Een jaar na uitbreken burgeroorlog Sudan zijn 25 miljoen mensen in nood
"Als de kogels ons niet doden, doet de honger het wel", zei een vrouw in Sudan recentelijk tegen de NOS. Het is vandaag precies een jaar geleden dat in het land een nieuwe burgeroorlog uitbrak. Sindsdien zijn tien miljoen mensen op de vlucht geslagen. Plunderingen, seksueel en etnisch geweld zijn aan de orde van de dag en hulp vanuit de internationale gemeenschap komt maar moeizaam op gang.
De VN schatte twee maanden geleden dat er 3,8 miljard dollar aan noodhulp nodig is. Tot vandaag was daar slechts 5 procent van gefinancierd.
In Parijs is vandaag een aantal landen bijeen om te praten over een steunpakket. Daar is ruim 2 miljard euro aan steun toegezegd aan Sudan, zei de Franse president Macron. Demissionair minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bekend dat Nederland 10 miljoen euro beschikbaar stelt voor noodhulp.
Start conflict
Vijf jaar geleden werd de autocratische leider Omar al-Bashir na ruim drie decennia afgezet. De coup werd uitgevoerd door het reguliere Sudanese leger SAF onder leiding van Abdel Fattah al-Burhan en de paramilitaire groep RSF van de rijke generaal Hemedti.
Gesprekken over een overstap van een militair naar een civiel regime bleven stranden. De partijen werden het niet eens over de verdeling van de macht van het leger. De RSF weigerde onder toezicht van het reguliere leger te staan.
Op 15 april 2023 braken gevechten uit tussen de RSF en de SAF in Khartoem, de hoofdstad van Sudan waar de Blauwe Nijl en de Witte Nijl samenkomen.
Beide partijen worden gesteund en bestreden door een aantal andere milities. Door die strijd zijn inmiddels miljoenen mensen ontheemd. Het aantal doden kan slechts worden geschat. Maar volgens VN-hulporganisatie UNHCR gaat het om tienduizenden.
Hulporganisaties luiden noodklok
Het conflict krijgt volgens het Rode Kruis te weinig aandacht door de andere crises in de wereld zoals in het Midden-Oosten en Oekraïne. Er komt ook maar weinig naar buiten over de situatie in Sudan omdat internationale journalisten er amper in komen. Veel Sudanese journalisten zijn gevlucht of durven geen verslag te doen uit angst dat ze beschuldigd worden van het kiezen van een kant.
Unicef zegt dat ondervoeding het leven bedreigt van bijna vier miljoen kinderen. Volgens Artsen zonder Grenzen, een van de weinige internationale hulporganisaties die er nog actief zijn, is in een vluchtelingenkamp waar ze werken 15 procent van de kinderen tussen de zes maanden en twee jaar oud zwaar ondervoed.
Hoewel er langzaam beweging komt in de internationale gemeenschap strijden de partijen een jaar later nog onverminderd door. De gevechten niet ver van Khartoem lijken zelfs in hevigheid te zijn toegenomen.
Het grootste deel van de vluchtelingen is binnen Sudan op drift. Ook zijn er honderdduizenden gevlucht naar buurlanden, vooral naar Zuid-Sudan en Tsjaad. De vluchtelingen die de grens met Tsjaad oversteken komen veelal uit de westelijke regio Darfur, waar veel Sudanezen van Afrikaanse afkomst slachtoffer zijn van etnisch geweld door Sudanese milities van Arabische afkomst.
Volgens het Rode kruis zijn 25 miljoen mensen in nood. Ze hebben water, voedsel en medicijnen nodig. Door het conflict zijn ziekenhuizen gesloten. Doordat waterleidingen kapot zijn moeten mensen uit de rivieren drinken, wat een grote kans op ziektes met zich meebrengt.
Onze correspondent sprak vorig jaar in een vluchtelingenkamp met mensen uit Darfur, die vertelden over de verschrikkingen daar:
