Vluchtelingenwerk Nederland snapt niet waarom de hygiënenoodkreet van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) nu pas komt. "Dat had van mij al heel veel eerder gemogen", zegt bestuursvoorzitter Frank Candel in het NOS Radio 1 Journaal.
Candel noemt de noodkreet "niet verrassend". "Het is al weken zo, misschien wel maanden", aldus Candel. "Ik ben er met enige regelmaat en het is daar ook gewoon vies, vuil en onverantwoord." Volgens hem is de IGJ eerder in Ter Apel geweest en hij snapt dan ook niet waarom er nu pas wordt ingegrepen. Een woordvoerder van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd bevestigt dat inspecteurs eerder in het aanmeldcentrum zijn geweest.
Desgevraagd zegt Theo Weterings, portefeuillehouder Asiel bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, op NPO Radio 1 dat hij dit standpunt van Vluchtelingenwerk "heel goed kan begrijpen".
"Die situatie was zeker al weken slecht", zegt Weterings. "Dat is ook vanuit de Veiligheidsregio Groningen en ook door de gemeente Westerwolde meerdere malen aangegeven. "
'Volstrekte verrassing'
Gisteravond werden honderden asielzoekers uit het aanmeldcentrum in Ter Apel geëvacueerd en naar andere locaties gebracht. Dat gebeurde nadat de Inspectie alarm had geslagen over de gezondheidssituatie. De mensen zijn verplaatst naar plekken in Utrecht, Stadskanaal, Zuidbroek, Almere en Groningen, zegt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).
Volgens Candel is het nu rustig in Ter Apel. "Er is nu maar een beperkt aantal mensen, omdat de meesten gisteren in bussen blijkbaar opeens wel een plek konden vinden." Het verplaatsen van de honderden asielzoekers gisteravond was volgens hem voor iedereen in Ter Apel "een volstrekte verrassing."
Weterings zegt dat de gemeenten op dit moment 6000 mensen opvangen in de crisisnoodopvang. "Op verzoek van ook Groningen en de collega's daar hebben een aantal gemeenten de afgelopen week nog meer locaties ingericht." Er is met het kabinet afgesproken om de plekken de crisisnoodopvang te verdubbelen.
Over het kabinetsplan zegt Candel dat er een paar dingen de goede kant op gaan, maar dat er wat hem betreft "onvoldoende verantwoordelijkheid genomen wordt voor deze mensen". Wel is hij blij dat er is afgesproken dat het voorterrein van het aanmeldcentrum leeg wordt gemaakt. Staatssecretaris Van der Burg zegt dat dit uiterlijk op 10 september leeg moet zijn, liefst eerder.
Snel verslechteren
Verslaggever Simone Tukker zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat bijna iedereen die buiten moest slapen is geëvacueerd. Rond 23.00 uur werden honderden mensen opgehaald en circa 250 mensen bleven achter. "Zij hebben buiten de nacht doorgebracht. Dat is niet omdat er voor hen geen plek was in de noodopvang, maar omdat zij er zelf voor kozen om te blijven. Ze zijn bang dat hun asielaanvraag mogelijk vertraging oploopt als zij niet in Ter Apel zijn."
Volgens Tukker verschilde de situatie gisteravond voor de evacuatie niet zo veel met die van de avond ervoor. "Wat vooral nu heeft meegespeeld, is dat de problemen zich echt begonnen op te stapelen. Vooral de afgelopen weken zagen we de situatie erg snel verslechteren. Daar komt bij dat het gisteravond ook nog eens begon te regenen. Je moet je voorstellen dat heel veel mensen die buiten verblijven, dat al dagenlang doen."
Binnen is het niet veel beter dan buiten, zegt Tukker op basis van verhalen van asielzoekers en het COA. "Ook binnen barst de opvang uit zijn voegen." Gisteren werd duidelijk dat er sinds dinsdag zo'n vijftig alleenstaande minderjarige asielzoekers in het kantoor van de de Immigratie- en Naturalisatiedienst verblijven. Er is voor hen op dit moment nergens anders plek.
De situatie in Ter Apel is schrijnend, zegt het Rode Kruis: