Fans zorgen voor gekte in Suzuka, maar waarom breken er amper Japanners door in F1?

• Joost Smedema

  redacteur Formule 1 in Suzuka

Alpine-coureur Pierre Gasly heeft van al zijn ervaringen in Japan één ding geleerd: zorg dat je met een halflege koffer afreist. "Je krijgt honderden cadeautjes en ander speelgoed van de fans. Racen in Japan is iets unieks."

De enige Japanse coureur op de grid, Yuki Tsunoda, ziet zichzelf overal terug. Op posters, billboards en dankzij huisvlijt van de Japanners. "Ik zag een poppetje van mezelf met een helm en racepak, een heel kleine versie van mij."

"Misschien was je het wel gewoon zelf", grapt Verstappen tegen zijn 1.61 meter lange buurman tijdens de persconferentie. "Misschien wel", lacht Tsunoda terug. "Ik vond het heel schattig."

Taco-outfit en kartonnen borden

Buiten de poorten van het circuit duiken fans als bijen op een pot honing wanneer er een coureur aan komt rijden vanaf het hotel. De Japanners, doorgaans kalm en geduldig, worden ineens hebberig. Wie zijn schouder het stevigst voor de ander drukt, heeft de meeste kans op een handtekening.

Anderen steken meer energie in hun outfit. Sergio Pérez wordt ontvangen door een supporter in een taco-pak, Carlos Sainz met een kartonnen bord van hem en zijn vader. En Lewis Hamilton weet met een duimpje een paar van zijn fans, gestoken in een zelfgemaakte Mercedes-overall, bijna tot tranen te roeren.

De Formule 1 in Japan is als een grote carnavalsoptocht. Niks is te gek en je kunt je niet kleurrijk genoeg uitdossen.

Bekijk hier hoe de Japanse fans de F1-coureurs ontvangen:

Voordat hij zijn F1-debuut maakte, reed Gasly in de Japanse klasse Super Formula. "Je wordt hier op een manier gesteund die je nergens anders ziet. De passie voor autosport is ongelofelijk."

Ondanks al het enthousiasme is het nog maar weinig coureurs uit het land met bijna 125 miljoen inwoners gelukt door te breken in de Formule 1. Yuki Tsunoda is pas de achttiende Japanse F1-coureur, tegenover zestien Nederlanders die minimaal één GP in de koningsklasse reden.

Drie Japanse podiumplaatsen

Drie Japanners wisten het podium te halen. Kamui Kobayashi was in 2012 de laatste, uitgerekend in Suzuka. Tsunoda komt daar niet vaak bij in de buurt in de RB, voorheen AlphaTauri, maar is in zijn vierde seizoen een vaste en talentvolle waarde op de grid.

Maar hoe kan het dat zo weinig Japanners structureel succes hebben in de Formule 1? "We zitten ver verwijderd van Europa", zegt Tsunuda, "daar moet je talent zijn om te klimmen op de autosport-ladder. In Europa kun je jezelf echt in de kijker rijden bij de teams, dat maakt het moeilijk voor Japanse talenten."

Andere leeftijdsgrens en taalbarrière

"Bovendien moet je in Japan 16 zijn om de stap te maken van de karts naar 'single seaters', in Europa ligt die leeftijd lager. En de taalbarrière helpt ook niet mee. Japanners spreken niet zo heel goed Engels. Kijk maar naar mij", grinnikt Tsunoda.

"De communicatie over bijvoorbeeld de afstelling van de auto kan lastig zijn. Het vergt tijd om dat onder de knie te krijgen. In de Formule 3 heb je maar één vrije training voor de kwalificatie, dus je moet meteen wel met vertrouwen aan de start staan."

"Ik heb gewerkt met Takuma Sato (F1-coureur van 2002 tot en met 2008, pakte één podiumplaats, red.), hij had zeker de persoonlijkheid om te landen in een nieuwe wereld. Hij was niet verlegen, durfde te vragen wat hij moest vragen. Maar het gaat om het totale plaatje, als coureur was hij niet zo stabiel."

Ayumu Iwasa

Vrijdag had Tsunoda tijdens de eerste vrije training voor het eerst een Japanse teamgenoot. De 22-jarige Ayumu Iwasa maakte zijn debuut in een F1-sessie in de auto van Daniel Ricciardo. Vorig jaar won hij de sprintrace in de Formule 2 in Monaco. "Ik denk niet dat Japanse coureurs het per definitie moeilijker hebben dan anderen", zegt Iwasa.

"Er zijn zoveel wegen om de Formule 1 te bereiken en allemaal zijn ze lastig, of je nu uit Japan komt of niet. Je moet op het juiste moment de kans krijgen. En om dan een race te winnen, laat staan wereldkampioen te worden, moet alles op zijn plek vallen."

Tsunoda hoopt dat hij de volgende generatie Japanse coureurs kan inspireren. "We hebben weer een Japanner in de Formule 2", doelt hij op Ritomo Miyata, vorig jaar kampioen in de Super Formula.

"Ik denk vooral dat het goed is dat veel talenten naar Europa gaan om de beste kans op een mooie carrière te krijgen. Hopelijk zien we in de Formule 1 dan snel een volgende Japanse coureur."