Peru wist niet dat corona bestond en is nu gevaccineerd

Deze 'vergeten' stammen in de Amazone wisten niet van het bestaan van corona af. Vandaag krijgen ze uitleg en worden ze gevaccineerd door het Rode Kruis in Peru.

Mondkapjes weer verplicht in winkels

Het wordt weer verplicht om een mondkapje te dragen in winkels. Gisteren tekende zich dat al af en Haagse ingewijden bevestigen nu een bericht uit De Telegraaf dat de mondkapjesplicht wordt uitgebreid tot winkels.

In grote lijnen komt het erop neer dat in publiek toegankelijke binnenruimtes een mondkapje moet worden gedragen, tenzij daar een coronatoegangsbewijs moet worden getoond.

In bijvoorbeeld de horeca wordt een mondkapje dus niet verplicht.

Lees hieronder het hele artikel:

Limburgs ziekenhuis VieCuri kondigt opnamestop af

Het Limburgse ziekenhuis VieCuri, met locaties in Venlo en Venray, heeft per direct een opnamestop afgekondigd. Aanleiding zijn de "buitengewoon hoge aantallen patiënten die met spoed binnenkomen in combinatie met een beperkte uitstroom", zo schrijft VieCuri in een persverklaring. Het gaat om zowel covid- en reguliere opnames als om patiënten die met spoed binnenkomen.

Overplaatsing naar andere ziekenhuizen is volgens VieCuri bijna niet mogelijk omdat andere ziekenhuizen eveneens overbelast zijn. "Het probleem is dat de instroom aan voornamelijk coronapatiënten heel snel is gekomen en veel is. Tegelijkertijd lukt het uitplaatsen van coronapatiënten naar andere ziekenhuizen nauwelijks. Andere ziekenhuizen zijn ook overbelast", staat in de verklaring.

Vorige week kondigde VieCuri al afschaling van de planbare zorg aan, om meer ruimte te maken voor covidpatiënten. Die maatregel bleek niet genoeg effect te hebben. Twee van de acht operatiekamers worden in plaats van drie nu vijf dagen gesloten.

Het besluit is genomen om de situatie "werkbaar" te houden voor medewerkers, maar ook om "veilige zorg te kunnen blijven bieden" aan patiënten. VieCuri spreekt van een "niet alledaagse maatregel" en vraagt om begrip voor de situatie: "Wij vinden dit verschrikkelijk maar noodzakelijk. We maken ons grote zorgen over het welzijn van onze medewerkers".

De afspraken op de poli's gaan gewoon door en ook op de spoedeisende hulp kunnen mensen terecht.

54.000 positieve testen gemeld; stijging van bijna 40 procent

Bij het RIVM zijn de afgelopen week 54.000 positieve testen gemeld, een stijging van 39 procent ten opzichte van de zeven dagen daarvoor. Er lieten niet alleen meer mensen zich testen bij de GGD, het percentage van die testen dat positief uitviel ging eveneens verder omhoog: van 15,3 naar 16,7 procent.

Het reproductiegetal was op 18 oktober 1.20. Dat betekent dat 100 mensen met corona 120 anderen infecteren en de epidemie dus in kracht blijft toenemen.

Aura Timen van het RIVM vindt de stijging van het aantal coronabesmettingen 'vervelend', omdat die gepaard gaat met druk op de zorg:

Advies Gezondheidsraad: boosterprik voor 60-plussers

60-plussers en mensen die wonen in een zorginstelling moeten een extra coronaprik kunnen krijgen. Dat adviseert de Gezondheidsraad. Volgens de Gezondheidsraad werken de vaccins nog altijd zeer goed tegen ernstige infecties en ziekenhuisopnames, maar zijn er aanwijzingen dat de effectiviteit van de vaccins bij oudere mensen iets afneemt.

De Gezondheidsraad acht het daarom verstandig bij deze groepen nu al te beginnen met een zogeheten booster, voordat het aantal ernstige infecties vanwege afgenomen effectiviteit sterk begint toe te nemen. De booster kan volgens het advies gezet worden vanaf zes maanden na de "primaire vaccinatieserie": dat wil zeggen na de tweede prik met Pfizer, Moderna en AstraZeneca, of na de eerste en enige prik met Janssen. Wie in eerste instantie AstraZeneca of Janssen gekregen heeft, zal een booster krijgen met Pfizer of Moderna.

Er wordt geadviseerd te beginnen met de oudste leeftijdsgroepen. De reden om ook mensen onder de zestig die in zorginstellingen wonen een prik te geven is dat daar een hogere kans op overdracht van het virus bestaat.

Het demissionaire kabinet zal binnenkort beslissen of het advies van de Gezondheidsraad wordt overgenomen.

Omdat de antistoffenniveaus na een paar maanden iets teruglopen, adviseert de raad een boosterprik voor 60-plussers:

1312 coronapatiënten in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen is de bezetting in een dag toegenomen met 100 patiënten. Er liggen nu 1312 coronapatiënten in de ziekenhuizen. Volgens het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) liggen 240 mensen op de IC's, dat waren er gisteren 236.

GGD: ruim duizend bezoekers besmet na Amsterdam Dance Event

Zeker 1027 coronabesmettingen zijn gelinkt aan het Amsterdam Dance Event (ADE) dat vorige maand werd gehouden. Dat meldt de GGD Amsterdam op basis van bron- en contactonderzoek. Tijdens ADE werden zo'n 350 evenementen gehouden, verspreid over 5 dagen. Sommige evenementen trokken duizenden bezoekers.

Het werkelijke aantal besmettingen ligt waarschijnlijk hoger. "Er zijn ongetwijfeld ook mensen die met een zelftest achter een besmetting zijn gekomen en dat vervolgens niet aan de GGD hebben doorgegeven. Ook waren er buitenlanders op het evenement aanwezig en van die mogelijke besmettingen zijn wij niet op de hoogte", zegt een woordvoerder.

ADE werd van 13 tot en met 17 oktober gehouden. Er waren ongeveer 300.000 kaarten verkocht. Bezoekers hadden een coronatoegangsbewijs nodig om binnen te komen, maar kwamen voor- en achteraf veelal bij elkaar over de vloer.

De GGD wil zich overigens niet wagen aan uitspraken of het aantal besmettingen hoog of laag is.

Ook Grieken wacht aanscherping maatregelen

Ook in Griekenland wordt vanavond een persmoment over de coronamaatregelen gehouden. Voor zover bekend worden er nieuwe maatregelen bekendgemaakt die gaan gelden voor de zogenoemde rode gebieden, zegt correspondent Conny Keessen.

In die gebieden is de besmettingsgraad het hoogst en de vaccinatiegraad het laagst. Het gaat dan vooral om het noorden van het land, de provincie Thessalië in het midden en een aantal steden en gemeenten verspreid over het land. Er gaan geluiden op dat er lokale lockdowns worden ingesteld.

De laatste paar weken is het aantal besmettingen gestegen, vooral in die rode zones. De druk in de ziekenhuizen loopt ook op. Volgens Keessen is tussen 95 procent en 98 procent van de IC-patiënten niet ingeënt. In bijvoorbeeld Thessaloniki, de tweede stad van Griekenland, is de helft van de inwoners gevaccineerd.

Er gelden nog wel maatregelen in Griekenland. Vrijwel in alle binnenruimtes en in het openbaar vervoer is een mondkapje verplicht. Daarnaast is een coronapas verplicht die aantoont of sprake is van een volledige vaccinatie, herstelbewijs of een negatieve test. "Alleen schort het aan de handhaving daarvan. Die zal waarschijnlijk wel strenger worden", denkt Keessen.

Nieuwe editie Dikke van Dale vol met 'coronajargon'

In de 16e editie van de Dikke van Dale staan volop nieuwe woorden die met corona te maken hebben. Woorden als anderhalvemetersamenleving, coronaveilig, knuffelcontact, superverspreider, testsamenleving en viruswappie zijn nieuwkomers in het woordenboek.

Naast coronawoorden bevat de nieuwe editie van het Groot Woordenboek van de Nederlandse Taal duizenden nieuwe woorden. Die woorden hebben te maken met actuele onderwerpen zoals klimaat, sociale media en inclusiviteit. "Deze woorden laten niet alleen zien hoe de taal, maar ook hoe de samenleving verandert", zo valt te lezen op de website.

Het nieuwe woordenboek verschijnt in maart.

'Nieuwe maatregelen doen pijn maar zijn evenwichtig en eerlijk'

Nieuwe maatregelen zullen onvermijdelijk beperkingen met zich meebrengen. Dat zei demissionair minister De Jonge voor overleg over de coronacrisis met collega's en de vaste adviseurs van het kabinet.

Volgens De Jonge doen nieuwe maatregelen altijd pijn, maar zullen ze evenwichtig en eerlijk zijn. Hij benadrukte dat de cijfers in de ziekenhuizen heel sterk oplopen: "We moeten voorkomen dat de zorg te zeer onder druk komt te staan; de zorg moet toegankelijk blijven voor iedereen."

Recordaantal coronasterfgevallen in Roemenië

De autoriteiten in Roemenië hebben een recordaantal dagelijkse coronadoden gemeld. In de afgelopen 24 uur werden 591 sterfgevallen geregistreerd in het land met de op een na laagste vaccinatiegraad van de EU. Ongeveer 37 procent van de inwoners is volledig gevaccineerd. In totaal stierven er 48.660 mensen aan de gevolgen van het virus, blijkt uit officiële cijfers.

Uit eerdere berekeningen van persbureau Reuters bleek dat er de afgelopen maand elke vijf minuten iemand stierf aan corona. Afgezet tegen het aantal inwoners, is het sterftecijfer in Roemenië het hoogst van alle EU-lidstaten.

Het grote wantrouwen onder Roemenen tegenover de overheid verklaart de lage vaccinatiebereidheid, legde correspondent David Jan Godfroid vorige maand uit in deze reportage:

Halsema: 'Er moet tandje bij in handhaving, maar horeca heeft ook eigen verantwoordelijkheid'

Burgemeester Halsema van Amsterdam is het met het Veiligheidsberaad eens dat "er een tandje bij moet in de handhaving van de QR-controles in de horeca". "Maar daarmee worden op andere terreinen minder handhavers ingezet en dat heeft gevolgen", zegt ze in het NPO Radio 1-programma Spraakmakers. "Maar het kan niet anders", vervolgt ze.

13 procent van de besmettingen in Amsterdam, is te herleiden tot de horeca, zegt de burgemeester. "Dus daar moet aandacht voor zijn." Ze zegt nu dat er eerder gedreigd moet worden met sluitingen van de horeca "wanneer we op heterdaad betrappen". Maar om de horeca te betrappen zijn mystery guests nodig.

Het probleem zit hem volgens Halsema in de capaciteit. "We moeten realistisch zijn, de handhaving is schaars, ook vanwege personeelstekorten." Er zijn ongeveer 7000 horecabedrijven in de hoofdstad en 450 handhavers en 4000 politieagenten. "Dus controle moet met steekproeven gebeuren en daarna volgt een waarschuwing en uiteindelijk sluiting."

De verantwoordelijkheid ligt wat haar betreft in eerste instantie bij de horeca zelf. Volgens haar moet de horeca de regels naleven en als ze dat niet doen, gaat de gemeente handhaven.

Twee maanden geleden zei de burgemeester dat de gemeente niet actief zou handhaven en geen boetes aan horeca zou uitdelen. Pas wanneer er sprake zou zijn van excessen, zou de gemeente ingrijpen. Volgens Halsema verandert daar nu niet veel aan. "Ik heb nooit gezegd dat we niet handhaven, wel dat de middelen beperkt zijn", zei ze op de radio. "En we werken niet met boetes, wel met een waarschuwing en daarna mogelijke sluiting."

Horeca: controle QR kan beter, maar besmettingsprobleem ligt ergens anders

Koninklijke Horeca Nederland vindt dat het controleren van QR-codes in het algemeen goed gaat, maar dat er wel ruimte is voor verbetering. "Maar", zo zegt voorzitter Robèr Willemsen, "ruim 60 procent van de besmettingen vindt in een thuissituatie plaats. Ik denk dat de focus misschien ook daarop moet liggen."

Hij reageert daarmee op uitspraken van demissionair minister Grapperhaus van Justitie. Die zei gisteren dat de controles vooral in de horeca en sportkantines achterblijven. Hij deed een beroep op ondernemers om daar scherp op te zijn om zwaardere maatregelen te voorkomen.

Willemsen zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat de "overgrote meerderheid van de horecaondernemers zich aan de regels houdt, maar dat dingen beter kunnen is een feit". Hij stelt dat toen de QR-maatregel inging er weinig draagvlak was onder ondernemers om te controleren, maar dat er nu een werkbare modus is gevonden om dat wel te doen.

"En op plekken waar er niet goed gecontroleerd wordt, moet de handhaving optreden", aldus Willemsen.

