Ajax, pas op: Brighton-aanvaller is - letterlijk - afgestudeerd op dribbelen

• Rens Went

De verdedigers van Ajax staan vanavond oog in oog met de hoogopgeleide pingelaar Kaoru Mitoma. Geen pretje, want de Japanse dribbelaar van Brighton & Hove Albion weet wat hij doet. Sterker nog, hij studeerde af op het onderwerp waar hij het meest van houdt: dribbelen.

Ajax maakte twee weken geleden in Engeland al kennis met de ongrijpbare Mitoma, een van de voetballers uit Japan die recent zijn doorgebroken in Europa.

Een resultaat van doordacht beleid van de Japanse federatie, maar ook van Japanse voetbalpioniers en Europese clubs die eerder oostwaarts zoeken naar talent.

Scriptie-onderwerp: dribbelen

Als Mitoma op zijn negentiende een contract van Kawasaki Frontale onder zijn neus geschoven krijgt, tekent hij niet. Liever dient hij nog een paar jaar de wetenschap dan gelijk de Japanse J1 League.

Ingeschreven bij de faculteit van lichamelijke opvoeding, gezondheid en sportwetenschap aan de universiteit van Tsukuba, even buiten Tokio, sluit Mitoma aan bij het universiteitsvoetbalteam. Zijn scriptie-onderwerp is snel gekozen: dribbelen.

Mitoma's teamgenoten spelen met camera's op het hoofd als proefkonijn. Mannetjes voorbij pingelend wordt vastgelegd waar zij rennend richting de tegenstander hun blik op richten.

Conclusie? "De beste spelers kijken niet naar de bal", zei Mitoma tegen The Athletic. "Ze kijken voor zich, zonder naar hun voeten te kijken. Dat is het verschil."

Mitoma int bij een voormalig olympisch hordeloper uit Japan informatie over looptechniek en het grote slijpen aan een vernietigende dribbel kan beginnen.

Doorbraak

Afgestudeerd voegt Mitoma zich in 2018 alsnog bij Kawasaki Frontale en hij wordt in 2021 weggeplukt door Brighton. Vorig seizoen breekt Mitoma door in de Premier League en bereikt hij met zijn club de Europa League.

In Engeland smullen analisten wekelijks van de vaak onnavolgbaar ogende rushes van Mitoma. Al zit er nog altijd iets berekends in zijn dribbel. "Ik probeer bewust het centrum van de zwaartekracht van tegenstanders te veranderen. Als je het lichaam van de tegenstander in beweging krijgt, win je", zei Mitoma vorig jaar.

WK

Kort na zijn overstap naar Brighton belt de Japanse bondscoach Hajime Moriyasu met een eervolle uitnodiging voor het nationale elftal. Mitoma mag mee naar het WK in Qatar en valt alle duels in.

De Japanners eindigen na zeges op Spanje en Duitsland bovenaan de poule des doods. Door penalty's gaat het in de achtste finales mis tegen Kroatië. Maar Japan laat zich zien aan de wereld. Met een selectie van 26 spelers waarvan er 19 al in Europa voetballen.

Sai Van Wermeskerken (29), geboren in Maastricht en opgegroeid in Japan, zag zijn landgenoten in Qatar schitteren. Vraag de rechtsback - meer dan 200 wedstrijden in het Nederlandse betaalde voetbal en onlangs aangetrokken door NEC - maar eens naar een verklaring voor de diaspora van Japanse voetballers: pioniers.

Door spelers als Shinji Ono, Keisuke Honda en Shinji Kagawa richtten Europese clubs de blik eerder oostwaarts, naar Japans talent. "Daarna kregen meer jonge spelers een kans om in Europa te spelen."

Kleine ruimtes

Ook essentieel voor de opkomst van het Japanse voetbal is volgens Van Wermeskerken het gestegen niveau van de nationale competitie. Tel daarbij op dat voetballers in Japan van jongs af aan vaak trainen in kleine ruimtes en qua opleiding zit het aardig in elkaar.

"Elke club heeft zijn eigen stijl, maar basistechniek is overal heel belangrijk in de opleiding. Zeker de club waar Mitoma is opgeleid, focust op dat soort dingen."

Sef Vergoossen (76), twee jaar trainer van het Japanse Nagoya Grampus, maakte van dichtbij de structuur in het Japanse voetbal mee. "Het amateurvoetbal zoals wij dat kennen in Nederland is daar op beperkte schaal. Daar is het land te groot voor. De ontwikkeling van het voetbal zit bij de universiteiten."

"De betere voetballers worden door bepaalde universiteiten aangetrokken: kom hier maar je studie doen. En in de meeste gevallen gaan de topspelers van de universiteiten dan naar de topclubs in Japan." Precies het pad van Mitoma bij Kawasaki Frontale en de universiteit van Tsukuba.

Op het clubkanaal van Brighton vertelde Mitoma dit voorjaar dat hij inmiddels heeft doorgeleerd na zijn afstudeerscriptie op de universiteit. "De thesis heeft niets te maken met mijn huidige speelstijl."

Geheel in geest van de wetenschap blijft ook de dribbel van Mitoma zich ontwikkelen. Verdedigers van Ajax, opgelet.

Verdediger Jan Paul van Hecke kijkt uit naar de ontmoeting met Ajax: