Merkel: uitslag had beter gekund, maar doel bereikt

Bondskanselier Angela Merkel heeft op de verkiezingsavond van haar partij gezegd dat natuurlijk was gehoopt op een betere uitslag, maar dat het strategische doel is bereikt. "We zijn de grootste en gaan een regering vormen. En zonder ons kan er geen regering gevormd worden."

De uitslag van vanavond is de op een na slechtste uitslag na de Tweede Wereldoorlog voor de partij, volgens de ARD. Alleen in 1949 trok CDU/CSU met 31 procent minder kiezers. Merkel sprak van een moeilijke periode voor de verkiezingen en een uitdaging die er nu voor de partij ligt.

Ze benadrukte de kiezers van de AfD terug te willen winnen door hun zorgen en angsten serieus te nemen, maar vooral door goede politiek. CSU-partijvoorzitter Horst Seehofer zegt dat de rechterflank opengelaten is. Volgens hem is het juiste antwoord op de AfD de oplossingen van zijn eigen partij beter voor het voetlicht te brengen.

Merkel zei later op de avond in een gesprek bij de ARD dat ze nog steeds achter het besluit staat om in 2015 de grenzen te openen voor de vele vluchtelingen.

Lijsttrekker Martin Schulz sprak na de nederlaag op de SPD-verkiezingsavond in Berlijn van "een bittere en een dramatische dag voor de sociaal-democratie". "Ik bedank iedereen die op ons gestemd heeft, ook al zijn het er minder dan we hoopten. Wij zullen voor jullie principes en waarden vechten."

Volgens hem gaat de SPD de oppositie in om onder meer de AfD de wind uit de zeilen te nemen. Schulz heeft niet getwijfeld om af te treden na de nederlaag en zegt de steun van de partij te hebben. Hij werd in maart tot partijleider gekozen.

Constructieve oppositie

Een van de leiders van de AfD, Alexander Gauland, sprak na het bekend worden van de exitpoll over een grote dag voor zijn partij. Volgens hem zal de AfD "het land veranderen". Hij beloofde zijn aanhangers de gevestigde partijen op de hielen te blijven zitten.

AfD-kopstuk Frauke Petry zegt dat haar partij heeft geprofiteerd van de onvrede over de 'grote coalitie'. De partij trok vooral stemmen bij de CDU/CSU weg, meer dan een miljoen. Ook stemden veel mensen op de partij die vorige keer niet naar de stembus zijn gegaan.

Petry zei op de Duitse televisie de komende vier jaar de wisseling van de regering in 2021 voor te willen bereiden. In de Bondsdag zal de partij volgens haar de ideeën naar voren brengen die ook al buiten het parlement zijn gepresenteerd.

Een andere leider van de AfD, Alice Weidel, zegt constructief oppositie te willen voeren. "Miljoenen kiezers hebben ons hun vertrouwen gegeven om constructief oppositie te voeren." De andere partijen in het parlement willen niet met de AfD samenwerken.

Demonstratie

De AfD is bijeengekomen in een gebouw aan de Alexanderplatz in Berlijn. Daar werd aan het begin van de avond door enkele honderden mensen gedemonstreerd en lawaai gemaakt, onder wie leden van het linkse Antifa. In de loop van de avond werd de groep demonstranten steeds groter. De betogers scanderen leuzen als "racisme is geen alternatief" en "Heel Berlijn haat de AfD". De sfeer werd even grimmig en er is veel politie aanwezig.

Ook in andere steden werd gedemonstreerd tegen de AfD.

Premier Rutte

Premier Rutte heeft Merkel vanavond gefeliciteerd met haar overwinning. Hij ziet uit naar voortzetting van de goede samenwerking.

PVV-leider Wilders feliciteerde de AfD en Frauke Petry.