Tussen zenuwen en euforie: de gouden olympische dag van Esmee Visser
Aan het einde van het jaar blikt de NOS met tien sporters terug op 2018. Vandaag Esmee Visser, over haar gouden olympische dag. "Het schaatsen ging in de dagen ervoor zó lekker. Ik dacht: ik ga het gewoon doen, kom maar op."
Als Esmee Visser op 16 februari wakker wordt, kijkt ze recht in de ogen van familie en vrienden. Niet de echte, helaas, maar die op foto's in haar kale kamer - "Een hokje met een bed en een kast" - in olympisch Pyeongchang.
Ze heeft gedroomd. Zoals altijd, eigenlijk, maar deze droom was anders. Visser beklom het podium in het Holland House, waar de Nederlandse medaillewinnaars tijdens de Spelen gehuldigd worden. Daar werd ze door duizenden Oranje-fans toegejuicht.
Goud op goud op goud
Het is een direct gevolg van een week waarin de 22-jarige Visser geduldig moet wachten op haar beurt, terwijl de Nederlandse schaatsers de ene na de andere gouden medaille mee terugnemen naar het olympisch dorp. Iedere dag ziet ze juichbeelden en hoort ze mooie verhalen. "Het maakt deel uit van je dag, dus 's avonds ga je daarover nadenken en erover dromen. Dat heb ik dan, tenminste."
Die avond mag ze eindelijk zelf het ijs op, voor de 5.000 meter, de enige afstand waarop ze in actie komt. Al dat Oranje-succes heeft de druk op haar, de relatief onervaren schaatsster die begin januari zo verrassend Europees kampioen werd op de 3.000 meter, onbedoeld opgevoerd.
'Kom maar op!'
Terwijl de langeafstandsspecialist de uren aftelt en haar dag zo normaal mogelijk indeelt om de zenuwen te onderdrukken, constateert ze nog een, meer ongebruikelijke, emotie bij zichzelf.
Visser, normaal "heel erg een twijfelaar", is vol zelfvertrouwen. "Het schaatsen ging in de dagen ervoor zó lekker. Ik dacht: ik ga het gewoon doen, kom maar op!"
Het is, na de droom over het Holland House, het tweede voorteken van een glorieuze race, later die dag. Maar voor het zover is, tikken de uren trager weg dan ooit. Tot frustratie van Visser, die haar hart lucht bij trainer Remmelt Eldering. "Remmelt, ik wil dat het nú is, ik ben er klaar voor. Ik wil niet meer wachten en zenuwachtig zijn. Ik wil rijden."
Hoewel ook bij Eldering de zenuwen door zijn lijf gieren, reageert de Fries nuchter. "Het komt wel goed, nog even wachten."
Japanse puzzels
Dat 'even wachten' wordt ingevuld met koffie drinken in de centrale ontbijtzaal, 'lunchen' om 17.00 uur - zodat Visser gevoelsmatig in de namiddag schaatst, in plaats van in de avond - en verplicht rusten op bed.
Van haar moeder heeft Visser een boekje Japanse puzzels meegekregen, het helpt om de gedachten te verzetten. De 'oplossingen' knipt ze uit en hangt ze op, om haar kamer op te fleuren.
In de bus naar de Gangneung Science Oval, een rit van een kwartiertje, komt de opgekropte spanning er op opmerkelijke wijze uit: in een tweestemmige vertolking van 'Ademnood', de klassieker van GTST-trio Linda, Roos & Jessica. Eerst a capella, daarna zoeken Visser en Eldering op hoe het nummer precies gaat om het helemaal uit te zingen.
"Ik ben altijd heel erg in mezelf gekeerd als ik spanning heb. Ik vind het dan wel goed als anderen tegen me aan praten, zonder dat ik antwoord geef. Nu was ik heel ontspannen aan het zingen. Dat was wel een andere gewaarwording."
De adem stokt weer even als Visser in de warming-upruimte ziet hoe Annouk van der Weijden "supersterk" rijdt. Maar eenmaal zelf op het ijs keert het goede gevoel helemaal terug. Als Eldering een high five krijgt van zijn pupil, vlak voor haar race, weet hij: ze is er klaar voor.
Fenomenale race
Wat volgt is een fenomenale rit. Volledig afgesloten van al het oranje op de tribunes - "Ik wist niet waar mijn familie zat" - rijdt Visser haar rondjes. Goed de bochten in, goed de bochten uitversnellen en ontspanning op het rechte stuk. "Als het startschot klinkt, valt alle spanning van je af. Dan is het alsof je een trainingswedstrijdje in Thialf rijdt."
Visser stijgt ver boven zichzelf uit. Ze finisht in 6.50,23, bijna vier seconden sneller dan de 'supersterke' Van der Weijden en zes seconden sneller dan haar eigen persoonlijk record. Claudia Pechstein en Ivanie Blondin komen in de rit erna niet eens in de buurt van Vissers tijd.
Visser krijgt dat laatste overigens maar half mee. Ze zwaait op het middenterrein naar haar trainingsmaatjes in Groningen, die via FaceTime contact hebben opgenomen met Eldering. "Ik word graag afgeleid. Ik kijk liever niet en zie vervolgens dan wel hoeveelste ik ben geworden, dan dat ik heel gestrest ga zitten kijken."
Ontlading
Als ook regerend kampioene Martina Sábliková en de Russin Natalia Voronina zich stukbijten op haar tijd, volgt de ontlading. Visser slaat de handen voor haar ogen, heel even maar. Een knuffel met coach Eldering volgt, waarna de olympische verrassing juichend naar haar familie rent.
Halverwege de sprint gaan de handen nog maar eens naar het hoofd, alsof ze nauwelijks kan geloven wat hier gebeurt. Visser springt en lacht breeduit, van de zenuwachtige debutante is niets meer over.
De rest van de avond verloopt in een roes. Een Koreaanse official trekt haar aan de jas omdat ze naar de dopingcontrole moet, premier Mark Rutte belt en vlak voor de podiumceremonie staan daar ineens haar moeder en zusje. Ze zijn door Bob de Jong, coach van Zuid-Korea en lid van dezelfde ijsclub als Visser, naar 'verboden gebied' geloodst voor een snelle knuffel.
Visser geeft anderhalf uur lang interviews, in drie verschillende talen, waarna De Jong ineens weer opduikt: of ze haar vader, vanwege vliegangst in Nederland gebleven, al heeft gesproken? Nee? Nu eerst bellen!
Dan op naar Studio Sportwinter en met de medailletaxi naar het Holland House, voor een herbeleving van haar droom van die nacht, maar nu in het echt. Alles loopt uren uit, waardoor de McFlurry waarnaar ze al een week verlangt niet doorgaat: de ijsmachine is al uit en gaat niet meer aan, zelfs niet voor een olympisch kampioen.
Om 3 uur 's nachts ligt Visser in bed, haar gezicht - en daardoor haar kussen - nog vol schmink, een souvenir van Studio Sportwinter. "Ik moest echt een uur schrobben om alles eraf te krijgen."
Door de adrenaline is ze de volgende ochtend al vroeg weer wakker. Blijven liggen kan ze niet. Ze "wil leven, wil eruit. Meemaken hoe de dag nu is!"
