Wat voor soort vorst zal Charles III zijn? Dat is de vraag die voorligt nu de oudste zoon van koningin Elizabeth ook formeel uitgeroepen is tot koning van het Verenigd Koninkrijk. Hij mag in ieder geval zijn meningen niet meer zo pregnant uitspreken als hij in het verleden deed.
Charles is het grootste deel van zijn leven troonopvolger geweest, 64 jaar lang. Een rol waarin hij hoogte- maar ook dieptepunten heeft meegemaakt. Bijvoorbeeld tijdens de crisis met zijn ex-vrouw prinses Diana rond 1990. In de jaren daarna groeide zijn populariteit gestaag en stapje voor stapje kreeg het publiek meer respect voor hem.
In zijn toespraak gisteren hoorden we een koning die wil regeren met liefde, respect en trouw. Een koning die warmte wil uitstralen, niet alleen een koning 'voor' maar ook 'tussen' de mensen.
Bekijk zijn toespraak:
Charles weet dat de kracht van de monarchie in de huidige samenleving schuilt in mensen bij elkaar brengen en saamhorigheid creëren. Hij zal de monarchie stabiel moeten houden, terwijl er talloze uitdagingen op hem en het koningshuis afkomen.
Koning Charles zal zowel het Gemenebest van Naties en het Verenigd Koninkrijk als zijn eigen familie bij elkaar moeten houden. De 'commonwealth' was de grote passie van zijn moeder Elizabeth. Zij overzag de transitie van het Britse rijk naar een succesvol samenwerkingsverband tussen meer dan 50 landen.
Maar juist haar historische rol maakte de Elizabeth in deze landen geliefd: de vraag is of de nieuwe vorst het verband van staten bij elkaar kan houden. Ook in eigen land zal hij met dit probleem te maken krijgen: in Schotland was de koningin uiterst geliefd, maar de kans bestaat dat haar dood de roep om onafhankelijkheid daar juist versterkt. En in eigen kring is het de vraag of hij zijn zoon prins Harry en diens vrouw Meghan Markle met de rest van de familie kan herenigen.
Sappige details
Lastig voor Charles is dat er veel bekend is over zijn privéleven. Een ongelukkige bijkomstigheid van de tijd waarin hij trouwde (in 1981) is dat de tabloids toen hoogtij vierden, en zich met ongekende agressie op het privéleven van de royals stortten.
Daardoor kwamen zijn liefdesleven en de relatie met zijn vrouw Diana tot in de treurigste details op straat te liggen. Geen andere koning heeft met zulke venijnige berichtgeving in de roddelbladen te maken gehad.
Niet alleen Groot Brittannië, maar de hele wereld heeft de sappige details tot zich genomen. Dat Diana vervolgens wereldwijd een rolmodel voor vrouwen en bovendien een mode-icoon werd, maakte dat Charles na hun scheiding in de publieke opinie aanvankelijk het onderspit delfde.
Oprecht en hartverwarmend
In tegenstelling tot zijn moeder heeft Charles vaak zijn mening gegeven over allerlei zaken. Hij is zeer geïnteresseerd in klimaatverandering en architectuur en heeft zich ingezet voor veel liefdadigheidsorganisaties. Daarnaast heeft hij zich ook actief met politieke kwesties bemoeid.
Dat zal nu hij koning is moeten veranderen: hij wordt geacht afstand te doen van zijn individualiteit. Dus hij kan geen paspoort of rijbewijs meer bezitten, en geen uitgesproken meningen ventileren.
Gisteren bij terugkomst in Londen werd de koning begroet door een menigte emotionele Britten. Hij schudde handen, werd toegejuicht en zelfs gezoend. Zijn eerste toespraak tot het land werd als oprecht en hartverwarmend omschreven. Op dit moment krijgt zijn populariteit een boost: veel koningsgezinden hopen dat hij de liefde van het volk in het VK en het gemenebest kan vasthouden.