Berg aan mondkapjes in voorraad maar overheid deelt ze niet uit

De overheid heeft honderden miljoenen mondkapjes in voorraad. Die maskers, zowel chirurgische als FFP2-maskers, liggen in elf magazijnen en zijn maar beperkt houdbaar. Halverwege september had de overheid ruim 848 miljoen maskers op de plank liggen. Dat is een lage schatting, want officiële documenten vermelden niet dat er nog niet-gekeurde kapjes in voorraad zijn. Toch deelt de overheid ze niet uit, om verschillende redenen, schrijft de Volkskrant.

Omdat het Landelijk Consortium Hulpmiddelen grote orders plaatste aan het begin van de coronapandemie en omdat de vraag richting het LCH nu miniem is, is de voorraad enorm. Afgemeten naar de vraag vanuit de zorg had de overheid in september voor meer dan een eeuw aan chirurgische mondkapjes en een halve eeuw aan FFP2-maskers in voorraad, meldt de krant.

Het uitdelen aan burgers heeft de overheid nooit overwogen omdat ze in eerste instantie bedoeld waren voor de zorg. Daarnaast kan het uitdelen van de maskers de markt verstoren. Reguliere winkeliers komen dan moeilijk van hun voorraad af, is de gedachte.

Er zijn wel wat donaties geweest aan landen in nood en aan daklozeninstellingen, maar het overschot is wereldwijd groot. Kenners van de markt zeggen dat de overheid beter kan kiezen voor vernietiging. Die afschrijving is wel kostbaar omdat de overheid voor ongeveer 2,5 miljard euro aan beschermingsmiddelen (niet alleen maskers) heeft ingekocht. Als ze uiteindelijk worden vernietigd, zal dat in elk geval op duurzame wijze zijn, is de belofte.

Persconferentie om 19.00 uur te volgen via NOS-kanalen

Om 19.00 uur geven demissionair premier Rutte en demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid een nieuwe persconferentie over de aanscherping van de maatregelen om de stijging van het aantal besmettingen te stoppen.

Een aantal van die maatregelen is al uitgelekt. Zo moeten mensen op meer plaatsen een coronatoegangsbewijs tonen en wordt het mondkapje op meer plaatsen weer verplicht. Daarnaast wordt het thuiswerkadvies weer aangescherpt.

De persconferentie is vanaf 19.00 uur te volgen op NPO 1, NPO Start, NPO Nieuws, NOS.nl, de NOS-app, NPO Radio 1 en op de socialemediakanalen van de NOS.

Advies Gezondheidsraad extra prik gezonde mensen

De Gezondheidsraad komt vandaag met een advies over het inzetten van een extra prik voor gezonde mensen. Die zogenoemde boosterprik zou de afweer tegen het coronavirus moeten versterken. Mensen met een afweerstoornis kunnen al zo'n prik krijgen.

Demissionair minister De Jonge vroeg de raad om advies. Vooral welke leeftijdsgroep voor een dergelijke prik in aanmerking moet komen, is iets wat hij wilde laten uitzoeken. Ouderen waren in januari de eersten in Nederland die een prik kregen. Vooral onder ouderen neemt nu het aantal besmettingen weer toe, maar het is niet duidelijk of dat komt door afnemende effectiviteit van het vaccin.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft het gebruik van een extra of aanvullende doses van het vaccin van Pfizer/BioNTech en Moderna al goedgekeurd.

Dit zijn de verwachtingen van de nieuwe maatregelen

Vaker een mondkapje op en vaker een coronatoegangsbewijs moeten laten zien. Het zijn de twee maatregelen die het demissionair kabinet vandaag naar alle waarschijnlijkheid aankondigt tijdens een persconferentie - de eerste in tijden.

In dit bericht lees je wat we in grote lijnen van deze maatregelen kunnen verwachten:

'Opschalen aantal IC-bedden kan voor korte periode'

Het opschalen van het aantal IC-bedden tot 1350 kan voor een korte periode, maar gaat wel weer ten koste van andere zorg, waarschuwt LNAZ-voorzitter Ernst Kuipers in Nieuwsuur. In reactie op de vraag van het kabinet presenteert hij vandaag zijn plan voor de IC-capaciteit.

Het is volgens Kuipers belangrijk om de focus te verleggen. Vorige winter ging het opschalen voor covid ten koste van andere zorg, waaronder operaties voor hartpatiënten.

Goedemorgen en welkom

Welkom in het coronaliveblog. Volg hier het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland van dinsdag 2 november. Het blog van gisteren teruglezen kan hier.