Aanvallen op Kiev gaan door, EU eens over sancties met 'maximale impact'

Terwijl de leiders van de EU in Brussel vergaderden over sancties tegen Rusland, ging de strijd in Oekraïne afgelopen nacht door. De hoofdstad Kiev leek het belangrijkste doelwit van Poetins aanvallen. 's Ochtends wisten Russische troepen het district Obolon in het noorden van de stad te bereiken.

Oekraïne bereidde zich al voor op een nog veel verdergaande escalatie: er werd een algemene mobilisatie uitgeroepen door president Zelensky. Dat betekent dat mannen van 18 tot 60 jaar het land niet meer mogen verlaten. De kans bestaat dat ze worden opgeroepen om te vechten. Er worden ook wapens uitgedeeld aan de bevolking.

Op de eerste dag van de door Rusland begonnen oorlog vielen er aan Oekraïense zijde zeker 137 doden, zowel militairen als burgers, maakten de Oekraïense autoriteiten gisteravond bekend Ruim 300 Oekraïners raakten gewond. Onbekend zijn de aantallen aan Russische kant.

In de nacht gingen de gevechten verder. Vooral Kiev werd getroffen door nieuwe Russische aanvallen. Op verschillende plekken in de stad werden explosies gehoord. Een flatgebouw in het zuidoosten van de stad vloog in brand, mogelijk veroorzaakt door een Russische raket. Drie mensen raakten gewond.

Beelden van het flatgebouw:

Inwoners van Kiev zochten hun toevlucht tot metrostations, die dienen als geïmproviseerde schuilkelders. Verslaggever Kees van Dam in Kiev hoorde de explosies vannacht. "Het was voor ons niet vast te stellen wat het precies was en of het bijvoorbeeld om luchtafweergeschut ging. Net voor 07.00 uur lokale tijd hoorden we hier ook nog het luchtalarm."

In de ochtend proberen inwoners weg te komen naar het westen, zag Van Dam. "Op straat zien we dat als een auto naar het westen rijdt mensen vragen of ze alsjeblieft mee kunnen."

Waar de Russen zich precies bevonden op de grond is, was onduidelijk. De Oekraïners zeiden dat ze de Russen hadden tegengehouden op zo'n 50 kilometer van Kiev, door een brug te bombarderen. Amerikaanse functionarissen maken er gewag van dat de Russen Kiev via een andere route proberen te bereiken en op 30 kilometer van de hoofdstad zijn genaderd.

Oekraïne zei ook vrachtvliegveld Hostomel ten noorden van Kiev te hebben heroverd. Gisteren was op beelden van CNN te zien hoe Russische parachutisten dat vliegveld hadden ingenomen. Het vliegveld is een strategisch punt: de Russen zouden daarvandaan militairen voor de aanval op Kiev kunnen laten landen.

In de ochtend kwamen Russische troepen wel tot aan Kiev. Ze vielen het noordelijke district Obolon binnen. Het Oekraïense leger riep burgers op binnen te blijven, maar ook om molotov cocktails te maken om terug te vechten.

De situatie in Oekraïne:

De Oekraïense president Zelensky zei gisteravond nog steeds in Kiev te zijn en daar te blijven: "Mijn familie is ook in Oekraïne." De dreiging voor hem is groot, zei hij in een toespraak: "De vijand heeft mij als doelwit nummer één gemarkeerd. Mijn familie is doelwit nummer twee. Ze willen Oekraïne politiek vernietigen door het staatshoofd te vernietigen."

Internationaal voelt Zelensky zich alleen staan. Hij deed een hartenkreet aan de NAVO om zijn land als lid toe te laten tot het bondgenootschap, maar zei nul op het rekest gekregen te hebben. "Maar we zijn niet bang. Nergens voor. We zijn niet bang om ons land te verdedigen. We zijn niet bang voor Rusland. We zijn niet bang om met Rusland te praten."

Hij probeerde ook andere bondgenootschappen aan te spreken. Zelensky deed een beroep op acht Oost-Europese bondgenoten om een anti-oorlogscoalitie te beginnen, na een gesprek met de Poolse president Duda. Het gaat om Bulgarije, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Polen, Roemenië en Slowakije. In 2014 vormden ze met Oekraïne de Boekarest Negen, in reactie op de Russische annexatie van de Krim.

"Ik heb gevraagd om defensieve steun, sancties, druk op de agressor. Samen moeten we Rusland een de onderhandelingstafel krijgen", aldus Zelensky,

Zelensky spreekt de NAVO aan:

Sancties komen er in ieder geval al van de lidstaten van de Europese Unie, al gaat het afgesproken pakket misschien minder ver dan waar menigeen op had gehoopt. Na zes uur waren de leiders van de 27 lidstaten het erover eens.

Volgens voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat het om een sanctiepakket met "maximale impact", dat Rusland flink treft: "Hij moet en zal falen."

Banktegoeden van de Russische elite worden bevroren, belangrijke staatsbedrijven en 70 procent van de banken worden door de sancties getroffen. De sancties hebben betrekking op de financiële sector, de energiesector en de transportsector.

Er komt een gedeeltelijk exportverbod. Er mag geen materieel en technologie meer worden verkocht aan Russische raffinaderijen. Ook mogen er geen vliegtuigen, vliegtuigonderdelen of uitrusting meer worden geleverd aan Russische luchtvaartmaatschappijen. De sancties zorgen voor meer inflatie en oplopende financieringskosten voor Rusland, zegt de EU.

Bekijk de toelichting van Von der Leyen:

Maar opvallend was ook welke sancties er niet werden genomen. De Russische president Poetin zelf staat niet op de sanctielijst van de EU. Rusland wordt ook niet losgekoppeld van het internationale betalingssysteem Swift, een optie die afgelopen weken veelvuldig werd genoemd. Italië en Duitsland waren er geen voorstander van omdat hun eigen economie dan te sterk geraakt wordt.

Desondanks zullen de sancties ook nu nog gevolgen hebben voor de economie, erkende ook premier Rutte. "De hoge energieprijzen zullen verder stijgen, maar de kosten van het dulden van deze ongekende Russische agressie zijn voor de veiligheid van Nederland, Europa en de wereldwijde rechtsorde veel hoger."