Gemeenten: opvangbeleid asielzoekers zorgwekkend

Gemeenten zijn kritisch over het verzoek van het kabinet om opnieuw met spoed extra opvangplekken voor asielzoekers te regelen. Demissionair staatssecretaris Van der Burg en minister De Jonge vroegen gisteren aan de provincies en de vijf grootste gemeenten om voor 1 juli 12.000 extra plekken te creëren. Volgens hen ontstaat er volgende week alweer een acute situatie in de opvang.

De Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks), die namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) belast is met asiel en migratie, zegt over het verzoek: "Ik denk dat het vooral laat zien dat het het kabinet nog steeds niet lukt om de opvang van asielzoekers goed vorm te geven en dat is best zorgwekkend".

Volgens hem kan het niet helemaal als een verrassing komen dat er meer bedden nodig zijn, omdat bijvoorbeeld festivalterreinen zoals in Biddinghuizen weer leeg moesten. Dat was van tevoren bekend.

Gemeenten willen uitleg

Groot Wassink: "We hebben een spreidingswet, maar die leidt niet automatisch tot oplossingen". De VNG vindt dat er nog veel onduidelijkheid is over de wet. "Wat is nou de financiering, wie is er verantwoordelijk voor en hoe gaan we dit nou doen? Daarom hebben we als VNG vandaag een brief gestuurd, waarop we nog deze week antwoord hopen te krijgen."

De gemeenten zijn het met het kabinet eens dat mensen niet in het gras moeten slapen en zullen volgens Groot Wassink echt wel kijken of ze extra opvangvoorzieningen kunnen realiseren. "Maar het is formeel een taak van het Rijk. Op dit moment lijkt het wel of het op het bordje van de gemeenten wordt geschoven en dat lijkt me niet wenselijk."

Ook over de opvang in paviljoens die Van der Burg onderzoekt is nog veel onduidelijk, vindt de wethouder. "Is dat onder verantwoordelijkheid van de gemeenten of van het COA, dat is nu nog niet helder en dat maakt het ook niet waarschijnlijk dat er op hele korte termijn iets gerealiseerd wordt."

Gejojo

De toenemende aantallen maken het ook moeilijk, denkt hij, vooral omdat gemeenten de afgelopen jaren al vaak zijn ingesprongen bij de opvang van asielzoekers en Oekraïners. En dat in combinatie met de onduidelijkheid. "Ik heb er best een hard hoofd in", zegt Groot Wassink.

"We hebben al een hele tijd geen stabiel opvanglandschap, met tijdelijke locaties en gejojo met beleid. Het zou heel goed zijn als we daar eens met elkaar, voor een eerlijke verdeling, de schouders onder zouden zetten. Dan zouden we dit moeten kunnen voorkomen."

Volgens de staatssecretaris wordt er in de meeste provincies hard gewerkt aan plannen, maar die leveren pas eind dit jaar of begin volgend jaar plekken op. "Maar we hebben nu plekken nodig", zegt Van der Burg.

"De instroom is 30 tot 40 procent hoger dan vorig jaar. Dat betekent dat we ook echt wat moeten doen om die instroom te beperken, want we houden dit op geen enkele wijze vol. Maar mensen die hier zijn, laten we niet buiten slapen."