Nederlandse trainers worstelen in Engeland: 'De Premier League is een heel ander beest'

• Ronald van Dam

  redacteur en commentator NOS Sport

Nederlandse trainers en het Engelse voetbal, ze vormen nou niet bepaald een droomhuwelijk. Nog nooit werd er een club onder leiding van een Nederlander kampioen van de Premier League. Gaat dat Arne Slot bij Liverpool wel lukken?

Simon Kuper, kenner van het Engelse voetbal, schrijver van diverse voetbalboeken en maker van de podcast Heroes & Humans, heeft zijn twijfels. "De allergrootste prijzen winnen is Jürgen Klopp daar de laatste drie jaar ook niet meer gelukt. Ik vrees dat dat onder Slot ook niet gaat gebeuren."

"De Premier League is een heel ander beest, de moeilijkste competitie die er is", meent René Meulensteen, de huidige assistent-bondscoach van Australië, die Fulham in het seizoen 2013/2014 slechts zeventien duels onder zijn hoede had, voordat hij werd ontslagen.

Meulensteen: "Niet alleen Nederlandse trainers hebben het in Engeland moeilijk. Om alles meteen maar even in perspectief te plaatsen: weet je hoeveel Engelse trainers sinds 1992 kampioen zijn geworden in de Premier League? Nul!"

Driemaal de FA Cup en een verdwaalde League Cup. Dat zijn de prijzen die zijn veroverd onder de negen Nederlandse hoofdtrainers sinds Ruud Gullit, die van 1996 tot en met 1998 de eerste was bij Chelsea en Newcastle United. Gullit won de FA Cup in 1997 als eerste niet-Britse trainer. Ook Guus Hiddink (Chelsea, 2009) en Louis van Gaal (Manchester United, 2016) veroverden de Engelse beker. Erik ten Hag pakte met Manchester United vorig seizoen de League Cup.

Gullit, Martin Jol, Hiddink, Meulensteen, Dick Advocaat, Van Gaal, Ronald Koeman, Frank de Boer en Erik ten Hag. "Als je het hele rijtje bekijkt, zijn ze zeker niet allemaal mislukt", zegt Kuper. "Maar je kunt ook niet zeggen dat er een Nederlandse trainer is die heel veel succes heeft gehad in de Premier League."

De Nederlandse trainer staat er in Engeland "niet onaardig op" volgens Meulensteen. "Er is veel respect voor het voetbal dat wij met Oranje en de Nederlandse clubs internationaal hebben neergezet, plus de topspelers die overal succesvol zijn geworden, ook in de Premier League."

Kuper is kritischer. Hij ziet groeiende scepsis bij de Engelsen. "Ten Hag doet het niet bepaald goed bij Manchester United. Blijkbaar was hij een tactisch genie bij Ajax, maar dat is bij United na twee jaar niet te zien, vinden ze daar. Bij Van Gaal ging het ook zo."

"Je moet elke Nederlandse trainer die daar heeft gewerkt of nog werkt, apart beoordelen", vindt Meulensteen, die nog steeds in Manchester woont, waar hij van 2007 tot en met 2013 onder de Schot Alex Ferguson bij United werkte en als diens assistent in die periode vier keer kampioen werd.

"Iedereen komt op een bepaald moment, op een ander manier binnen. Kijk naar mij. Ik was assistent van Jol bij Fulham. Zonder dat ik het wist, werd hij ontslagen en ik op zijn positie gezet. Hoe dat ging, sloeg nergens op. Mij kun je rustig uit dat rijtje weglaten."

Meulensteen focust liever op de meer gerenommeerde trainersnamen als Hiddink en Van Gaal. "Dat zijn namen waarvan je verwacht dat ze gewicht in de schaal leggen en succes kunnen boeken. Bij Van Gaal had iedereen het idee dat hij om de titel mee ging doen. Dan blijkt eens te meer dat als je dat landschap niet kent, niet goed inschat of niet op de juiste manier respecteert, het toch mis loopt."

"Bij hem had ik altijd het idee dat het Van Gaal United was. Alles was gebaseerd op balbezit, 800 passes en ondertussen maar twee keer op doel schieten. Zo werkt het in de Premier League niet."

Volgens Kuper moet de rol van de trainer niet worden overschat. "Die is veel minder belangrijk dan wij als media en de fans meestal denken. De kwaliteit van de ploeg wordt grotendeels bepaald door de kwaliteit van de spelers. En die kun je aan de salarissen aflezen."

Nederlandse trainers willen overal graag hun stempel drukken met aanvallend voetbal, denkt Kuper. "Op zijn Cruijffs. Maar meestal komen ze bij een team dat een ander systeem speelt. Dat zag je bij Van Gaal en je ziet het nu bij Ten Hag. Ze willen een soort voetbal spelen waar hun ploeg helemaal niet op is ingesteld. De overgang duurt gewoon te lang, want er moeten resultaten komen, dus gaat het mis."

De toekomst van Slot bij Liverpool zien beiden rooskleurig in. Volgens Kuper komt hij iets meer in een gespreid bedje terecht dan de meeste van zijn Nederlandse voorgangers in Engeland.

"Liverpool had waarschijnlijk liever Xabi Alonso van Leverkusen gehaald, maar die wilde niet. Niemand heeft het charisma van Klopp, dus houdt de club zich vast aan een trainer die 'Kloppiaans' voetbal speelt. Slot is zo'n trainer, dus nemen ze hem."

Meulensteen: "Slot is geen verkeerde keuze. Ik heb hem hoog zitten. Bij AZ was er al een duidelijke lijn en die heeft hij doorgetrokken naar Feyenoord, waar hij meer en betere middelen had en alles naar een hoger plan heeft getild. Bovendien doet hij het goed in de media, komt hij goed uit zijn woorden. Ik hoop dat hem dat in Engeland ook lukt."

Maar Meulensteen wil Slot ook waarschuwen: "Hij moet zorgen dat hij binnen zijn staf mensen heeft die de Premier League goed kennen. Met Feyenoord kun je met twee vingers in je neus en een blinddoek op bij negen van de onderste tien ploegen drie punten ophalen. Dat is in Engeland onmogelijk. Je moet elke keer top zijn, zeker bij Liverpool dat om alle prijzen mee wil doen. Daarom heeft Klopp ook gezegd; de pijp is even leeg."

Kuper: "Of Slot gaat slagen? Daar ben ik gematigd in. Je speelt wel in een competitie met waarschijnlijk het beste team van de 21ste eeuw, Manchester City. Je bent bijna altijd minder dan die ploeg. Je zult dus niet snel de Premier League winnen. Maar ik denk dat hij wel een goede trainer wordt voor Liverpool."