Keurmerk influencers gelanceerd, grote merken stellen het verplicht

Influencers die geld verdienen aan het plaatsen van foto's of video's op sociale media zijn daar niet altijd duidelijk over, terwijl dat wel moet. Sinds kort kunnen ze met een speciaal certificaat van de vereniging voor data en marketing (DDMA) aantonen dat ze zich aan de reclameregels houden.

De vereniging heeft het keurmerk samen met de Stichting Reclame Code en de Bond van Adverteerders in het leven geroepen om de transparantie van reclames op sociale media te bevorderen.

Het certificaat is nu nog gratis, maar kost vanaf augustus 50 euro. Influencers laten ermee zien dat ze een toets hebben gehaald en de reclameregels kennen. Ze krijgen ook een plek in een openbaar register. Daarin staan onder al namen als Bram Krikke, Eloise van Oranje, Kaj Gorgels en Geraldine Kemper vermeld.

Om in het register te blijven moeten ze elk jaar opnieuw de toets maken. Als ze zich niet aan de reclameregels houden, kunnen ze uit de lijst verwijderd worden.

Voor influencers die het keurmerk niet hebben, wordt het onmogelijk om met bepaalde bedrijven samen te werken. Het certificaat is niet verplicht, maar Unilever, L'Oréal, de Nederlandse tak van Coca-Cola, TUI en Heineken willen alleen nog samenwerken met influencers die het wel hebben.

Ontbrekende kennis

De regels waar influencers zich aan moeten houden bij een samenwerking met een bedrijf veranderen voortdurend. Martijn de Kemp van DDMA, de drijvende kracht achter het certificaat, vertelt dat het daardoor lastig is voor influencers om te weten wat wel of niet is toegestaan.

"Niet iedereen weet dat het ook als reclame geldt wanneer je niet direct betaald wordt, maar gratis producten krijgt toegestuurd of een auto mag lenen." Verder leren ze ook dat het verboden is om nepvolgers en -likes te kopen, reclame te maken voor vapes of zomaar advies te geven aan volgers over beleggen en crypto.

Kunstmatige intelligentie

Wanneer een influencer in het openbare register is opgenomen monitort de Reclame Code Commissie de foto's of video's die de influencer op sociale media plaatst.

Met kunstmatige intelligentie zoekt de commissie naar eventuele overtredingen van de Nederlandse Reclame Code. De influencer wordt daar dan op aangesproken en mag de foto of video vrijwillig aanpassen. Dan volgt geen boete.

Op 1 januari 2024 stonden 1548 influencers, vloggers of YouTubers ingeschreven bij de KVK. Zo'n 150 van hen hebben meer dan 500.000 volgers op sociale media. Voor die groep is het toezicht nog strikter.