liveblog
NOS NieuwsAangepast

Mogelijk ME-bijstand uit buurlanden • 33 arrestaties in Rotterdam

  • Welkom in het liveblog over de avondklok-onrust, in het coronablog lees je al het andere coronanieuws.
  • Het was vanavond veel rustiger in de steden dan gisteren, tot tevredenheid van de politie.
  • De politie overlegt met Belgische en Duitse collega's of zij de Nederlandse ME kunnen helpen.
  • Voetbalsupporters hadden aangekondigd hun stad te beschermen en gingen voor 21.00 uur weer naar huis.
  • Met noodverordeningen en dichtgetimmerde etalages had Nederland zich schrap gezet voor vanavond.
liveblog gesloten

Politie Zeeland-West-Brabant: zes aanhoudingen op relatief rustige avond

In tegenstelling tot de voorgaande avonden is het vanavond rustig gebleven na het ingaan van de avondklok, zegt ook de politie-eenheid Zeeland-West-Brabant. In totaal zijn er zes aanhoudingen verricht. "Maar het waren vooral groepen goedwillenden die de politie dit keer aantrof", meldt de politie.

Aan het begin van de avond verzamelde zich een grote groep mensen in het centrum van Breda. Zij maakten de politie duidelijk de stad te willen beschermen en niet uit te zijn op rellen. "Ondanks dat dit sentiment bijzonder werd gewaardeerd, bedankte de politie vriendelijk voor verdere samenwerking en werd ook deze groep om 20.30 uur verzocht voor de lockdown naar huis te gaan. Daar gaf de groep massaal gehoor aan en zodoende waren de straten rond het centrum om 21.00 uur leeg."

Buiten wat verdere opstootjes in de regio bleef het verder rustig, meldt de politie. Tegen middernacht stond de teller op zes aanhoudingen.

Mogelijk ME-bijstand uit buurlanden

De politie zoekt uit of het mogelijk is om hulp van Duitse en Belgische ordetroepen te krijgen als er de komende dagen weer rellen uitbreken. Politiechef Willem Woelders van de Landelijke Eenheid zei in Op1 dat de buurlanden voldoende goed getrainde ME'ers beschikbaar hebben die "onder aansturing van de Nederlandse politie" kunnen worden ingezet. Hoeveel precies kon hij nog niet zeggen.

Woelders zei dat het gisteravond rond 21.00 uur spannend was of er wel voldoende ME'ers op de juiste plekken aanwezig konden zijn. In alle steden stonden manschappen paraat op de plekken waar rellen werden verwacht, maar onrust kan zich heel snel verplaatsen, zei hij. Relschoppers maken afspraken via sociale media "en in één keer, in vijf minuten, popt het op. Als je daar dan nog naartoe moet rijden, kost dat tijd".

Minister Grapperhaus, via een videoverbinding aanwezig in Op1, prees de politie voor haar inzet de afgelopen dagen. "De politie heeft laten zien uiterst wendbaar te zijn."

Inmiddels 33 arrestaties in Rotterdam

Het aantal arrestaties in Rotterdam is inmiddels opgelopen naar 33. Het gaat om mensen die zijn opgepakt vanwege samenscholing, het niet kunnen tonen van een identiteitsbewijs of het plegen van vernielingen.

MVV-supporters naar huis vertrokken

De MVV-voetbalfans die vanavond zeiden Maastricht te willen beschermen tegen relschoppers, zijn allemaal naar huis vertrokken, laat de politie weten. De supportersbegeleiders van de politie hebben de groep rond 20.30 uur aangesproken op de avondklok.

De supporters waren er volgens de politie niet op uit om te rellen of de avondklok te overtreden. "Ze wilden een statement maken. In het licht van wat er de afgelopen dagen is gebeurd is het een positieve manier geweest om een statement te maken. De openbare orde is geen moment in het geding geweest", aldus een woordvoerder van de politie.

Ook rustig in Den Bosch

Een woordvoerder van de politie Den Bosch laat weten dat het nu rustig oogt in de stad en in Oost-Brabant. "Ik heb geen signalen dat de mensen die ons wilden steunen en die eerder op straat waren, zich niet aan de avondklok houden."

Een groep supporters bewaakte sinds vanmiddag een winkelcentrum in een buitenwijk van Den Bosch:

Voetbalsupporters beschermen winkelcentrum den Bosch: 'Poten ervan af!'

Politiechef Woelders: ander beeld dan gisteren

Het is tot nu toe een stuk rustiger in de diverse steden dan gisteren, zegt Willem Woelders, commandant Corona bij de Nationale Politie, tegen Nieuwsuur. "We zien echt een ander beeld dan gisteren. Wel zijn er in diverse steden jongeren op straat in iets grotere of kleinere groepen, we zien ook groepen voetbalsupporters. Maar wij zitten daar als politie heel kort bovenop vanaf het begin van de avond en spreken ze aan. Er is nog geen aanleiding geweest voor de inzet van de ME of andere troepen. Dat was gisteren anders."

Woelders is daar naar eigen zeggen "relatief tevreden mee". "We zijn er nog niet. We moeten kijken wat de komende uren opleveren. We zien nog steeds op sociale media dat er wel allerlei berichten rondgaan. We kunnen aan het eind van de avond de balans opmaken, maar de sfeer is op dit moment gelukkig echt anders."

Amsterdam-Osdorp weer rustig

In Amsterdam-Osdorp, waar de situatie enige tijd gespannen was, is het weer redelijk rustig. Bij de straat Tussen Meer waren mensen samengekomen die vuurwerk afstaken. De Mobiele Eenheid stond al paraat. Volgens een politiewoordvoerder zijn de ME'ers uit hun voertuig gekomen en hebben ze in linie op en neer gelopen. Daarop vertrokken de meeste mensen. De achterblijvers werden aangesproken op de avondklok. Volgens de politie is het er nu rustig.

Vanavond extra NOS Journaals

Het NOS Journaal heeft vanavond extra uitzendingen op NPO 1 vanwege de spanning in de diverse steden in het land. Die zijn om 21.15 uur na het programma DNA Onbekend en om 22.20 uur voordat het programma Op1 begint.

Arrestaties in Rotterdam, ook spanning in Amsterdam

In Rotterdam zijn zeventien mensen aangehouden. De situatie is er gespannen vanwege de rellen van gisteravond. De politie meldt dat er negen mensen zijn opgepakt in Rotterdam-Zuid en acht in het centrum, vooral vanwege samenscholing en omdat mensen zich niet konden identificeren.

Arrestaties in Rotterdam

Ook in Amsterdam-Osdorp is het volgens de politie onrustig; er wordt vuurwerk afgestoken. De Mobiele Eenheid staat klaar. In Hilversum waren ook groepen mensen samengekomen, waarop de politie iedereen wegstuurde. Dat ging rustig, er is niemand gearresteerd.

Boeren bieden politie Doetinchem hulp aan

Boeren hebben volgens De Gelderlander aangeboden om met 100 tot 200 trekkers "alle straten van Doetinchem dicht te zetten, zodat geen relschopper er meer in of uit kan".

De boeren laten aan De Gelderlander weten stand-by te staan om hulp te bieden, maar te wachten op een seintje om in actie te komen. "De regie daarvoor ligt bij de politie", laat een van de boerenleiders weten. In Doetinchem is een noodbevel van kracht. Iedereen wordt verzocht weg te blijven uit het centrum. Wie zich daar niet aan houdt, kan worden opgepakt.

RTV Oost schreef eerder vandaag dat een boer uit Kamperveen had aangeboden om met trekkers naar Zwolle te rijden om de stad af te sluiten en zo rellen te voorkomen. De burgemeester van Zwolle heeft de boer bedankt voor het aanbod, maar gezegd dat de situatie gisteravond op eigen kracht goed is opgelost.

Correctie: Eerder vanavond stond bij dit bericht onderstaande foto met leden van Farmers Defence Force. Deze foto bleek niet van vandaag te zijn.

Deze foto stond bij dit bericht, maar blijkt niet van vandaag te zijn.

GGD Rotterdam sluit mobiele corona-testlocaties

De GGD Rotterdam Rijnmond sluit morgen alle mobiele en tijdelijke corona-testlocaties vanwege de dreiging van rellen. "Veiligheid van onze medewerkers staat voorop. Geplande afspraken zijn afgebeld en verzet", schrijft de GGD op Twitter. Het gaat om dertien locaties in Rotterdam.

Winkeliers timmeren ramen dicht en zetten containers voor de deur

In verschillende steden hebben winkeliers hun zaken dichtgetimmerd uit vrees voor rellen en plunderingen. "Omdat we te horen hebben gekregen dat er wellicht het een en ander kan gebeuren willen we het zekere voor het onzekere nemen. Het is heel erg triest, maar we willen ook niet dat het aan diggelen gaat", zegt een antiekrestaurateur in Hilversum.

Winkeliers timmeren ramen dicht en zetten containers voor de deur

MVV-supporters trekken zingend door Maastricht

Een groep van zo'n 200 MVV-supporters trekt door Maastricht als waarschuwing tegen eventuele relschoppers om 'hun' stad met rust te laten.

De politie laat weten dat het gaat om een flinke groep mensen van de Angel side, de harde kern van MVV, en dat een supportersbegeleider van de politie aanwezig is. "We staan in verbinding met die groep. Ze hebben aangegeven de stad te willen beschermen. We kijken hoe dit zich ontwikkelt."

Voetbalsupporters bewaken centrum Maastricht: 'We beschermen onze stad'

Minister Bijleveld: blijf thuis

Demissionair minister van Defensie Bijleveld spreekt op Twitter haar bewondering uit voor het optreden van de politie en de marchaussee. "Ook vanavond staan ze klaar. Rellen en geweld zijn nooit goed te praten. Blijf thuis!", twittert ze.

Vrijwilligers van moskee en jongerenwerkers in Rotterdam helpen met opruimen

Vrijwilligers van moskee Essalam en jongerenwerkers in Rotterdam-Zuid hielpen een dag na de rellen mee opruimen. Ze zijn geschrokken van het geweld. "Wat ik heb gezien, is niet leuk. Het doet me echt pijn", zegt een van hen.

Jongerenwerker Hamid Karroumi probeert met jongeren in de wijk in gesprek te gaan. "Je ziet nog steeds oproepen om ergens anders bij elkaar te komen en toch weer te gaan rellen. Dus we houden ons hart vast."

'Je ziet nog steeds oproepen om te gaan rellen, dus we houden ons hart vast'

Noodverordening of noodbevel?

Burgemeesters kunnen bij onrust kiezen tussen een noodverordening en een noodbevel. Dat klinkt ongeveer hetzelfde, maar praktisch en juridisch zijn er nogal wat verschillen.

Een noodverordening moet algemeen worden bekendgemaakt en geldt voor iedereen die in een bepaald gebied is, vaak voor langere tijd. Hiermee kunnen grondrechten worden ingeperkt, zoals het demonstratierecht of de vrijheid van meningsuiting.

In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld dat de politie mensen kan wegsturen nog voordat ze iets hebben gedaan. De gemeenteraad moet een noodverordening goedkeuren, wat vaak pas achteraf gebeurt. Wie zich er niet aan houdt, begaat een overtreding.

Wat dat betreft is het noodbevel een zwaarder middel, want wie dat negeert, begaat een misdrijf en kan strafrechtelijk worden vervolgd. Een ander belangrijk verschil is dat een noodbevel alleen geldt voor één persoon of één groep. Het hoeft alleen aan hen kenbaar te worden gemaakt en vervalt weer zodra het bevel is opgevolgd.

Een noodbevel is dus bedoeld voor de 'korte klap', gericht op een beperkte groep mensen. Een noodverordening duurt langer en geldt voor iedereen.

Ziekenhuizen nemen voorzorgsmaatregelen

Enkele ziekenhuizen nemen maatregelen om te voorkomen dat ze doelwit worden van avondklokrellen en om hun patiënten en medewerkers te beschermen. Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg heeft de afdeling Spoedeisende Hulp extra beveiligd, meldt Omroep Brabant. De deur is gesloten; wie naar binnen wil moet door een sluis die door beveiligers wordt bediend. Ook het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven heeft maatregelen genomen, maar zegt niet welke.

Eerder vandaag werd al bekend dat het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam familieleden van patiënten oproept om vanavond niet op bezoek te komen. Het Ikazia ligt vlak bij het Zuidplein, waar relschoppers zich zouden willen verzamelen. Veel andere ziekenhuizen laten aan de NOS weten dat ze de ontwikkelingen nauw in de gaten houden, maar vooralsnog geen extra maatregelen hebben genomen.

Politie en OM roepen ouders op hun kinderen thuis te houden

Het Openbaar Ministerie en de politie roepen ouders op om hun kinderen 's avonds thuis te houden. Uit camerabeelden blijkt dat een deel van de relschoppers van de afgelopen dagen jonge jongens zijn van een jaar of 14.

Heleen Rutgers, hoofdofficier van justitie in Oost-Brabant, wijst ouders daarom op hun verantwoordelijkheid: "Weet waar je kind uithangt en ga het gesprek met ze aan. Als je kind strafbare feiten pleegt, is de kans groot dat hij een strafblad krijgt. De consequenties daarvan zijn echt heel groot."

Openbaar Ministerie: 'Zorg dat je kind thuis is 's avonds'

Politie en OM zien dat jongeren via sociale media worden opgeroepen om de straat op te gaan. Een deel van de jongeren is gevoelig voor dit soort oproepen, zegt Anja Schouten, politiechef van de regio Noord-Holland en landelijk portefeuillehouder Jeugd van de Nationale Politie.

"Het is niet altijd zichtbaar voor ouders wat zich online afspeelt, maar ga erover in gesprek en voorkom grote problemen. Dat contact maakt echt onderdeel uit van een oplossing. Daarnaast is het ook nodig dat er aandacht is voor ouders die geen vat hebben op hun kinderen", aldus Schouten.

Dure jas inleveren

Het Openbaar Ministerie zet in op strenge straffen voor relschoppers die zich schuldig hebben gemaakt aan geweldplegingen en plunderingen. Verder zal het OM samen met de politie, de FIOD en de Belastingdienst proberen bezittingen van verdachten af te pakken om de aangerichte schade op hen te kunnen verhalen.

Dat kan betekenen dat tieners bijvoorbeeld hun dure scooter of dure jas kwijtraken. De eerste zaken zijn volgens het OM al in voorbereiding. "Wij vinden dat ondernemers moeten worden gecompenseerd en wat ons betreft betalen de verantwoordelijken iedere cent aan schade terug", zegt Rutgers.

Nederland zet zich schrap voor vierde 'avondklokavond'

Na drie dagen van avondklokrellen bereiden gemeenten, ondernemers en anderen zich voor op mogelijk opnieuw een onrustige avond. Verschillende steden hebben bestuurlijke maatregelen genomen om de relschoppers vóór te zijn. Zo heeft de gemeente Den Bosch een noodverordening ingesteld, waarmee politie onder meer alle toegangswegen kan controleren en mensen kan tegenhouden.

In verschillende plaatsen hebben ondernemers hun ramen en deuren dichtgetimmerd om plunderingen te voorkomen. Sommige scholen en kinderopvangcentra hebben de kinderen eerder naar huis gestuurd.

Ook sportclubs nemen het zekere voor het onzekere. Zo hebben meerdere voetbalclubs in Hilversum alle trainingen voor vanavond in overleg met de politie afgelast. Op sociale media worden twee Hilversumse voetbalclubs genoemd als mogelijke verzamelplaats voor relschoppers.

Al 30.000 euro opgehaald voor eigenaar vernielde Primera

Een crowdfundingactie om de eigenaar van de vernielde Primera in Den Bosch te helpen heeft binnen twee uur al meer dan 30.000 euro opgeleverd. De winkel van Maaike Neuféglise werd tijdens de rellen van gisteravond zwaar toegetakeld. Vanochtend deed ze geëmotioneerd haar verhaal. De schade loopt mogelijk in de tonnen.

De site Geenstijl besloot een actie op te zetten om Neuféglise uit de brand te helpen en Omroep Brabant meldt dat het hard gaat met de donaties. In de reacties krijgt de ondernemer veel steun en bijval. Zo schrijft iemand: "Uiteraard heb ik gedoneerd. Dit verhaal greep me zo aan. Heel erg veel sterkte de komende tijd en het geld die ze krijgt uit deze crowdfunding is haar van harte gegund".

Een ander schrijft: "Lieve Maaike, als ik u zo zie, zo ontdaan, zo machteloos, dan springen de tranen in mijn ogen. Ik schaam me dan voor wat er van Nederland is geworden. Nu lees ik dat heel veel reaguurders speciaal voor u hebben gedoneerd. Mijn schaamte en tranen maken plaats voor een dieper gevoel van vertrouwen. Het komt goed, Maaike".

Rutte bezoekt Schilderswijk na rellen

Demissionair premier Rutte heeft vanmiddag een bezoek gebracht aan de Schilderswijk in Den Haag, waar de afgelopen avonden rellen zijn geweest na de invoering van de avondklok. Hij sprak onder meer met personeel van een instelling voor verstandelijk gehandicapten, waar zondagavond de ramen zijn ingeslagen. Cliënten waren heel angstig, vertelden de medewerkers.

De premier heeft vandaag ook contact gehad met ondernemers in Rotterdam en Den Bosch, waar gisteravond winkels zijn geplunderd. Ook sprak hij met vertegenwoordigers van de politie.

Rutte zei zich niet bezig te houden met wat er aan deze rellen ten grondslag ligt. "Daar denk ik niet over na. Ik ga niet zoeken naar diepere sociologische oorzaken, dit is puur crimineel gedrag. Daar gaan we einde aan maken."

Rutte bezoekt Schilderswijk: 'Ik ga niet zoeken naar sociologische oorzaken'

Ondernemersorganisaties veroordelen rellen

VNO-NCW en MKB-Nederland reageren met afschuw op de rellen en plunderingen. "Voor ondernemers die toch al zo getroffen zijn door de lockdown en vechten voor hun voortbestaan, zijn deze plunderingen een extra klap in het gezicht. Hier mag je nooit mee weg komen", aldus de ondernemersorganisaties.

De vrees zit er bij ondernemers goed in. "Wij horen uit onze achterban van ondernemers die bang zijn, die hun etalages uit vrees dichttimmeren en die vrezen voor de extra schade. Afhankelijk van de polis is deze schade in principe door de verzekering gedekt. Het mag wat ons betreft in elk geval niet zo zijn dat ondernemers hier ook nog eens voor opdraaien."

De ondernemersorganisaties vinden het een goede zaak dat het kabinet het snelrecht inzet en dat het de bedoeling is dat relschoppers een onvoorwaardelijke straf krijgen en moeten betalen voor de schade die ze hebben aangericht.

Rotterdams ziekenhuis roept mensen op niet op bezoek te komen

Vanwege de dreiging van nieuwe rellen roept het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam mensen op om vanavond geen patiënten te komen bezoeken. Op Twitter laat het ziekenhuis weten dat er veelvuldig contact met de politie is geweest, en dat er voor vanavond serieuze aanwijzingen zijn voor rellen in de omgeving van het Zuidplein, waar het ziekenhuis naast ligt.

De spoedeisende hulp is vooralsnog gewoon bereikbaar en ook voor bevallingen kunnen vrouwen bij het ziekenhuis terecht.

Kamer debatteert morgen kort over rellen na avondklok

De Tweede Kamer debatteert morgen kort over de rellen en plunderingen van de afgelopen dagen. De hele Kamer steunt een verzoek daartoe van PVV-leider Wilders.

Wilders wil dat behalve demissionair premier Rutte en minister Grapperhaus van Justitie, ook minister Bijleveld van Defensie naar de Kamer komt. Hij wil een voorstel indienen om het leger in te zetten om de relschoppers tot de orde te roepen. Aansluitend aan het debat kan over dat voorstel gestemd worden.

Later uitgebreider debat

Op een later moment, waarschijnlijk volgende week, zal de Kamer dieper ingaan op de kwestie in een nieuw debat.

Verschillende partijen wezen erop dat de rellen nog voortduren en dat het kabinet nu vooral bezig moet zijn met de bestrijding daarvan. Door op dit moment al een uitgebreid debat te voeren, zijn de agenten in de frontlinie niet geholpen, is hun redenering.

Politie overstroomd met tips en beeldmateriaal van rellen

De politie wordt naar eigen zeggen overspoeld met telefoontjes met tips over reloproepen via de chat-app Telegram. Omdat de politie de stroom bijna niet meer aankon staat er sinds gisteren een formulier op de site waarmee mensen een melding kunnen doen.

Ook meldt de politie dat er massaal gehoor wordt gegeven aan de oproep om beelden te delen. In verschillende eenheden zijn rechercheteams opgezet om alle beelden te bekijken. De politie verwacht op basis van beelden meer relschoppers op te kunnen pakken.

Tweede Kamervoorzitter Arib: Dit is niet het Nederland dat wij kennen

Tweede Kamervoorzitter Arib heeft bij het begin van het vragenuurtje namens de Kamer een verklaring afgelegd naar aanleiding van de recente rellen.

Daarin zei ze onder meer: "Op televisie en via sociale media zagen we hoe zorginstellingen zijn belaagd en winkels werden geplunderd. Op verschillende plekken werd brand gesticht. We hebben gezien hoe agenten, ambulancemedewerkers en journalisten werden aangevallen, en hoe extra beveiliging ervoor moest zorgen dat zorgmedewerkers veilig naar buiten konden. Het zijn schokkende beelden en ze gaan de hele wereld over. Dat is niet het Nederland dat wij kennen, en dat is niet het Nederland waar wij van houden. Geweld hoort niet bij een democratie en het zou nooit een middel mogen zijn om je te uiten."

Bekijk hier de volledige verklaring:

Statement Kamervoorzitter over rellen: 'Dit is niet het Nederland dat wij kennen'

Slachtofferhulp: veel gedupeerden dreigen tussen wal en schip te vallen

Slachtofferhulp Nederland is bezorgd over de gedupeerden van de rellen en plunderingen van de afgelopen dagen. Hoewel demissionair minister Hoekstra van Financiën vanochtend in het tv-programma Goedemorgen Nederland zei dat wat hem betreft de schade "tot op de laatste cent" moet worden verhaald op de daders, vreest Slachtofferhulp dat veel gedupeerden tussen wal en schip zullen vallen.

De relschoppers vallen onder het snelrecht, maar té snel straffen kan ertoe leiden dat gedupeerden met schade blijven zitten, waarschuwt de belangenbehartiger. Dat risico bestaat als gedupeerden hun schade nog niet volledig inzichtelijk hebben kunnen maken of als het bewijs moeilijk te leveren is.

Slachtofferhulp stelt voor een fonds in het leven te roepen waarin alle daders een bedrag moeten storten ten behoeve van de slachtoffers en gedupeerden. Dit gebeurde ook na de 'Project X' rellen in Haren in 2012.

Noodbevel voor Zwolle

Ook in Zwolle zijn aanwijzingen voor nieuwe rellen vanavond, meldt RTV Oost. Daarom geldt er vanaf 18.00 uur een noodbevel. "Kom niet naar de stad, je hebt er niets te zoeken", zegt burgemeester Snijders tegen de regionale omroep. "Anders word je weggestuurd."

Gisteravond gold vanaf 20.15 uur ook een noodbevel in delen van Zwolle. Er werden drie mensen aangehouden.

Eigenaar verwoest winkelpand: 'Ze hebben geen hart'

Op de Groene Hilledijk in Rotterdam wordt de schade opgemaakt van de rellen en plunderingen van gisteravond. Emrah, eigenaar van een vernielde voedingssupplementenwinkel, oogt kalm maar kookt van binnen nog steeds.

Ook pandeigenaar Fatma staat nog te trillen van woede:

Plunderaars sloopten supplementenwinkel in Rotterdam: 'Ze hebben geen hart'

Morgen eerste snelrechtzitting na rellen Museumplein

Morgen moet voor het eerst een verdachte van de rellen op het Museumplein voor de rechter verschijnen. Het gaat om een 46-jarige Amsterdammer die zondag 17 januari werd aangehouden. Die dag hadden zich zo'n 1500 tot 2000 mensen op het plein verzameld voor een verboden demonstratie met de naam 'Stem nooit meer kabinet Rutte!'. De politie ontruimde het Museumplein met onder meer waterkanonnen en honden. Er werden toen 143 mensen gearresteerd, van wie een aantal zich voor de politierechter moet verantwoorden.

Aboutaleb: 'Voelt het goed dat je de stad naar de vernieling hebt geholpen?'

De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb spreekt in een videoboodschap de relschoppers in zijn gemeente direct toe. "Geeft het een goed gevoel, dat je de stad naar de vernieling hebt geholpen? Dat je de ondernemers van je eigen stad schade hebt berokkend? Voelt het goed wakker te worden met een tas vol gestolen spullen naast je?"

Aboutaleb richt zich ook tot de Rotterdamse ondernemers. "We laten jullie niet in de steek, we gaan jullie helpen", zegt hij. Tot slot spreekt de burgemeester zijn waardering uit voor de politie-inzet in de stad. Er werden vannacht ruim vijftig mensen aangehouden in Rotterdam, vooral in het zuidelijke deel van de stad. Daar werden meerdere winkels geplunderd en bekogelden relschoppers de politie met stenen en vuurwerk.

Bekijk hier de reactie van Aboutaleb:

Aboutaleb: 'Voelt het goed dat je de stad naar de vernieling hebt geholpen?'

Bijna heel Den Bosch aangemerkt als veiligheidsrisicogebied

Burgemeester Mikkers heeft vrijwel de gehele gemeente Den Bosch bestempeld als veiligheidsrisicogebied. Dat betekent dat de politie mensen er preventief kan fouilleren. Ook is per direct een noodverordening van kracht, die het de politie onder meer mogelijk maakt om alle wegen naar de gemeente toe te controleren. Mensen die geen duidelijke reden hebben om Den Bosch in te gaan, kunnen worden tegengehouden.

Volgens de gemeente Den Bosch worden op sociale media opnieuw oproepen gedeeld om massaal de straat op te gaan, "om het ongenoegen kenbaar te maken tegen de coronamaatregelen en het creëren van chaos in de gemeente." De aanwijzing tot veiligheidsrisicogebied is in ieder geval tot en met 1 februari van kracht, de noodverordening geldt tot zeker 10 februari.

Volgens Omroep Brabant neemt de onrust in Den Bosch nu al toe. Winkeliers in meerdere winkelcentra zijn begonnen met het dichttimmeren van ramen en deuren, schrijft de omroep. En sommige scholen en kinderopvangcentra hebben besloten om aanwezige leerlingen en kinderen eerder naar huis te sturen.

Drie minderjarigen aangehouden in Drenthe

In het noorden van Nederland zijn rellen vooralsnog uitgebleven. Wel heeft de politie gisteren drie minderjaren uit Drenthe gearresteerd, meldt RTV Drenthe. Zij riepen mensen via sociale media op om te gaan rellen in onder meer Emmen, Assen en Beilen. De jongeren zijn aangehouden en verhoord. De politie sluit niet uit dat er nog meer aanhoudingen volgen.

Nog zes mensen vast in Amsterdam

In de buurt van de Molukkenstraat in Amsterdam-Oost zijn gisteravond elf mensen aangehouden, meldt de politie. Zes van hen zitten nog vast. Het was gisteravond erg onrustig in de Indische buurt. Relschoppers richtten vernielingen aan en gooiden met vuurwerk. Volgens de politie bleven "grote ongeregeldheden" uit.

1741 boetes uitgedeeld

De politie heeft gisteravond 1741 boetes uitgedeeld, vrijwel allemaal voor het niet naleven van de avondklok. Eerder werd al bekend dat 184 mensen zijn aangehouden bij de ongeregeldheden in het land, onder meer voor openlijke geweldpleging.

Kabinet gaat avondklok niet terugdraaien

"We gaan niet capituleren voor een paar idioten", zei minister Hoekstra van Financiën vanmorgen. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid is het daarmee eens: "Kennelijk vinden kleine groepen het nodig om te gaan rellen. Maar dat komt niet door het coronabeleid, want daar hoef je geen winkel voor te plunderen."

Grapperhaus zegt dat de politie en de Koninklijke Marechaussee keihard optreden tegen de relschoppers. Zij vallen onder het snelrecht en kunnen een onvoorwaardelijke gevangenisstraf krijgen.

Emotionele eigenaar vernielde Primera: 'Het moet stoppen, alsjeblieft'

Maaike Neuféglise, eigenaar van een Primera-winkel in Den Bosch, barstte in tranen uit toen ze vanmorgen bij haar zaak aankwam. Haar winkel in de Visstraat werd gisteravond geplunderd. Volgens Neuféglise loopt de schade in de tonnen. Omroep Brabant schrijft dat de steunbetuigingen inmiddels volop binnenstromen.

Eigenaar vernielde kiosk in tranen: 'Dit is zó verdrietig'

Complimenten voor harde kern FC Den Bosch

Een wijkagent van de binnenstad van Den Bosch complimenteert de harde kern van de FC Den Bosch-supporters, de zogeheten M-side. De wijkagent was gisteravond supporters tegengekomen die het ziekenhuis en delen van het stadscentrum probeerden te beschermen, zegt hij op Twitter.

Ook fanatieke supporters van PEC Zwolle hadden aangeboden op te treden als er winkels zouden worden geplunderd, meldt Tubantia.

Crowdfundingsactie voor testlocatie Urk

Jonge inwoners van Urk zijn een crowdfundingsactie gestart om geld in te zamelen voor de heropbouw van de GGD-testlocatie die zaterdag in brand werd gestoken. Ze hopen 10.000 euro op te halen, met nadruk niet "om de financiële kosten voor de twee jongens die de brand hebben aangestoken op te hoesten, maar om buitenwonenden ook de goede kant van de Urker jeugd te laten zien".

Na het ingaan van de avondklok dit weekend was het onrustig in het Flevolandse vissersdorp. Jongeren keerden zich tegen de politie en staken een teststraat van de GGD in brand.

Hier waren tot nu toe gewelddadigheden en plunderingen

Sinds zaterdagavond kwam het op meerdere plaatsen in Nederland tot confrontaties tussen relschoppers en de politie.

52 aanhoudingen in Den Bosch, burgemeester: 'Pijnlijk dat we onvoldoende grip hadden'

"Het doet pijn dat we gisteravond onvoldoende grip hadden om op een goede manier met de situatie om te gaan", zegt burgemeester Jack Mikkers van Den Bosch. Hij sprak zojuist een groep Bosschenaren toe die met bezems en andere schoonmaakspullen waren samengekomen op het plein voor het stadhuis.

Mikkers zegt dat de autoriteiten wel wisten dat er berichten rondgingen over ongeregeldheden, maar dat het erg snel ging. "In tien minuten kwam er een groep van zo'n tachtig man van de Graafseweg naar de binnenstad. Dat was pijnlijk, dat we niet in staat zijn gebleken om dat met elkaar op te pakken. Toen de ME kwam was het met een kwartier opgelost, maar ik vond dat te laat." Mikkers heeft daarom al een onderzoek naar de gang van zaken aangekondigd.

Bosschenaren die willen helpen met opruimen, luisteren naar burgemeester Mikkers

In Den Bosch zijn 52 mensen aangehouden, van wie er nog 50 vastzitten. De meeste van hen waren jonger dan 25 jaar, zegt Mikkers, die daarom ook een beroep op de ouders doet. "Houd je zonen en dochters thuis. Zorg voor elkaar en help elkaar." De opgepakte jongeren hebben nog een toekomst in Den Bosch voor zich, aldus Mikkers. "Laten wij ze die geven, maar op een manier die past bij ons Oeteldonk, bij ons 's-Hertogenbosch."

De burgemeester zegt kippenvel te hebben gekregen van de rellen gisteravond. "Omdat we zagen hoe onze mooie stad werd vernietigd door onverlaten, relschoppers, plunderaars en dieven." Mikkers kan de angst dat gewelddadigheden als die van gisteravond nog een keer gebeuren naar eigen zeggen niet helemaal wegnemen. "Ik doe wel heel erg mijn best, we doen er alles aan om dit te vermijden. Maar ik kan niet overal zijn, en dat geldt ook voor de politie."

Bosschenaren helpen mee met schoonmaken

Enkele inwoners van Den Bosch trokken vanmorgen in alle vroege met bezems, stoffers en blikken en vuilniszakken de binnenstad in. "Dit is mijn stad, en ik vind het gewoon heel triest wat er gisteravond is gebeurd", zegt een van hen. "Ik zou gewoon mijn steentje bij willen dragen om het ook een klein beetje op te ruimen."

Bewoners helpen mee met schoonmaken: 'Een echte Bosschenaar komt niet aan zijn stad'

Verzekeraars proberen schade te verhalen op daders

Schade aan je winkel of onderneming door de rellen van gisteren? Volgens Richard Weurding, algemeen directeur van het Verbond van Verzekeraars, wordt die schade - mits je bent verzekerd - vaak gedekt. "We weten dat niet alle ondernemers even goed zijn verzekerd. Maar als ze dat wel zijn, zullen verzekeraars dekking geven en de schade vergoeden", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. Wel zijn daarbij de polisvoorwaarden van belang.

Het Verbond van Verzekeraars moet nog inventariseren hoe groot de aangerichte schade precies is. Verzekeraars gaan proberen om die schade op de daders te verhalen, zegt Weurding. "Dat hebben we in het verleden ook gedaan bij bijvoorbeeld voetbalrellen en Project X in Haren. Maar het is niet makkelijk: je moet het kunnen bewijzen. Voor ons is het daarom belangrijk dat we goed met justitie kunnen samenwerken."

Luister hier het hele radiogesprek met Richard Weurding terug.

184 mensen gearresteerd

De politie heeft gisteravond in totaal 184 mensen aangehouden bij de gewelddadigheden en plunderingen, onder wie ruim 50 in Rotterdam en 52 in Den Bosch. Meer aanhoudingen worden niet uitgesloten. De politie roept getuigen op om foto's en videobeelden van de ongeregeldheden te delen.

Belgische autoriteiten vrezen rellen in grensgemeenten

De autoriteiten van enkele Belgische grensgemeenten vrezen dat de gewelddadigheden en plunderingen van Nederland overslaan naar België, schrijft De Standaard. Op sociale media worden oproepen gedeeld om komend weekend in Turnhout, Sint-Niklaas en Maasmechelen de straat op te gaan. "Heel wat mensen hebben de oproep al gezien", zegt burgemeester Paul van Miert van Turnhout tegen de Belgische krant. "Zelfs al is het vaak een screenshot van een screenshot, het is wel een inktvlek die uitdijt."

Op Facebook noemt de burgemeester van Maasmechelen, Raf Terwingen, de circulerende oproepen "onaanvaardbaar en verwerpelijk". In Maasmechelen, vlak over de grens met de Nederlandse provincie Limburg, werd gisteren al een molotovcocktail gegooid naar het huis van een oud-burgemeester. "Maasmechelen, we gaan beginnen", zou op beelden daarvan te horen zijn.

Politiekorpschef: 'Respect voor collega's'

Korpschef Henk van Essen van de Nationale Politie heeft via Twitter gereageerd op de ongeregeldheden van gisteravond en vannacht. Volgens hem hadden de rellen "niets meer te maken met het grondrecht van demonstreren".

Ook Jeroen Bosch Ziekenhuis was 'doelwit'

Ook in Den Bosch zijn tientallen mensen aangehouden. De gemeente is vannacht al begonnen met het opruimen van de schade in de binnenstad. Ook worden meerdere winkelpanden beveiligd, zegt de gemeente in een persbericht.

In Den Bosch werden gisteravond een supermarkt en een elektronicazaak geplunderd. Relschoppers staken vuurwerk af en gooiden auto's om. Ook deden ze een poging om bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis te komen. Ambulances moesten uitwijken naar andere ziekenhuizen, schrijft Omroep Brabant. "Dat was angstaanjagend voor het personeel", zegt ziekenhuisdirecteur Piet-Hein Buiting tegen de regionale omroep.

De dreiging duurde niet lang. Door ingrijpen van onder meer de politie en de beveiliging was er geen schade en is de zorg niet in het gedrang gekomen, staat op de website van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. "Wat er feitelijk gebeurd is bij het ziekenhuis, viel uiteindelijk mee. Maar de impact op onze medewerkers, de maatschappij en de zorg is erg groot."

Bruls: 'Als mensen echt kwaad willen, kun je niet alles tegenhouden'

Volgens Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad, zijn de rellen en ongeregeldheden van de afgelopen dagen maar met één woord te beschrijven: "Vreselijk", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Dit is helaas wat wij als burgemeesters al vreesden: kopieergedrag. Maar het blijft vreselijk, hoe een paar duizend mensen over het hele land ons nu al een paar dagen in gijzeling houden door het geweld dat ze plegen."

Zagen de politie en veiligheidsregio's de ongeregeldheden niet aankomen? Volgens Bruls kan de politie niet overal meteen bij zijn als op verschillende locaties de vlam in de plan slaat. "Als een aantal mensen doelbewust vernielingen, geweld en intimidatie toepast, dan is dat onmogelijk. Neem van mij aan: de politie heeft er gisteravond een heleboel angels uit gehaald. Er zijn mensen gearresteerd, tegengehouden, weggestuurd. Maar als mensen echt kwaad willen, kun je niet alles tegenhouden."

Bruls vraagt zich wel af hoe betrouwbaar berichten vooraf op sociale media zijn. In de stad waarvan hij burgemeester is, Nijmegen, bleven grote rellen bijvoorbeeld uit, terwijl vooraf wel ongeregeldheden waren aangekondigd. "Die berichten geven een sfeer van angst en beklemming. Achteraf kun je je afvragen: hoe serieus was dat? Maar de politie meldt mij wel dat ze de hele avond bezig zijn geweest met mensen wegsturen die van plan waren naar het centrum te gaan."

De voorzitter van het Veiligheidsberaad benadrukt tot slot het onderscheid tussen mensen die doelbewust willen rellen en demonstranten die hun mening willen laten horen. "Die tweede groep was gisteravond niet op straat", zegt hij. En het is maar zeer de vraag of de relschoppers de straat op zijn gegaan vanwege de avondklok, zegt hij. "Het zijn mensen die hebben zitten wachten, met opgekropte energie, om dit geweld te plegen. Ik heb niemand horen zeggen: ik doe dit vanwege de avondklok."

Meer dan vijftig aanhoudingen in Rotterdam

De Rotterdamse politie heeft gisteravond en vannacht ruim vijftig mensen aangehouden na ongeregeldheden in met name het zuidelijke gedeelte van de stad. Vooral in de buurt van de Beijerlandselaan was het onrustig. Daar werden meerdere winkels geplunderd en bekogelden relschoppers de politie met stenen en vuurwerk. Meerdere agenten zijn gewond geraakt, zei de Rotterdamse politiechef Fred Westerbeke in het NOS Radio 1 Journaal.

"En wat ik nog erger vind: we hadden situaties waarbij mensen in nood waren, zoals een gehandicapt meisje met verstikkingsverschijnselen en een man die last had van zijn hart." Volgens Westerbeke konden brandweerlieden in eerste instantie niet bij de slachtoffers komen, doordat ze werden tegengehouden door relschoppers. "Dat vind ik heel ernstige voorbeelden." Uiteindelijk kon de brandweer de twee gelukkig wel helpen, zegt hij.

De politie was op meerdere plekken in Rotterdam alert op ongeregeldheden, vertelt Westerbeke. "We waren vooral aanwezig op plekken die rondgingen op sociale media. Op een aantal plekken lukte het snel om de rust te herstellen, maar in Rotterdam-Zuid werd het meteen zodanig groot en gewelddadig dat we de angel er niet uit kregen. De ME moest meteen optreden."

De Rotterdamse politiechef hoopt dat "het verstand een beetje wederkeert". "En dat er meer sociale controle komt, dat mensen elkaar gaan aanspreken. Want dit kan de politie niet alleen."

De derde avond rellen in beeld

Relschoppers gooiden stenen en vuurwerk naar de politie, probeerden een politiebusje omver te duwen en drongen winkels binnen. Bekijk de video voor een overzicht van de gebeurtenissen in verschillende plaatsen.

Plunderingen, brandjes, stenen naar de ME: de derde avond rellen in beeld

'Den Bosch was echt een oorlogszone'

In Den Bosch wordt de schade opgemaakt na de geweldsexplosie van gisteravond. Gemaskerde jongeren trokken een spoor van vernieling door het centrum van de stad. "Het waren vooral jonge jongens", zei een vrouw in het NOS Radio 1 Journaal die dicht bij station Den Bosch Centraal woont. "Capuchonnetje op, mondkapje of sjaal voor de mond. Geen vrouwen, geen ouderen, alleen maar jongens. Ik zag ruiten kapot gaan en vuurwerk afgaan. Echt gestoord. Het was echt een oorlogszone."

Even verderop maakt een man een foto van een geplunderde supermarkt. Binnen staan werknemers de schade op te nemen. "Belachelijk", zegt de man die de foto maakt. "Dit gaat helemaal nergens over. Ik werk zelf bij de Albert Heijn, maar dit kan niet, dit gun je zelfs je concurrent niet." Alle ruiten van de supermarkt zijn ingegooid. De man is op de fiets onderweg naar zijn werk. Overal lag gebroken glas. "Dit is niet wat bij Den Bosch hoort", zegt hij.

Ook bij een boek- en tijdschriftenhandel even verderop zijn alle ruiten ingegooid. De eigenaar heeft er houten platen voor in de plaats gezet. "Mensen met niet heel veel hersens die dit soort dingen doen", zegt een man. "Triest, heel triest.

"Het was echt een puinhoop", zegt een vrouw. "De hele avond hing een politiehelikopter boven het station. Het was een rotzooi." Het valt haar op dat er alweer veel is opgeruimd. "Er is hard gewerkt de afgelopen nacht."

Burgemeesters woedend over nieuw geweld

Burgemeesters hebben woedend gereageerd op een nieuwe avond van rellen en plunderingen in verschillende steden in Nederland.

"Schaamteloze dieven, ik kan niet anders zeggen", reageerde burgemeester Aboutaleb van Rotterdam. In Rotterdam-Zuid werd de politie belaagd en werden winkels geplunderd.

Zijn collega in Den Bosch, Jack Mikkers, liet weten een onderzoek in te laten stellen naar de inzet van de ME. Volgens hem duurde het vanwege ME-inzet in andere steden lang voordat ME'ers in zijn stad ter plaatse waren. "De ME is snel opgeroepen, maar voordat ze er waren, dat duurde lang", zegt hij tegen Omroep Brabant. Daardoor konden relschoppers hun gang gaan. "Terwijl ze dan een onvoorstelbaar spoor van vernieling achterlaten."

Burgemeester Jos Wienen van Haarlem noemde de rellen en het vandalisme in zijn stad onacceptabel.

Rellen in meerdere steden op derde dag van de avondklok

Op meerdere plaatsen in het land zijn gisteravond weer rellen uitgebroken. Met name in Den Bosch en Rotterdam was het onrustig. In de meeste plaatsen was de rust rond 23.30 uur teruggekeerd.

In Den Bosch trokken vanaf het ingaan van de avondklok tientallen relschoppers zwaar vuurwerk afstekend door de binnenstad. Ze gooiden ruiten in, plunderden een supermarkt en een elektronicawinkel en gooiden auto's om. Het stads- en streekvervoer werd stilgelegd en er reden ook even geen treinen meer.

"Het is ongehoord wat hier vanavond is gebeurd", zei burgemeester Mikkers. "Deze personen beseffen totaal niet wat voor angst, zorgen, schade en schande ze de inwoners en deze mooie stad brengen. Een stel onverlaten verpest het ontzettend voor veel andere mensen. Gedrag dat veel anderen met mij totaal niet begrijpen."

De politie zegt dat er tientallen mensen zijn opgepakt en dat er alles aan gedaan wordt om de verantwoordelijken op te pakken.

Een half uur nadat de ME in actie was gekomen, werd de rust hersteld, zegt de politie:

Ravage na rellen in Den Bosch

In Rotterdam-Zuid keerde een groep van zo'n 150 tot 200 relschoppers zich tegen agenten. Ze gooiden met stenen en vuurwerk naar de politie. Er werd geplunderd, de politie kon voorkomen dat het politiebureau aan het Sanderlingplein in brand werd gestoken.

De politie zetten een waterkanon in. Rond 20.30 uur loste een agent een waarschuwingsschot, nadat politiemensen in het nauw werden gedreven door een aantal relschoppers. Er zijn zeker vijftig mensen opgepakt.

Amsterdam

In Amsterdam was het onrustig rond de Molukkenstraat in Amsterdam-Oost, maar de politie zei in de loop van de avond dat de situatie onder controle was. Er zijn negen mensen aangehouden. Verder werden er ongeregeldheden gemeld vanuit Haarlem, Den Haag, Geleen, Helmond, Zwolle, Almelo, Breda, Veenendaal en Tilburg. In meerdere plaatsen zijn mensen aangehouden.

Ook in Haarlem gooiden relschoppers met stenen naar de politie en werden brandjes gesticht:

Relschoppers gooien met stenen naar politie in Haarlem

Welkom

Welkom in dit liveblog met nieuws over de rellen van gisteravond en de afgelopen dagen.