Zuid-Holland: meer betaalbare huizen, anders niet bouwen

De provincie Zuid-Holland gaat als eerste provincie toetsen of er bij nieuwbouwprojecten wel genoeg huizen komen die voor een grotere groep mensen te betalen zijn. Projecten waarbij er te veel dure huizen komen moeten door gemeenten worden aangepast.

Volgens verantwoordelijk provinciebestuurder Anne Koning (PvdA) "heeft het niet zoveel zin" om huizen te bouwen die 600.000 of 700.000 euro kosten, omdat de grootste groep mensen op zoek is naar een goedkopere woning.

Daarom wil ze bij nieuwbouwhuizen minimaal twee derde van de woningen in de categorie 'betaalbaar' komen. Dat betekent dat koophuizen maximaal 355.000 euro mogen kosten en dat er genoeg sociale huurwoningen en huurwoningen in het middensegment komen.

"Er zijn helaas heel veel plannen die niet voor die groep zijn", zegt Koning in het NOS Radio 1 Journaal. Het is volgens haar heel duidelijk dat gemeentes willen bouwen voor deze groep. "Maar jarenlang heeft de overheid minder gestuurd op welke woningen worden gebouwd, maar alleen gekeken naar hoeveel. Dus we moeten nu echt werk maken van het toevoegen van betaalbare woningen."

Schaarse ruimte

Volgens Koning gaat het erom dat de schaarse ruimte in Zuid-Holland gebruikt wordt voor het bouwen van woningen "waar mensen op zitten te wachten". "Je moet op een gegeven moment proberen dat er een betaalbare woning komt, en niet die villa van zeven ton." In sommige gemeenten gaat dat volgens Koning overigens beter dan in andere gemeenten.

Ze is niet bang dat projectontwikkelaars niets meer kunnen verdienen aan nieuwbouwprojecten, en wijst erop dat er ook subsidies beschikbaar zijn, en andere hulp van de overheid. "Misschien moet er met een klein beetje minder winst ook genoegen genomen worden."

'Niet laten stuklopen op percentages'

Hoogleraar housing systems Peter Boelhouwer van de TU Delft is kritisch op de maatregelen. "Als dit zou betekenen dat plannen niet doorgaan, dan zijn we nog verder van huis", zegt hij.

"Ik ben überhaupt niet gelukkig met een harde normen van twee derde betaalbaar. Ik denk dat dertig procent sociale huur moet worden, daar hebben de corporaties ook geld voor. Voor de rest moet je, zeker als een wat grotere locatie is, een mooi gedifferentieerd programma maken. Dat moet je niet laten stuklopen op percentages."

Als overheden toch willen dat er voldoende betaalbaar gebouwd wordt, moet daar ook genoeg geld tegenover staan, zegt Boelhouwer. Hij verwijst bijvoorbeeld naar Amsterdam, waar afspraken worden gemaakt met beleggers voor een lagere grondprijs. "Met alleen maar dom afdwingen moet je erg oppassen", meent hij.

Zuid-Holland heeft met de Rijksoverheid afgesproken dat er in 2030 ruim 235.000 nieuwe huizen gebouwd moeten zijn in de provincie.