Voormalig minister Dijsselbloem van Financiën was "zeer verbaasd" over de recordproductie van aardgas in het jaar na de aardbeving in Huizinge in 2012. Hij hoorde naar eigen zeggen pas in december 2013 dat de winning op een veel hoger niveau was uitgekomen dan vooraf in het businessplan van gasverkoopbedrijf Gasterra had gestaan.
Toen Dijsselbloem hoorde van de recordproductie, vroeg hij in de ministerraad om opheldering, zo verklaarde hij voor de parlementaire enquêtecommissie gaswinning. De argumenten die daarvoor werden gegeven klopten niet, zegt hij nu. Zo werd gezegd dat het te maken had met een koude winter, waar geen rekening mee was gehouden.
Dijsselbloem vraagt zich af wie er verantwoordelijk is geweest voor het verder open draaien van de gaskraan. "Ik hoop dat u blootlegt wie dat heeft gedaan", zei de oud- minister tegen de parlementaire enquêtecommissie.
Houtje-touwtje
Hij had er volgens hem ook geen rekening mee gehouden dat de gaswinning nog zou worden verhoogd, omdat het volgens hem logisch was om de productie hooguit gelijk te houden.
Het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) was immers om zo snel en zo veel als realistisch mogelijk de gaswinning te verminderen. Hij noemde de afwijkende adviezen die daarover kwamen van de betrokken kennisinstituten KNMI, TNO en gaswinningsbedrijf NAM "houtje-touwtje".
Onthutsend
"We kwamen er toen achter dat de instituten die dat zouden moeten weten, zeer beperkte kennis hadden", zei Dijsselbloem. "Ik was daar zeer chagrijnig over. Het SodM ging zelf maar rekenen. Het was onthutsend hoe weinig kennis was opgebouwd over de aardbevingen."
Minister Kamp van Economische Zaken besloot daarom niet direct te handelen, maar eerst 14 onderzoeken te laten doen naar de gevolgen van een productiebeperking. Dat vond Dijsselbloem een terecht besluit.
Achteraf zegt hij daarvan dat, ondanks die onderzoeken, de productie in ieder geval beperkt had moeten worden. "We hadden zeker niet moeten toestaan dat er meer gewonnen zou worden."
Niet verbloemen
Toch wilde Dijsselbloem zelf in 2014 meer gas laten winnen dan de 40 miljard kuub die hem wordt voorgesteld door minister Kamp. Dijsselbloem wilde dat het 42 miljard werd. Dat had volgens hem te maken met de onduidelijke adviezen over een veilig productieniveau van het Staatstoezicht op de Mijnen. En omdat het veel gasbaten zou schelen, wilde hij de productie niet naar dat niveau terugbrengen.
"Ik wil het niet verbloemen. De begroting zag er toen nog niet goed uit. Financiën spelen altijd een rol en dat vind ik ook terecht." Dijsselbloem benadrukte aan het einde van zijn verhoor nog eens dat nooit met hem is besproken om de gaskraan verder open te draaien in 2013 vanwege problemen met de begroting.
