Netanyahu wil Arabische zender Al Jazeera in Israël in ban doen

De Israëlische premier Netanyahu wil de nieuwszender Al Jazeera per direct verbieden om vanuit Israël uit te zenden. Hij zegt de zender te willen sluiten nu het Israëlische parlement een wet heeft aangenomen die de weg vrijmaakt voor een ban.

Al Jazeera is de Israëlische regering al langer een doorn in het oog. De zender, die kritisch verslag doet over de oorlog in Gaza, zou zijn kijkers tegen Israël opzetten.

"De terreurzender Al Jazeera zal niet langer vanuit Israël uitzenden", schrijft Netanyahu op X. "Ik ben van plan onmiddellijk actie te ondernemen in overeenstemming met de nieuwe wet om de activiteiten van de zender stop te zetten."

De communicatieafdeling van de Arabische zender spreekt in een reactie van een escalatie van Netanyahu in zijn "aanhoudende aanvallen op Al Jazeera en de persvrijheid". "Al Jazeera veroordeelt de uitlatingen en beschouwt ze als niets meer dan gevaarlijke en bespottelijke leugens." De leiding van de zender beschuldigt Israël er op zijn beurt van doelbewust journalisten van het netwerk aan te vallen.

Gefinancierd door Qatar

Al Jazeera is een van de weinige internationale mediakanalen die nog live uitzenden vanuit Gaza. Het heeft daar een kantoor, evenals op de bezette Westelijke Jordaanoever.

De zender wordt gefinancierd door de Qatarese regering, maar zegt onafhankelijk te opereren. Doha zou geen invloed hebben op de berichtgeving, maar critici zeggen dat Al Jazeera wel het buitenlands beleid van Qatar weerspiegelt.

De Golfstaat heeft intensieve contacten met Hamas en huisvest de politieke leiders van de militante terreurgroep, onder wie een van de hoogste bazen, Ismael Haniyeh.

Bekijk hier welke rol Qatar speelt bij de machtsstrijd in het Midden-Oosten:

De Israëlische wens om de kantoren van Al Jazeera in Israël en de bezette Palestijnse gebieden aan te pakken speelt al langer. Vlak na de aanval van Hamas op 7 oktober keurde de Israëlische regering ook tijdelijke regels goed waarmee buitenlandse media die als "een bedreiging voor haar nationale belang" werden beschouwd voorlopig gesloten konden worden. Kabinetsleden zeiden destijds al te hopen dat dat de regels zouden worden gebruikt tegen Al Jazeera.

Witte Huis: 'Zorgwekkend'

Overigens meldde de Amerikaanse nieuwszender Axios vorig jaar dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken bij een bezoek aan Qatar had gevraagd "om de retoriek van Al Jazeera over de oorlog in Gaza af te zwakken". De uitzendingen van Al Jazeera zouden vol zitten met "anti-Israëlische ophitsing". Minister Blinken zou toen hebben geduid op Al Jazeera Arabic en niet Al Jazeera English, de Engelstalige tak van het station.

Maar Amerika steunt een ban op de zender niet. Woordvoerder van het Witte Huis Karine Jean-Pierre zegt dat als het klopt dat Israël Al Jazeera in Israël wil sluiten, dit "zeer zorgwekkend" zou zijn.

"Wij geloven in de persvrijheid. Die is van cruciaal belang en de Verenigde Staten steunen het cruciale werk van journalisten over de hele wereld. Dat geldt ook voor degenen die verslag uitbrengen van het conflict in Gaza", zei Jean-Pierre. "De persvrijheid is belangrijk. Als deze berichten kloppen, dan is dat zorgwekkend voor ons."

Scherfvest met 'PRESS'

Onafhankelijk verslag doen van de oorlog in Gaza wordt steeds moeilijker en gevaarlijker. Sinds de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober 2023 en de daaropvolgende oorlog tussen Israël in Hamas zijn er volgens het Comité ter bescherming van Journalisten (CPJ) 95 journalisten en medewerkers van mediabedrijven omgekomen in Gaza, Israël en Libanon. Van hen zijn er 90 Palestijns, 2 Israëlisch en 3 Libanees. NRC telde vorige week nog meer doden: 103.

De journalistieke organisatie Journalisten zonder Grenzen (RSF) beschuldigt het Israëlische leger ervan dat het bewust journalisten heeft aangevallen om de pers te intimideren en verslaggeving vanuit Gaza onmogelijk te maken.

Een eerder berucht voorbeeld is de dood van de ervaren Al Jazeera-verslaggever Shireen Abu Akleh, die in 2022 werd doodgeschoten door Israëlische militairen op de Westelijke Jordaanoever. Zij droeg een scherfvest met daarop het goed zichtbare opschrift 'PRESS'. Israël ontkende opzet en heeft de militair die het dodelijke schot had gelost niet vervolgd.